Czym jest tężyczka i co oznacza?
Tężyczka objawia się drżeniem i bolesnymi skurczami mięśni różnych części ciała. Tą nazwą określa się również mrowienie twarzy i opuszków palców. Przyczyną tężyczki mogą być niedobory witamin i minerałów, ale też poważne zaburzenia hormonalne i choroby endokrynologiczne. Ryzyko jej wystąpienia znacznie zwiększa też cukrzyca i choroby tarczycy. Tężyczka może być bardzo uciążliwa w codziennym funkcjonowaniu, a zdarza się, że zagraża życiu – np. gdy skurcze obejmują krtań i utrudniają oddychanie. Chorobę trudno jest zdiagnozować, często myli się ją z nerwicą lub zaburzeniami o podłożu neurologicznym. Jakie są przyczyny i objawy tężyczki? Na czym polega leczenie?
Tężyczka to choroba, której głównym objawem jest nadpobudliwość nerwowo-mięśniowa – charakteryzuje się mrowieniem twarzy i palców oraz skurczami mięśni na całym ciele. Ze względu na przyczynę występowania rozróżnia się tężyczkę jawną (inaczej hipokalcemiczną) i tężyczkę utajoną (inaczej spazmofilię). Ta pierwsza spowodowana jest zaburzeniami hormonalnymi. Atakuje na przykład po usunięciu przytarczyc lub na skutek ich schorzeń, a także przy ostrym zapaleniu trzustki, niewydolności nerek i zespole upośledzonego wchłaniania jelitowego. Może też być efektem znacznych niedoborów witaminy D. Jeśli w organizmie występują niedobory wapnia i magnezu, mamy do czynienia z tężyczką utajoną. Czynnikiem rozwoju tej choroby może być również cukrzyca, choroby tarczycy i astma oskrzelowa.
Główne objawy tężyczki utajonej to wzmożone napięcie nerwowe, skurcze mięśni, parestezje (mrowienia i drętwienie) kończyn, spadek nastroju, przewlekłe zmęczenie, omdlenia, zaburzenia układu pokarmowego i trawiennego (kolki, wzdęcia, zgaga), bezsenność i problemy z koncentracją. Niepokojące mogą być też objawy ze strony układu krążenia: bóle w klatce piersiowej i kołatanie serca. Bardzo niebezpieczne mogą być skurcze mięśni układu oddechowego. Jeśli tężyczka zaatakuje krtań, może dojść do trudności z oddychaniem, a nawet uduszenia.
Objawy tężyczki jawnej
Tężyczka jawna charakteryzuje się przede wszystkim mrowieniem, które występuje w okolicy ust i w opuszkach palców. Z czasem dochodzi do napięcia mięśni twarzy oraz skurczu kończyn (w pierwszej kolejności choroba atakuje mięśnie kciuka). Pacjenci skarżą się też na złą kondycję psychiczną: lęk, ataki paniki, silny niepokój, stany depresyjne oraz nerwowość. U wielu osób diagnozuje się też zaburzenia pamięci, pogorszenie koncentracji, ogólne osłabienie i bezsenność. Sporadycznie może też dochodzić do omdleń i ataków padaczki.
W przypadku powtarzających się omdleń, a także jakichkolwiek trudności z oddychaniem należy jak najszybciej wezwać karetkę. Leczenie tężyczki prawie zawsze odbywa się w szpitalu ze względu na możliwość uduszenia się. Podstawą diagnostyki jest wywiad lekarski, a także badanie elektromiograficzne, które określa kondycję mięśni i nerwów. Pomocna może być również elektrokardiografia i echokardiografia.
Leczenie tężyczki ma na celu przywrócenie równowagi wapniowo-fosforowej w organizmie. Choremu podaje się duże ilości soli wapnia i witaminy D. Jeśli przyczyną są zaburzenia pracy trzustki i tarczycy, konieczne może być przyjmowanie syntetycznych hormonów.
