Dieta dla wsparcia wątroby
Wątroba jest wyjątkowo odporna na uszkodzenia, co nie znaczy, że niezniszczalna. Powszechnie nazywana największym filtrem w ludzkim ciele, pełni aż 500 różnych funkcji, które zapewniają niezakłócony przebieg większości procesów życiowych. Warto pomyśleć o niej właśnie w styczniu. Przeciążona bożonarodzeniowymi przysmakami i sylwestrowymi trunkami może potrzebować wsparcia. Najlepszym jest, jak zawsze, dieta. Co służy wątrobie, a czego powinniśmy unikać? Wyjaśniamy!
Wątroba pełni szereg ważnych funkcji. Pomaga oczyszczać organizm z toksyn i zbędnych produktów przemiany materii, wynikających z diety, stosowanej farmakoterapii i szeroko rozumianego stylu życia.
Na kondycję wątroby wpływa nie tylko to, co zjadamy i używki, na które sobie pozwalamy, ale też aktywność fizyczna. I to aż z trzech powodów. Po pierwsze, sport pomaga zadbać o sylwetkę i zredukować tkankę tłuszczową. Nadwaga i otyłość są dla niej poważnym obciążeniem i jednym z czynników rozwoju niealkoholowego stłuszczenia wątroby. Po drugie, u osób aktywnych fizycznie zmniejsza się insulinooporność tkanek, która zaburza regenerację wątroby. Po trzecie, wysiłek fizyczny usprawnia detoksykację organizmu.
Ponadto, wątroba magazynuje witaminy i energię, produkuje żółć i ma duży udział w budowaniu odporności. Jej komórki szybko się regenerują, ale nie warto szarżować z niekorzystnymi dla wątroby nawykami. Czego unikać?
Nie służą jej wszelkie używki, bo każdą musi zmetabolizować. To ją obciąża, osłabia wydajność, utrudnia i wydłuża regenerację. Alkohol, tytoń i środki psychoaktywne są dla organizmu toksynami, z których wątroba musi go oczyścić.
Poważnym obciążeniem dla wątroby są też leki. Dlatego lekarze apelują o nienadużywanie środków farmakologicznych i niezażywanie ich na własną rękę. Problemem nie są tylko leki stosowane w leczeniu chorób przewlekłych, ale też nagminnie stosowane suplementy diety i środki przeciwbólowe. Równie ważne są codzienne nawyki żywieniowe.
Przede wszystkim - dużych porcji, odsmażanych potraw, produktów wysokoprzetworzonych, smażonych w głębokim tłuszczu mięs czy produktów typu fast food. Wątrobie nie służą produkty z wysokooczyszczonej mąki pszennej, tłuszcze odzwierzęce, takie jak słonina, boczek czy smalec, a także grzyby i ostre przyprawy. Jakich zasad dietetycznych warto się trzymać, by wspierać wątrobę?
Kluczem są małe i częste posiłki. Zjadane w spokoju. To służy całemu układowi pokarmowemu. Stres jest silnie toksyczny, ma negatywny wpływ na żołądek, jelita i wątrobę. Jedzenie w biegu, w nerwowej atmosferze, z ludźmi, których zwyczajnie nie lubimy - ma dalekosiężne skutki zdrowotne. Posiłek to nie tylko sposób na zaopatrzenie organizmu w niezbędne do funkcjonowania kalorie i składniki odżywcze, ale też chwila wytchnienia i przyjemności. Warto o to zadbać.
Najlepszy model żywienia dla poprawy kondycji wątroby to dieta lekkostrawna, oparta na gotowanych i duszonych potrawy. Nigdy smażonych.
Jadłospis powinien być zdominowany świeżymi warzywami i owocami, a jeśli będą źle tolerowane - krótko gotowanymi na parze oraz produktami pełnoziarnistymi (pieczywo, makarony) i kaszami. Korzystne w diecie dla wątroby są ryby i chude mięso oraz nabiał. Zalecane tłuszcze to tłoczone na zimno oleje roślinne, takie jak oliwa z oliwek, olej rzepakowy czy lniany.
Posiłki powinny być świeże. Warto doprawić je jedną ze sprzyjających wątrobie przypraw, czyli majerankiem, kminkiem, bazylią lub cynamonem.
Dla wzmocnienia i przyspieszenia regeneracji wątroby warto sięgnąć po:
- ostropest plamisty: jego ziele ma właściwości przeciwzapalne, stymuluje regenerację komórek wątroby i zapobiega powstawaniu kamieni żółciowych;
- miętę pieprzową: ziele działa przeciwskurczowo i żółciotwórczo, jest pomocne przy nadkwasocie i chorobie wrzodowej;
- korzeń mniszka lekarskiego: przeciwdziała gromadzeniu się tłuszczu w wątrobie, stymuluje wydzielanie soków żołądkowych i żółci, ma korzystny wpływ na komórki wątroby i woreczka żółciowego;
- ziele krwawnika: polecane szczególnie przy zaburzeniach trawiennych o podłożu nerwicowym;
- kwiat kocanki piaskowej, która stymuluje wydzielanie żółci, wzmacnia wątrobę i trzustkę.
Ewa Koza
Zobacz także:
Trendy dietetyczne na 2022 rok