Drętwienie twarzy: Czego może być objawem?
Drętwienie twarzy to nieprzyjemny objaw parestezji – zaburzeń odczuwania bodźców nerwowych. Może temu towarzyszyć również mrowienie twarzy, pieczenie czy też przechodzenia prądu. Jeśli pojawia się okresowo, sporadycznie i w różnych częściach twarzy, nie stwarza zagrożenia dla zdrowia. Jednak gdy drętwienie twarzy się przedłuża i często nawraca, może świadczyć o poważnych chorobach, m.in. zapaleniu nerwu trójdzielnego twarzy, nerwicy, boreliozie czy nawet stwardnieniu rozsianym. Wtedy trzeba jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Kiedy drętwienie twarzy powinno nas zaniepokoić?
Drętwienie lub mrowienie twarzy to dość nieprzyjemne uczucie, które może pojawiać się nagle o różnych porach dnia, a nawet nocy. Może obejmować lewą lub prawą część twarzy, lub konkretne miejsce, np. czoło. Pacjenci skarżący się na tę dolegliwość opisują ją również jako pulsowanie twarzy, przechodzenie prądu, palenie i pieczenie oraz uczucie ciepła lub zimna. Objawy te to tzw. parestezje, czyli zaburzenia w prawidłowym odbieraniu różnego rodzaju bodźców. Zazwyczaj są to chwilowe dolegliwości, które szybko przechodzą. Jednak gdy utrzymują się przez dłuższy okres, pojawiają się często i towarzyszą im inne objawy, mogą być symptomem groźnych chorób.
Przyczyny drętwienia twarzy
Zaburzenia elektrolitowe
Parestezje wywołujące drętwienie nie tylko twarzy, ale i innych części ciała często występują w wyniku niedoboru magnezu i wapnia lub nadmiaru potasu. Niewłaściwe stężenie składników mineralnych to efekt nieprawidłowej diety, przemęczenia, stresu lub nadmiernej aktywności fizycznej. Do zaburzeń elektrolitowych dochodzi również w przypadku chorób powodujących złe wchłanianie pierwiastków (choroby przytarczyc, choroby jelit) oraz przyjmowania leków moczopędnych, przeczyszczających lub oszczędzających potas. Żeby sprawdzić, czy przyczyną drętwienia twarzy są niedobory minerałów, należy wykonać badania krwi pod kątem stężenia jonów. Zaburzenia poziomu elektrolitów należy wyrównać za pomocą diety lub suplementacji.
Borelioza
Parestezje w obrębie twarzy są również objawem boreliozy, choroby odkleszczowej. Pojawiają się w ostatniej fazie choroby, w wyniku zajęcia ośrodkowego układu nerwowego. Boreliozę można wykryć za pomocą testów krwi na obecność przeciwciał przeciw krętkom lub testu Western blot.
Przyczyną drętwienia twarzy może być także migrena, czyli pulsujące bóle głowy utrzymujące się przez wiele godzin. Dolegliwości często towarzyszy aura – zespół dodatkowych objawów, które poprzedzają atak migreny lub występują podczas niego. Należą do nich właśnie parestezje w obrębie twarzy i jest to nie tylko drętwienie, ale czasem też niedowład lub problemy z mową i połykaniem. Żeby sprawdzić, czy mamy migrenę, należy udać się do neurologa, który rozpozna ją na podstawie międzynarodowych kryteriów klasyfikacji bólów głowy.
Neuralgia nerwu trójdzielnego
Drętwienie lub mrowienie twarzy może pojawić się także wskutek neuralgii nerwu czaszkowego (trójdzielnego), odpowiadającego za odczuwanie bodźców czuciowych. Dochodzi do niej w wyniku zapalenia lub ucisku na nerw, czasem też bez konkretnej przyczyny. Neuralgia objawia się silnym napadem bólu w okolicach czoła, nosa, policzka czy brody i intensywnymi parestezjami – mrowieniem twarzy, uderzeniami zimna lub gorąca. Objawy te występują samoistnie lub mogą je wywoływać czynniki zewnętrzne np. dotyk, silny wiatr, mycie zębów, mówienie. Schorzenie rozpoznaje neurolog na podstawie wywiadu i badania neurologicznego, który może zlecić leczenie farmakologiczne, operacyjne lub radiochirurgiczne.
Nerwica
Drętwienie twarzy może towarzyszyć zaburzeniom na tle nerwowym jako objaw somatyczny. Występuje wtedy obok takich dolegliwości jak przyspieszone tętno, ucisk w gardle, napięciowe bóle mięśni, zaburzenia trawienne. Te symptomy pojawiają się często nagle razem z uczuciem lęku, niepokoju lub atakiem paniki. Warto więc sprawdzić, czy nie mają podłoża psychogennego. W tym celu należy zgłosić się psychologa lub psychiatry, który zdiagnozuje nerwicę i zleci odpowiednie leczenie.
Padaczka (epilepsja) nie zawsze objawia się silnymi i nagłymi napadami drgawek całego ciała. Może przyczyniać się też do drętwienia twarzy i mrowienia różnych części ciała (napady czuciowe proste) oraz do rytmicznych drgań kącika ust, kciuka, palca wskazującego lub palucha (napady częściowe ruchowe proste). Neurolog może zdiagnozować epilepsję za pomocą m.in. badania obrazowego mózgu lub elektroencefalografii.
Stwardnienie rozsiane
Drętwienie i mrowienie twarzy mogą być też jednymi z pierwszych objawów stwardnienia rozsianego – przewlekłej choroby ośrodkowego układu nerwowego. Pojawiają się wtedy parestezje po jednej stronie twarzy, niedowład jednej z kończyn, zaburzenia koordynacji, ogólne osłabienie, zawroty głowy, problemy ze wzrokiem i z chodzeniem oraz zaburzenia emocjonalne. Stwardnienie rozsiane diagnozuje się za pomocą rezonansu magnetycznego mózgu, badania potencjałów wywołanych czy punkcji lędźwiowej. Leczenie polega na łagodzeniu objawów i spowalnianiu postępu choroby.
