Dzieci rozumieją skomplikowane sytuacje społeczne
Już zaledwie roczne dzieci są w stanie ocenić, jak dana osoba powinna zachować się w określonej sytuacji, uwzględniając przy tym dostępne informacje i cudzą perspektywę
Takie informacje podaje czasopismo "Psychological Science".
- Wyniki naszego badania pokazują, że 13-miesięczne maluchy potrafią zrozumieć sytuacje społeczne, wykorzystując do tego zdolności do wczuwania się w perspektywę drugiej osoby oraz moralnej oceny postępowania społecznego - mówią autorzy badania You-jung Choi i Yuyan Luo z Uniwersytetu Missouri (USA).
13-miesięczne dziecko potrafi wczuć się w drugą osobę
Badacze przy pomocy pacynek odgrywali różnorodne scenki przed 48 dziećmi (w wieku ok. 12-13 miesięcy), a następnie obserwowali ich reakcje. Scenariusze opierały się na interakcjach trzech postaci. Najpierw na scenie pojawiały się zaprzyjaźnione pacynki A i B. Po chwili dołączała do nich pacynka C.
Od tej pory sytuacja mogła przebiegać zgodnie z jednym z trzech wariantów: albo pacynka B celowo uderzała pacynkę C na oczach pacynki A, albo pacynka B robiła to podczas nieobecności pacynki A, albo pacynka B uderzała pacynkę C na oczach pacynki A, ale robiła to nieumyślnie.
Naukowcy byli ciekawi, jak maluchy ocenią zachowanie pacynek i jakie będą ich oczekiwania, co do dalszego rozwoju sytuacji. Ze względu na to, że tak małe dzieci nie potrafią jeszcze wprost opowiedzieć o tym, co myślą, badacze postanowili sprawdzić to w inny sposób.
Obserwowali, jak długo mali badani będą przyglądać się kolejnym scenkom, kierując się prostą zasadą - dzieci dłużej utrzymują wzrok na rzeczach, które wydają im się zaskakujące, czyli niezgodne z oczekiwaniami.
Już roczne dzieci potrafią oceniać zachowania innych pod względem moralnym
Okazało się, że w sytuacji, gdy pacynka B specjalnie uderzyła pacynkę C, a pacynka A na to patrzyła, dzieci oczekiwały, że pacynka A będzie później unikała pacynki B, karząc ją w ten sposób za nieodpowiednie zachowanie. Maluchy były zdziwione, jeśli pacynka A dalej zachowywała się przyjaźnie w stosunku do niegrzecznej pacynki B.
Z kolei w sytuacji, gdy pacynka A nie była obecna przy wybryku pacynki B, dzieci oczekiwały, że pacynka A dalej będzie życzliwa dla pacynki B. Oznacza to, że maluchy rozumiały, iż pacynka A nie mogła wiedzieć o niegrzecznym zachowaniu pacynki B, więc nie powinna jej za to karać.
Nieumyślne uderzenie powodowało, że dzieci patrzyły się tak samo długo na przyjacielskie i nieprzyjacielskie zachowania pacynek A i B.
Rezultaty badania świadczą o tym, że roczne dzieci doskonale rozumieją przebieg sytuacji społecznych, potrafią oceniać je pod względem moralnym i nie mają trudności z przyjęciem cudzej perspektywy. Do tej pory uważano, że tak małe dzieci nie są w stanie poradzić sobie z tak skomplikowanym zadaniem. Teraz wiadomo już, że nie stanowi to dla nich większego problemu.
