Gdy wszystko wokół wiruje

Powodują zachwiania podczas stania, chodzenia czy trudności z utrzymaniem równowagi. Mamy złudzenie, że ciało jest w ruchu wirowym, ziemia pod stopami faluje lub otoczenie porusza się po okręgu. Zwykle jest to skutek chwilowej niedyspozycji, zmęczenia, głodu, przebywania w dusznym pomieszczeniu i szybko mija. Lekkie zaburzenia równowagi zdarzają się zupełnie zdrowym osobom, np. po gwałtownym zerwaniu się z łóżka lub szybkim podniesieniu się z pozycji kucznej albo z klęczek. Na chwilę robi się ciemno przed oczami i kręci się w głowie. To skutek nagłego przemieszczenia się krwi w ciele i spadku ciśnienia tętniczego. Podobny efekt może wywołać odwodnienie organizmu. A tak- że przyjmowanie niektórych leków na nadciśnienie, moczopędnych, uspokajających, nasennych, przeciwzapalnych i antybiotyków. Trzeba to zgłosić lekarzowi - zamieni preparat na inny. W głowach kręci się często odżywiającym się nieregularnie lub stosującym ostre diety odchudzające. Po zjedzeniu czegoś lub wypiciu słodkiego napoju dolegliwości ustępują. Możemy doświadczać zawrotów głowy wskutek wysiłku, stresu, osłabienia (np. po infekcji), niedokrwistości i... źle dobranych okularów. 

Dolegliwości mogą mieć różne natężenie i czas trwania. Nie należy sądzić, że objawy o niewielkim nasileniu można lekceważyć, a sygnałem alarmowym jest dopiero poczucie wyraźnego wirowania. Lekkie zawroty głowy mogą być symptomem poważnego schorzenia, a silne dolegliwości połączone z omdleniami nie zawsze mają podłoże chorobowe. Tylko specjalista potrafi to ocenić. Czasem są nagłe, silne i krótkotrwałe, co może być skutkiem bardzo głębokiego oddychania (hiperwentylacji) lub niewydolności tętnic szyjnych (wtedy zawroty występują przy unoszeniu głowy). Jeśli towarzyszy im wrażenie szumu w uszach, przytępienie słuchu i nudności, mogą wskazywać na chorobę Meniere’a (polega na gromadzeniu się w uchu wewnętrznym nadmiaru płynu). Niekiedy dolegliwości są nagłe, silne i trwają kilka lub kilkanaście tygodni. Tak jest przy problemach neurologicznych i migrenie. Bywają też symptomy przewlekłe, które towarzyszą miażdżycy naczyń krwionośnych mózgu. 

Zawroty można złagodzić lub zlikwidować, jeśli znana jest ich przyczyna. Zaburzenia funkcjonowania błędnika mogą wynikać ze stanu zapalnego lub uszkodzenia tego narządu. Wtedy zwykle występuje oczopląs. By sprawdzić, czy błędnik działa prawidłowo, wystarczy wykonać prosty test: zamknąć oczy i dotknąć palcem wskazującym czubka nosa. Jeśli mamy z tym problem, idźmy do lekarza. Często kręci nam się w głowie przy silnym, długotrwałym stresie, przepracowaniu, lęku, nerwicy, depresji. Należy wtedy zadbać o właściwe proporcje między pracą a wypoczynkiem, często relaksować się, może zasięgnąć porady psychologa. 

Bywa, że zawrotom głowy towarzyszą inne objawy. Alarmujące są: silny ból głowy, nudności, wymioty, mrowienie i drętwienie kończyn lub twarzy, problemy z poruszaniem się, mówieniem lub oddychaniem, zaburzenia wzroku lub słuchu. A także ból w klatce piersiowej, nieregularny rytm serca, gorączka, biegunka, wysypka, sztywność karku, utrata przytomności, stan po urazie głowy. W takiej sytuacji trzeba natychmiast wezwać pogotowie, bo może to zwiastować udar mózgu, zawał serca, sepsę, zapalenie opon mózgowych, tętniaka, krwiaka, guz mózgu lub inne poważne choroby.