Gorączka - naturalny mechanizm obronny organizmu
Nie jest objawem patologicznym, tylko celowym mechanizmem obronnym organizmu, czymś w rodzaju naturalnego środka leczniczego. Dlatego nie powinnyśmy w żadnym przypadku natychmiast jej zwalczać preparatami przeciwgorączkowymi.
Czasami pojawia się nagle, bez żadnych uchwytnych przyczyn i równie nagle, samoistnie ustępuje. Najczęściej jednak podwyższona temperatura jest reakcją organizmu na działanie czynników szkodliwych. Wywołują ją infekcje bakteryjne i wirusowe, urazy czaszki, wylewy krwi do mózgu, towarzyszy też chorobie nowotworowej, reumatycznej, alergiom i nadczynności tarczycy. Temperatura może się podnieść na skutek przedawkowania leków, silnego stresu, a nawet wysiłku fizycznego.
Temperatura u dzieci
Dzieci często gorączkują po szczepieniach i podczas ząbkowania. Gorączka potrafi u nich wystąpić nagle bez objawów chorobowych. Temperatura do 40 stopni C pojawia się nie tylko przy ostrych zakażeniach, ale także na początku lekkiego przeziębienia. Dzieje się tak dlatego, że system obrony immunologicznej nie jest jeszcze w pełni rozwinięty i organizm bardzo szybko rusza do walki. Niesprawny, z powodu braku treningu, jest również ośrodek termoregulacji. Nagły skok temperatury u dziecka nie zawsze jest więc sygnałem choroby.
Gorączka najczęściej jest pożyteczna
Temperaturę od 37 do 38 stopni C uważa się za stan podgorączkowy. O gorączce mówi się, gdy słupek rtęci na termometrze pod pachą przekroczy 38 stopni C. Zakażenia mają wtedy łagodniejszy przebieg. W ogniu gorączki zarazki "wypalają się", spada szybkość podziału i wzrostu wielu bakterii. Rozwój części wirusów ulega zahamowaniu. Ponadto gorączka służy stymulacji aktywności układu odpornościowego, sprzyjając wytwarzaniu przeciwciał. Płynie z tego wniosek, że nie należy zbyt szybko sięgać po leki obniżające temperaturę, gdyż pozbawiamy organizm możliwości obrony. Trzeba mu dać szansę na uporanie się z infekcją.
Kiedy gorączka trwa zbyt długo, trzeba ją zwalczać. Jeśli wysoka (powyżej 38,5 stopni C u dorosłych i 39 stopni C u dzieci) temperatura utrzymuje się przez kilka dni, powinno się zażyć lek przeciwgorączkowy. Jest ona bowiem obciążeniem dla serca, może osłabiać czynność nerek i wywoływać bóle głowy, u dzieci prowadzi też do odwodnienia. Najczęściej stosowanymi środkami są aspiryna i paracetamol. Zarówno jeden, jak i drugi, jeśli są podawane w zbyt dużych ilościach, mogą wywołać skutki uboczne. Bezpieczniej jest każdorazowo zasięgnąć porady lekarza. Co jeszcze istotniejsze - dzieciom nie należy podawać leków przeznaczonych dla dorosłych, nawet w zmniejszonych dawkach.
Pielęgnowanie osoby gorączkującej
W stanach podgorączkowych wskazane jest picie lekkiej herbaty z sokiem z malin lub naparu z lipy. Przy wysokiej temperaturze - jeśli środki przeciwgorączkowe nie pomagają - możemy stosować zimne okłady lub zawinąć chorego w mokre prześcieradła. Woda powinna być około 2 stopnie niższa od temperatury ciała. Należy zadbać także o to, by w pokoju, w którym przebywa chory, nie było zbyt ciepło. Jeśli temperatura powietrza przekracza 20 stopni C, dobrze jest włączyć wentylator, uważając, by osoba gorączkująca nie leżała w przeciągu. Błędem jest nadmierne otulanie chorego, a także "głodzenie" gorączki. Właśnie wtedy chory potrzebuje więcej kalorii i płynów. Należy jedynie ograniczyć w diecie tłuszcze.