Grzybice skóry - jakie są ich przyczyny i jak sobie z nimi radzić?
Grzybice skóry wywoływane są przez grupę patogenów określanych dermatofitami. Podzielone zostały na trzy typy, każdy z nich oprócz zajęcia skóry wykazuje zmienną tendencję do szerzenia się w obrębie włosów lub paznokci.
Obraz różni się w zależności od gatunku grzyba.
Jak wygląda skóra objęta grzybicą?
Zwykle jest to wyraźnie odgraniczone zaczerwienienie skóry o łuszczącej się powierzchni, niekiedy grudkowe uwalniające przejrzystą, surowiczą treść. Nierzadko towarzyszy świąd i pieczenie. Zmiany nieleczone mają skłonność do rozprzestrzeniania się obwodowo. Lokalizacja w zależności od rodzaju grzyba to skóra twarzy, owłosiona skóra głowy, dłonie oraz stopy. Zajęte włosy są skrócone (tzw. przystrzyżone), na tej samej wysokości lub każdy na innej.
Niekiedy można zauważyć drobne zarodniki grzyba na powierzchni włosa. Grzybica paznokci objawia się ich skróceniem, przebarwieniem, osłabieniem, zwiększoną łamliwością.
A jakie są przyczyny grzybicy?
Dlaczego niektórzy chorują częściej niż inni? Dermatofity to patogeny wszechobecne. Główną przyczyną rozwoju infekcji jest niewłaściwe zachowanie na ogólnodostępnych basenach, saunach, łaźniach, noszenie cudzego obuwia, skarpetek, rękawiczek, korzystanie z przyrządów osobistego użytku, jak maszynki do golenia, ręczniki.
Dodatkowo rozwój infekcji ułatwiają przewlekłe schorzenia o podłożu metabolicznym, jak cukrzyca, niewydolność nerek, wyniszczenie organizmu w przebiegu choroby nowotworowej lub nieprawidłowości w obrębie przewodu pokarmowego.
Ograniczają one lokalny przepływ krwi i osłabiają układ immunologiczny, który tym samym przestaje być najważniejszą linią obrony przeciwko drobnoustrojom.
Jak zatem należy bronić się przed grzybicą i jak ją skutecznie leczyć?
Podstawową metodą walki z grzybicą jest profilaktyka. Obejmuje ona korzystanie z klapek ochronnych każdorazowo podczas wizyty na basenie, w saunie, łaźni, pod publicznym prysznicem. Ponadto nie zaleca się korzystania z cudzego obuwia, bez względu na to czy właściciel cierpi na grzybicę lub nie. Dotyczy to również mierzenia obuwia w sklepach. Zaleca się każdorazowo władanie skarpetek (dostępne bezpłatnie w większości sklepów) przed przymierzeniem buta.
Należy również wystrzegać się przed korzystaniem z cudzej bielizny, rękawiczek, ręczników oraz przedmiotów użytku osobistego, jak golarki lub grzebienie), gdyż poprzez te przedmioty z łatwością dochodzi do szerzenia się infekcji. W razie rozwinięcia grzybicy należy jak najszybciej rozpocząć leczenie. Nie warto czkać aż infekcja ustąpi sama. Stosowane są leki podawane miejscowo oraz ogólnie.
Wybór leku oraz droga podania zależy między innymi od rodzaju grzyba i nasilenia objawów. W większości przypadków terapia trwa wiele miesięcy, nie zawsze jest w pełni skuteczna. Często dochodzi do nawrotów, nierzadko mamy do czynienia z nadkażeniem innym gatunkiem grzyba lub rozprzestrzenieniem się zakażenia w inny obszar ciała, jak np. drapiąc stopę przenosimy patogen na paznokcie rąk i na skórę.
Zawsze należy pamiętać, iż żadne leczenie, w teorii nawet najbardziej skuteczne nie poskutkuje, jeśli jednocześnie nie wprowadzimy w życie zasad profilaktyki grzybicy.
Anna Lulińska
