Jajka - czy można je jeść bezkarnie?
Były uważane za zdrowe i pożywne do lat 70., jednak gdy pod lupę wszedł cholesterol, temat jajek stał się kontrowersyjny. Dietetycy uważali, że można je jeść tylko w niewielkich ilościach. Dziś informacje na temat właściwości jajek na szczęście odbiegają od wcześniejszych teorii.
Przed laty uważano, że jedzenie więcej niż 3 jajek kurzych tygodniowo może poważnie odbić się na zdrowiu. Uznano, że częste ich spożywanie powoduje znaczy wzrost złego cholesterolu, a co za tym idzie - rozwój miażdżycy, choroby wieńcowej oraz cukrzycy. Na przestrzeni lat, w miarę rozwoju nauki i badań dowiedziono, że to nieprawda. Według Światowej Organizacji Zdrowia możemy bez obaw zjadać około 10 jajek tygodniowo.
W jajach znajdziemy całą gamę witamin, niezbędne kwasy tłuszczowe oraz lecytynę. Jak się okazuje, wpływają one na poziom dobrego cholesterolu (HDL) i niwelują ten zły (LDL) - dlatego są szczególnie wyjątkowym pokarmem.
Źródło pełnowartościowego białka
Pod względem składu aminokwasów, czyli związków białkowych, jaja są najdoskonalszym produktem pochodzenia zwierzęcego. Stanowią źródło białka pełnowartościowego - zawierającego wszystkie aminokwasy egzogenne, czyli takie których organizm człowieka nie jest w stanie wytworzyć.
Cenne żółtko
Żółtko, dawniej uważane za szkodliwe, tak naprawdę ma szereg właściwości zdrowotnych. Chroni przed szkodliwymi czynnikami wewnętrznymi i zewnętrznymi, a także jest źródłem luteiny stanowiącej ochronę przed promieniowaniem słonecznym oraz korzystnie wpływającej na wzrok. Lecytyna zaś wykazuje właściwości emulgujące - rozbija cholesterol i tłuszcze na małe cząstki, co przeciwdziała osadzaniu się ich na ściankach naczyń krwionośnych. Lecytyna dobrze działa też na wątrobę, m.in. rozpuszcza cholesterol w żółci i chroni przed tworzeniem się kamieni żółciowych. Uczestniczy również w hamowaniu niepożądanych procesów utleniania, poprawiając funkcjonowanie układu nerwowego. Dzięki niej łatwiej jest się nam uczyć i panować nad stresem. Najlepiej jest spożywać żółtko jaja nie do końca "ścięte". W takiej formie są najłatwiej trawione i zapewniają najmniej strat wartościowych składników.
Bogactwo witamin i minerałów
Jajka zawierają szereg 13 witamin - A, E, D, K oraz B2, B9 i B12. Obfitują też w kwas pantotenowy oraz składniki mineralne: fosfor, potas, wapń, żelazo, cynk, magnez, selen i jod. Zjedzenie rano jajecznicy zapewni nam zatem mnóstwo wartościowych składników odżywczych na cały dzień. Poza tym, jajka zawierają ważny dla zdrowia barwnik - ksantofil, który zapobiega osadzaniu się złogów na ścianach tętnic.
Idealne dla osób na diecie
Wzbogacenie odchudzającej diety w białko jaja, przyczynia się do większej stabilizacji poziomu cukru we krwi. Powoduje to utrzymywanie się uczucia sytości przez dłuższy czas. Włączenie jaj do diety może wspomóc proces odchudzania, dostarczając jednocześnie białek, które świetnie wpływają na rozwój masy mięśniowej. Nie można też pominąć faktu, że są niskokaloryczne!
Dlaczego mitem jest, że jajka niekorzystnie wpływają na cholesterol?
Cholesterol jest nam niezbędny do życia. Organizm ludzki potrafi go samodzielnie wyprodukować, jednak pewne ilości czerpie też z pożywienia. Wyniki badań udowodniły, że poziom złego cholesterolu jest uwarunkowany genetycznie - po prostu niektórzy muszą być ostrożni. Jajka rzeczywiście zawierają sporo cholesterolu, ale natura jest mądra i umieściła w nich także lecytynę. Tak naprawdę znacznie większe zagrożenie cholesterolowe stanowią używki, słodycze, wędliny, tłuste sery i przetworzona żywność.
Jakie wybierać?
Warto mieć na uwadze jakość jajek. Te, które możemy dostać w sklepach, mają przypisane numery, potocznie nazwane: trójkami, dwójkami, jedynkami i zerówkami.
Co oznaczają? Trójki - jajka pochodzące z hodowli klatkowej, dwójki - z hodowli z klatek ze ściółkami, a jedynki to szczęśliwcy wolnego wybiegu. Zerówki zaś informują nas, że jaja pochodzą z chowu ekologicznego. Niestety, zwykle wraz ze spadkiem cyfr, wzrasta cena i chcąc jeść codziennie jajka z najwyżej półki, ucierpi na tym nasz portfel. Dobrze jest jednak wiedzieć, że jaja ekologiczne mają nieco więcej funkcjonalnych składników aktywnych i powinny oznaczać też lepsze warunki dla ptaków. W dzisiejszych czasach z pewnością ma to znaczenie dla sporej ilości konsumentów.
Jajko, poza funkcją reprodukcji organizmów, od zawsze było jednym z najcenniejszych elementów diety w łańcuchach pokarmowych. Począwszy od mikroorganizmów, przez dinozaury, współczesnych drapieżnikach, kończąc na... ludziach. Ta idealna forma pokarmu jest darem, z którego korzystać powinniśmy bez obaw i w pełni ufając sile natury.
