Jak leczyć cukrzycę ciążową?
Kiedy przyszła mama dowiaduje się, że ma cukrzycę, zwykle jest bardzo zaskoczona. Myśli: Jak to? Przecież nigdy nie miałam problemów z za wysokim poziomem cukru ani nie objadałam się słodyczami!. Pojawia się też lęk: jak to odbije się na maluszku, czy będzie zdrowy? A może też zachoruje na cukrzycę? Nawet gdy badania wykazały, że masz zbyt wysoki poziom cukru, nie panikuj. Na szczęście współczesna medycyna potrafi sobie poradzić z tym problemem. Jeśli będziesz przestrzegać pewnych zasad, maleństwo urodzi się zdrowe.
Na cukrzycę ciążową zapada od 3 do 10 proc. ciężarnych. Jednak specjaliści alarmują, że schorzenie to będzie pojawiać się u kobiet coraz częściej. Powodów jest kilka.
Obecnie coraz więcej pań rodzi dzieci po przekroczeniu 35 lat, a z powodu siedzącego trybu życia i złego odżywiania się już przed ciążą wiele przyszłych mam ma nadwagę. Właśnie te czynniki zwiększają ryzyko zachorowania na cukrzycę ciężarnych. –
Prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby zwiększa się też u kobiet, które są w trzeciej lub kolejnej ciąży, a wcześniej urodziły duże dzieci (powyżej 4 kg).
Czujność powinny zachować również te mamy, które mają genetyczne skłonności do cukrzycy.
Choroba ta może wpłynąć na przebieg ciąży i porodu, więc nie wolno jej lekceważyć. Nieleczona cukrzyca zwiększa ryzyko poronienia i wystąpienia wad wrodzonych u dziecka. Ważne jest rozpoczęcie leczenia, gdy tylko choroba zostanie rozpoznana.
Mama z cukrzycą ciążową powinna być objęta tzw. interdyscyplinarną opieką lekarską, czyli konsultować się zarówno z ginekologiem, jak i diabetologiem (specjalistą od leczenia cukrzycy)
Początkowo cukrzycę ciążową łatwo przegapić. Zwykle objawia się bowiem częstszym oddawaniem moczu oraz uczuciem ciągłego zmęczenia i sennością. Z racji tego, że podobne objawy towarzyszą ciąży, wiele mam nie zdaje sobie sprawy, że coś może się za nimi kryć. Dlatego ważne jest regularne określanie poziomu cukru we krwi.
Na początku ciąży lekarz zleci ci sprawdzenie poziomu cukru we krwi na czczo. Prawidłowy wynik nie może przekraczać 100 mg/dl.
Między 24. a 28. tygodniem ciąży wykonasz test diagnostyczny z roztworu 75 g glukozy. Badanie to przeprowadza się na czczo. Najpierw oddasz krew przed wypiciem słodkiego płynu. Potem wypijesz roztwór glukozy i po 2 godzinach oddasz krew ponownie. Wynik powyżej 140 mg/dl wskazuje na cukrzycę ciążową.
Jeśli wynik testu obciążenia glukozą jest nieprawidłowy, ginekolog skieruje cię do ośrodka diabetologiczno-położniczego. Przynajmniej raz na 2-3 tygodnie przyszła mama powinna się tam zgłaszać na wizytę kontrolną.
Głównym celem terapii jest tzw. wyrównanie cukrzycy, czyli utrzymanie stałego poziomu cukru we krwi. Ważna jest samodyscyplina. Ciężarna musi codziennie sprawdzać stężenie glukozy we krwi na czczo i godzinę po posiłku (dobrze jest zapisywać wyniki w tzw. dzienniczku samokontroli).
U większości ciężarnych z cukrzycą leczenie nie jest skomplikowane. Aż 70-80 proc. pacjentek leczymy jedynie odpowiednią dietą oraz wysiłkiem fizycznym.
Mama, która ma cukrzycę ciążową, powinna zjadać codziennie 6 niewielkich posiłków. Jej dieta musi opierać się na produktach o tzw. niskim indeksie glikemicznym. Należą do nich: warzywa, produkty zbożowe pełnoziarniste, chude przetwory mleczne. Na czarnej liście znajdują się natomiast słodycze, białe pieczywo, miód oraz owoce o dużej zawartości cukru (np. banany, winogrona).
Oprócz diety ważna jest też aktywność fizyczna. Wysiłek powoduje spadek poziomu cukru we krwi. Jeśli po kilku tygodniach diety i ćwiczeń poziom glukozy nie unormuje się, lekarz zleca insulinę. Zwykle mama musi robić ok. 1-2 zastrzyków dziennie.
Kobieta z cukrzycą ciążową na 2-3 tygodnie przed porodem musi być w szpitalu, by lekarze za pomocą KTG mogli kontrolować kondycję dziecka.
Jeżeli jego masa ciała wynosi ponad 4,3 kg (dzieci kobiet z cukrzycą zwykle rodzą się duże), poród odbywa się przez cesarskie cięcie. Po narodzinach maluszek objęty jest szczególną opieką. Przez całe życie płodowe otrzymywał od mamy duże dawki glukozy, więc po odcięciu pępowiny w jego organizmie może nastąpić nagły spadek poziomu cukru, który wymaga interwencji lekarskiej.
Jednak większość dzieci z ciąż cukrzycowych rodzi się zupełnie zdrowa.
Jeśli zachorowałaś na cukrzycę ciążową, będziesz musiała poznać znaczenie następujących terminów:
Glukoza – czyli inaczej cukier, stanowi „paliwo” dla organizmu. Po zjedzeniu posiłku poziom glukozy we krwi podnosi się.
Insulina – potrzebna do tego, by twój organizm mógł wykorzystać glukozę. Insulinę produkuje trzustka. Jeśli insuliny jest zbyt mało lub też komórki są oporne na jej działanie, wówczas glukoza nie zostaje dobrze przerobiona i tak powstaje cukrzyca.
Indeks glikemiczny – określa, jak szybko po zjedzeniu danego produktu podnosi się poziom cukru we krwi. Gdy masz cukrzycę, powinnaś zjadać produkty o niskim indeksie glikemicznym (poniżej 55). Tabele z oznaczeniami indeksu glikemicznego różnych produktów spożywczych łatwo znajdziesz w internecie.
Glukometr – urządzenie za pomocą którego sprawdza się poziom cukru we krwi. Chorzy na cukrzycę dostają go bezpłatnie.
PEN – wstrzykiwacz insuliny, też otrzymuje się go bezpłatnie.
* 50 procent mam, które miały cukrzycę ciążową, w ciągu 10 lat zachorowało na zwykłą cukrzycę. Dlatego po urodzeniu dziecka co dwa lata kontroluj poziom cukru we krwi.