Jak odróżnić refluks od wrzodów?
W przypadku obu chorób objawy często nasilają się po konkretnych posiłkach, i to często tych samych. Co jeszcze je łączy, a co różni, i jak się przekonać, która choroba nam dolega?
Częstotliwość wystąpienia refluksu i wrzodów rośnie wraz z wiekiem. Sprzyja im przyjmowanie niektórych leków (np. przeciwbólowych), nieodpowiednia dieta (za tłusta, nieregularne posiłki, żywność wysoko przetworzona, alkohol) oraz stres.
Ból brzucha to najbardziej typowy objaw wszystkich chorób przewodu pokarmowego, w tym refluksu przełyku i wrzodów.
Refluks przełyku daje o sobie znać bólem piekącym w klatce piersiowej za mostkiem (mylnie łączony z chorobami serca) i bólem powyżej żołądka w przełyku. Nasila się podczas pochylania się i parcia. Najsilniejszy jest od razu po posiłku.
Na chorobę wrzodową wskazuje ból ssący, jakbyśmy mieli napad głodu, zwykle promieniuje z żołądka do klatki piersiowej. Może wybudzić ze snu (to symptom alarmowy - trzeba skonsultować się z lekarzem), pojawić się rano - to typowe dla wrzodów dwunastnicy, lub po jedzeniu - typowe dla wrzodów żołądka. W przeciwieństwie do refluksu niekiedy posiłek łagodzi ból, zwłaszcza wrzodów dwunastnicy.
Zgaga to cofanie się treści żołądka do przełyku. Odczuwamy wówczas palenie i pieczenie za mostkiem. Zwykle pojawia się po obfitym posiłku - po tłustych pokarmach wysoko przetworzonych, zawierających duże ilości konserwantów.
Na refluks może wskazywać nie tylko kwaśne odbijanie - zgaga wynikająca ze zbyt małego napięcia mięśnia - zwieracza dolnego przełyku, lecz tzw. puste odbijanie, suchy kaszel, chrypka i chrząkanie.
Chorobie wrzodowej towarzyszy odbijanie, ale nie jest ono tak nasilone jak w przypadku refluksu i pojawia się wyłącznie po posiłku, który zgagę wywołuje (np. tłuste dania).
Choroba wrzodowa objawia się uczuciem pełnego brzucha, wrażeniem, jakby coś w nim zalegało, zwykle też gazami. Refluksowi tego typu objawy nie towarzyszą.
Wymioty po drażniącym żołądek posiłku są typowe w przebiegu choroby wrzodowej.
Ciemna, smołowata barwa stolca wskazuje na wrzody i to zaawansowane (z krwawieniem z przewodu pokarmowego), wymagające pilnego leczenia.
Ból podczas połykania i pieczenie języka to objawy zaawansowanego refluksu.
Jak leczyć? W terapii refluksu stosuje się preparaty, które zmniejszają wytwarzanie kwasu żołądkowego (należy zażywać je na czczo). Leczenie trwa około miesiąca. W przypadku wrzodów należy zwalczyć bakterię Helicobacter pylori. Pacjent przyjmuje tzw. inhibitor pompy protonowej oraz antybiotyki. Kuracja trwa ok. 3 tygodni.
