Jak przejść przez okres dojrzewania?

O tym, w jaki sposób może ona pomóc nastolatkom poprawić samopoczucie, mówi Katarzyna Foszner - specjalistka ds. żywienia, ekspert kampanii "Lubię kaszę".

W okresie dojrzewania zwiększa się zapotrzebowanie na wiele składników mineralnych i witamin. Są one niezbędne do produkcji hormonów płciowych i rozwoju organizmu. Niepełnowartościowa dieta może zaburzyć nie tylko proces dojrzewania, ale także rozwój mózgu, spowolnić wzrost i nasilić negatywne skutki dorastania, takie jak trądzik czy burzliwe nastroje.

- W diecie nastolatka nie powinno zabraknąć warzyw i owoców, nabiału czy orzechów, a także pełnoziarnistych produktów zbożowych, w tym kaszy. To produkt z pełnego ziarna, dostarczający węglowodanów złożonych, błonnika, magnezu, cynku, żelaza, potasu i witamin z grupy B. Jej pozytywny wpływ na organizm może rozjaśnić nieco ciemną stronę dojrzewania - przekonuje Katarzyna Foszner, ekspert kampanii "Lubię kaszę".  

Zły nastrój

Za sprawą zmian hormonalnych i procesów zachodzących w mózgu, nastolatek przeżywa silne stany emocjonalne. Często doświadcza wybuchów niepohamowanej złości czy płaczu. Zdrowa dieta temu nie zapobiegnie, ale może znacznie złagodzić burzę emocji.

- Ważne jest, by utrzymać w miarę stabilne stężenie glukozy. Zarówno nagłe spadki jej stężenia, jak i skoki wpływają na nastrój. Mogą nasilać stany nerwowe, lękowe, powodować wybuchy agresji i dekoncentrację. Ze zjedzonego posiłku z kaszą glukoza uwalnia się powoli, więc energia utrzymuje się na stabilnym poziomie. W związku z tym mózg ma stały dopływ paliwa, przez co nie tylko lepiej przebiegają procesy myślowe, ale także nieco łatwiej młodemu człowiekowi jest kontrolować emocje - zapewnia specjalista ds. żywienia.  

Za spadek nastroju, depresję i problemy z zasypianiem może też odpowiadać niedobór magnezu. Zapotrzebowanie na ten składnik mineralny po 9. i po 12. roku życia zwiększa się blisko dwukrotnie! Tutaj także rozwiązaniem może być kasza, zwłaszcza gryczana, która stanowi jedno z lepszych źródeł magnezu - jej stugramowa porcja (waga przed ugotowaniem) pokrywa ponad połowę całodziennego zapotrzebowania 15-latków na ten pierwiastek.  

Intensywna nauka

Na pamięć, naukę i koncentrację uwagi również wpływ ma dieta. Powinna ona dostarczać odpowiedniej ilości węglowodanów złożonych (na przykład poprzez posiłki zawierające kaszę), by mózg - dzięki stałemu dopływowi glukozy - pracował wydajnie.

Poza tym należy pamiętać o prawidłowym poziomie żelaza, które bierze udział w rozprowadzaniu tlenu po organizmie, a więc dostarcza go także do mózgu. To ten organ najbardziej narażony jest na negatywne skutki niedotlenienia i nawet nieduży niedobór tlenu powoduje upośledzenie jego pracy. Jednym z lepszych źródeł żelaza jest kasza jaglana. Znajdziemy w niej też lecytynę - inny cenny dla pracy mózgu składnik.  

Problemy skórne

Burza hormonów niesie za sobą często niekorzystne zmiany skórne. Na twarzy pojawiają się wypryski, co może dodatkowo zaburzać samoocenę wrażliwego nastolatka.

- Aby zmniejszyć ilość pojawiających się krostek oraz przyśpieszyć ich gojenie się, warto dbać o prawidłową podaż cynku w diecie. Dużo znajdziemy go w kaszy gryczanej, jaglanej i owsianej. Stugramowa porcja tych kasz pokrywa niemal połowę dziennego zapotrzebowania 13-letniej dziewczynki i 30 proc. dziennego zapotrzebowania u chłopca w tym samym wieku. Poza dobroczynnym wpływem cynku na skórę, a także na włosy i paznokcie, pierwiastek ten bierze udział w rozwoju płciowym, a jego niedobór powoduje opóźnienie procesu dojrzewania, zaburzenia miesiączkowania u młodych dziewcząt i zahamowanie wzrostu - mówi Katarzyna Foszner.  

Przybieranie na wadze

W okresie dojrzewania nasila się produkcja tkanki tłuszczowej. U dziewcząt najwięcej gromadzi się jej na biodrach i pośladkach, u chłopców - na brzuchu i ramionach. - Warto zadbać o to, by nie wytworzyć jej zbyt dużo, ponieważ taki bagaż nastolatek będzie nosił przez resztę życia. W jego diecie nie powinno zatem zabraknąć produktów niskokalorycznych, w tym zbóż z pełnego przemiału, takich jak kasza. Dostarczają one dużo błonnika, który zwiększa uczucie sytości po jedzeniu. Dzięki temu zmniejszy się ochota na słodycze i podjadanie między posiłkami, a to najczęstsze błędy żywieniowe prowadzące do nadwagi - podkreśla ekspert kampanii "Lubię kaszę".  

***

Organizatorem kampanii informacyjno-edukacyjnej "Lubię kaszę - kasza na stół, na zdrowie, na co dzień" jest Federacja Branżowych Związków Producentów Rolnych. Działania sfinansowane są ze środków Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych. Więcej informacji znajduje się na stronie internetowej kampanii oraz na profilu na Facebooku, na których można poznać rodzaje i walory zdrowotne kaszy, dowiedzieć się, jak przekonać do niej dzieci oraz zamieszczać własne przepisy na dania z kaszą: www.lubiekasze.pl, www.facebook.com/lubiekasze