Jak się chronić przed cukrzycą
Można jej zapobiec lub znacznie opóźnić jej rozwój, utrzymując w normie poziom glukozy we krwi
Prawidłowe stężenie to 60 do 100-110 mg%. Jeżeli raz zbadasz jego poziom i będzie on podwyższony, to jeszcze nie znaczy, że masz cukrzycę. Ale powinno cię to skłonić do dalszych badań.
Problem pojawia się, gdy po 2-krotnym badaniu na czczo (co najmniej 8 godz. po ostatnim posiłku) okaże się, że poziom cukru utrzymuje się między 100 a 125 mg%. To tzw. stan przedcukrzycowy (fachowo: nieprawidłowa glikemia lub nietolerancja glukozy). Wykonuje się wtedy test tolerancji glukozy. Na czczo pobiera się krew i oznacza poziom cukru. Pacjent wypija 75 g glukozy rozpuszczonej w wodzie i co pół godz. robi się kolejne badania krwi. Jeśli po 2 godz. poziom glukozy będzie wynosił powyżej 140 mg%, oznacza to, że organizm nieprawidłowo ją toleruje. To stan przedcukrzycowy, w którym można jednak zapanować nad chorobą. Trzeba schudnąć, prawidłowo się odżywiać i regularnie kontrolować poziom cukru we krwi, być aktywnym fizycznie.
Jaka dieta?
Musi być urozmaicona. Dostarczać witamin, minerałów, błonnika, białka, węglowodanów i tłuszczów. Głównym źródłem energii są 3 ostatnie składniki. Trzeba zachować między nimi właściwe proporcje. Węglowodany mogą pokrywać 50-60 proc. dziennego zapotrzebowania na energię, białko - 15-20 proc., tłuszcze - 20-30 proc. Połowa białka powinna pochodzić z ryb, twarogów, białek jaj. A połowa tłuszczu - z olejów roślinnych. Większość węglowodanów - z produktów najmniej przetworzonych (np. pełnoziarniste pieczywo, kasza).
Przestrzegaj ponższych zasad:
- Jedz regularnie - 3 posiłki główne i 2 dodatkowe (drugie śniadanie, podwieczorek);
- Posiłki powinny mieć podobną ilość węglowodanów;
- Zrezygnuj z cukru (pamiętaj, że jest także w ciastkach, dżemach, pralinach, miodzie);
- Ogranicz ilość soli, tłuszczów zwierzęcych, jasnego pieczywa;
- Unikaj smażenia, przestaw się np. na gotowanie na parze, duszenie z minimalną ilością tłuszczu, pieczenie w folii;
- Stosuj niskokaloryczne zamienniki, np. zamiast śmietany - jogurt naturalny;
- Spośród owoców i warzyw wybieraj te, które mają mniej węglowodanów. Np. zamiast fasoli, grochu, soi, soczewicy, kukurydzy - brokuły, cykorię, rzodkiewki, ogórki, szczypior, pomidory. Zamiast czarnej porzeczki, bananów, winogron, owoców suszonych - grejpfruty, arbuzy, melony;
- Kasze, ryż, makarony jedz lekko niedogotowane;
- Soki z owoców wyciskaj sama. Niezbędny ruch Jest równie ważny, jak dieta. Pomaga utrzymać właściwą wagę ciała, co w cukrzycy jest bardzo istotne.
Polecane są: marszobiegi, szybkie spacery, pływanie, narty, siatkówka, koszykówka, gimnastyka, jogging, aerobik. Wysiłek fizyczny musi być regularny. Najlepiej ćwiczyć co najmniej 3 razy w tyg. po 30-60 min. Ćwiczenia należy zaczynać od łatwiejszych i kończyć uspokajającymi tętno. Podczas gimnastyki pić niskozmineralizowane, niegazowane wody mineralne.
kons. dr. Grzegorz Borstern, spec. chorób wewn.
