Sprawdź, co warto robić o tej porze roku dla kończyn, by zapobiec nasileniu dolegliwości związanych z osłabionym krążeniem żylnym, a także niekorzystnymi zmianami w stopach. Oto proste, pomocne sposoby na każdy dzień.
Aby skutecznie wyleczyć się ze schorzeń takich, jak niewydolność żylna, płaskostopie, halluksy czy ostroga piętowa, powinnaś poradzić się lekarza. Równocześnie postaraj się zapewnić kończynom odpowiednią "sezonową" ochronę.
Co najczęściej dokucza nogom i jak do tego dochodzi
Niewydolność żylna - rozwija się wskutek złej pracy tzw. zastawek. Nie zamykają się one tak, jak powinny i nie zapobiegają cofaniu krwi. Krew nie odpływa z nóg do serca, tylko zalega w żyłach, co powoduje uczucie ciężkości kończyn oraz ich opuchliznę.
Żylaki - gdy w niewydolnych żyłach zalega krew, ulegają one poszerzeniu (i mogą być widoczne przez skórę).
Płaskostopie poprzeczne - jest rozpoznawane, gdy kości znajdujące się w przedniej części stopy (wchodzące w skład tzw. środstopia) ulegają obniżeniu (i zanika tzw. łuk poprzeczny).
Halluksy - to określenie na niewłaściwie ustawione, tzw. koślawe (i często obrzęknięte u nasady) duże palce u stóp.
Ostroga piętowa - to zwyrodnienie i stan zapalny tkanek w obrębie pięty.
Gdy puchną i są ciężkie
To wyraźne ostrzeżenie, że nie służą im długie wieczory spędzane na kanapie... Dla polepszenia krążenia żylnego trzeba skończyć z leniuchowaniem!
zbyt mała aktywność fizyczna może sprzyjać zwyrodnieniu, a w efekcie niedomykaniu się zastawek w żyłach. Przestają one przeciwdziałać opadaniu krwi wypchniętej z żył przez pracujące mięśnie (np. podczas marszu). Jesteś na to bardziej narażona, jeśli już od dłuższego czasu masz problemy z krążeniem.
Ekstrazalecenia na zimę:
- Mobilizuj się do codziennych spacerów, także podczas złej pogody, bo to najlepsza okazja, by popracowały mięśnie nóg, a w efekcie zastawki w żyłach.
- Sięgaj po naturalne łakocie, które przyczynią się do poprawy krążenia żylnego - bogate w magnez migdały i orzechy oraz zasobne w potas banany, suszone brzoskwinie, figi i morele. Zawarte w nich minerały powodują, że mięsień sercowy lepiej pracuje (i zasysa krew płynącą z kończyn), zaś zastawki żylne są bardziej elastyczne (i lepiej domknięte). Równocześnie ogranicz sól w diecie.
- Wieczorem stosuj odprężające okłady octowe - na każdy litr chłodnej wody dodaj łyżkę octu jabłkowego, zwilż w roztworze małe ręczniki i owiń nimi łydki.
- Jak najczęściej odpoczywaj z nogami w górze (np. opartymi na stołku lub ułożonymi na poduszce).
Pojawiają się na nich żylaki
Skłonności do zmian mogą być odziedziczone w "spadku" po rodzicach, ale to, czy się one ostatecznie pojawią, czy nie, to sprawa codziennych nawyków, związanych np. z... działaniem wysokich i niskich temperatur.
Naczynia żylne, zwłaszcza te delikatne, z rodzinnymi obciążeniami, najbardziej nie lubią gorąca, a także bezruchu i obciążania ich nadwagą ciała. To czynniki, które są uznawane za szczególnie sprzyjające rozwojowi choroby żylakowej. Postaraj się je wyeliminować!
Ekstrazalecenia na zimą;
- Unikaj noszenia wyjściowego obuwia (np. kozaków) w pomieszczeniach (np. w pracy), bo sprzyja to przegrzewaniu nóg, a w rezultacie poszerzeniu i pękaniu żył. Zmieniaj zimowe buty na lżejsze pantofle lub balerinki.
- Staraj się nie przegrzewać pomieszczeń, w których przebywasz. Jeśli jest ci chłodno, zamiast ustawiać pokrętło kaloryfera na wyższą temperaturę, wypij ciepły napój lub zjedz pożywną przekąskę.
- 2-3 razy dziennie pij napar z dzikiej róży. To jedno z najlepszych źródeł witaminy C uszczelniającej żyły i zapobiegającej ich pękaniu. Łyżkę suszonych owoców zalej szklanką wrzątku, przykryj na 5 minut i odcedź. Dla smaku możesz dodać łyżkę soku malinowego.
- Gdy przemarzniesz, zamiast długiej gorącej kąpieli weź kilkuminutową (najlepiej już w nie tak ciepłej wodzie) lub zastąp ją prysznicem.
- Podczas wielogodzinnego siedzenia (np. w pracy) koniecznie gimnastykuj nogi - wystarczy choćby pokręcić stopami czy powyginać palce do góry i do dołu. Jeśli masz taką możliwość, wstań i poprzenoś ciężar ciała z palców na pięty, i odwrotnie, a także pospaceruj chwilę.
- Codziennie po powrocie do domu poświęcaj kilka minut na pomocne ćwiczenia: połóż się na plecach, oprzyj nogi pod kątem prostym o ścianę i spróbuj wytrzymać w tej pozycji minumum 2 minuty; przyjmij pozycję jak wyżej i spróbuj powoli, równo oddychać przeponą. Siła ciążenia sprawia, że krew łatwiej odpływa z nóg, a głębokie i równe oddychanie dodatkowo wspomaga jej powrót z naczyń żylnych do serca.
Prysznicowe pogotowie
Gdy nogi mają skłonność do puchnięcia i żylaków, dobrze jest regularnie robić im chłodny prysznic - codziennie rano i wieczorem przez 10-15 sekund polewaj każdą kończynę wodą o temperaturze 21-27º C (zaczynając od stóp).
ZIMNA WODA sprawia, że ściany żył stają się bardziej napięte. W obkurczonych żyłach krew krąży dużo sprawniej. Ponadto chłód wywiera miejscowe działanie przeciwzapalne.
Odzywa się płaskostopie poprzeczne
Pojawianiu się bólu i pieczenia w przedniej części podeszwy oraz powstawaniu na niej zgrubień sprzyjają... wędrówki po sklepach (np. w tropieniu noworocznych wyprzedaży).
Choć płaskostopie poprzeczne nie jest tak dobrze widoczne, jak np. płaskostopie podłużne, występuje u niemałej liczby kobiet. Takie zmiany powstają, gdy mięśnie odpowiedzialne za podtrzymywanie łuków stopy są za słabe. Dodatkowo zimą narażają cię na dolegliwości: chodzenie w kozakach na wysokim obcasie, o wąskich noskach lub ze źle dobranymi wkładkami, stąpanie po zamarzniętym, a przez to twardym podłożu, zwiększona (zwykle po świętach) waga ciała, która jest dodatkowym obciążeniem dla chorych stóp.
Ekstrazalecenia na zimę:
- Codziennie wieczorem, gdy relaksujesz się przed telewizorem, wykorzystaj to, że siedzisz, by... zrobić gimnastykę wzmacniającą mięśnie stóp - np. tocz nimi po podłodze małą piłkę, próbuj ją pochwycić i podnieść (raz jedną, raz drugą stopą), zwijaj palcami koc lub unoś z podłogi różne przedmioty.
- Na co dzień zadbaj o wygodne kozaki - szerokie (i nieściskające palców), na maksymalnie 5-centymetrowym (i niepowodującym przeciążania przodu stopy) obcasie, na nieugniatającej stopy od spodu podeszwie.
Problemem są halluksy
Pojawianiu się bólu i pieczenia w przedniej części podeszwy oraz powstawaniu na niej zgrubień sprzyjają... wędrówki po sklepach (np. w tropieniu noworocznych wyprzedaży). Ich "uaktywnieniu się" zimą sprzyja noszenie twardego obuwia, które uciska bolesne uwypuklenia.
Takie zmiany to w dużym stopniu sprawka genów, ale także ściskania przodu stóp za wąskimi noskami butów. Również, jeśli nie leczysz płaskostopia poprzecznego, możesz być narażona na powstawanie halluksów.
Ekstrazalecenia na zimę:
- Postaraj się o odpowiednio miękkie obuwie zimowe (np. typu śniegowce), a dodatkowo specjalne ochronne poduszeczki na haluksy (z apteki).
- Ćwicz unoszenie jak najwyżej zewnętrznej krawędzi stopy a także przesuwanie dużego palca stopy po podłodze.
Daje się we znaki ostroga
Łatwo o uciążliwy ból pięty, gdy rano w pośpiechu zrywasz się z łóżka i od razu zaczynasz szybko poruszać, a mięśnie nóg są jeszcze dobrze nierozgrzane.
Ostroga piętowa "lubi" aktywność fizyczną bez rozgrzewki i słabo rozciągnięte, skrócone mięśnie łydek, a także nadwagę ciała i stojącą pracę (np. sprzedawczyni, fryzjerki), obuwie niedopasowane do kształtu stopy i rodzaju aktywności, płaskostopie (poprzeczne i podłużne) oraz niewyleczone kontuzje stopy. Lepiej jej nie prowokować!
Ekstrazalecenia na zimę:
- Zadbaj o regularne ćwiczenia rozciągające - chwytaj za palce stóp (najpierw przy zgiętych, a potem przy wyprostowanych kolanach); stań przodem do ściany i oprzyj się o nią dłońmi, jedną nogę ugnij lekko w kolanie, drugą wysuń jak najdalej do tyłu, próbując przy tym dotknąć piętą do podłogi; usiądź na krześle przed ścianą i oprzyj o nią przednią część stopy, piętę przyciskając do podłogi.
- Po dłuższym bezruchu (np. podczas snu) unikaj gwałtownych ruchów.
Anna Skoczeń
