Kiedy wątroba źle pracuje? Typowe i nietypowe objawy przeciążenia organu

Wątroba odgrywa ogromną rolę w naszym organizmie. Produkuje żółć, która uczestniczy w trawieniu pokarmu. Ten największy organ w naszym organizmie metabolizuje tłuszcze, glukozę i inne składniki odżywcze, przetwarza je i czyni łatwiej przyswajalnymi. Dzięki niej lepiej wchłaniają się witaminy A, D, E i K, wątroba gromadzi też cholesterol, glikogen i heparyny regulujące krzepliwość krwi. Narząd ten neutralizuje i eliminuje również wszelkie szkodliwe związki, takie jak toksyny i metale ciężkie. Ma zdolność regeneracji, potrafi więc wiele znieść, jednak złe nawyki mogą obciążyć wątrobę na tyle, że nie będzie ona w stanie poprawnie funkcjonować.

Przeciążeniu i osłabieniu wątroby sprzyja w dużej mierze niezdrowy styl życia, w tym szczególnie bogata w tłuszcze i przetworzone produkty dieta oraz korzystanie z używek takich jak alkohol czy papierosy. Znaczny wpływ ma również długotrwałe przyjmowanie leków na receptę bądź bez recepty. Do problemów z wątrobą może również dojść z powodu zakażenia wirusami zapalenia wątroby lub predyspozycji genetycznych. Do chorób związanych z tym narządem zalicza się stłuszczenie wątroby, marskość wątroby, chorobę wywołaną lekami lub alkoholem i zapalenie wątroby.

Ból brzucha w okolicy prawego podżebrza

Gdy wątroba nie radzi sobie z metabolizowaniem składników pokarmowych i jest przeciążona szkodliwymi substancjami, powiększa się. Osoby z tym problemem skarżą się na ból brzucha w okolicy prawego podżebrza, gdzie też znajduje się wątroba. Jednak sam organ nie boli, ponieważ nie jest unerwiony. Zwiększa za to swoje rozmiary i naciska na błonę surowiczą i inne narządy. To właśnie one wywołują ból.

Powiększenie obwodu brzucha

W wyniku zaburzeń pracy wątroby może pojawić się wodobrzusze, czyli nadmiar płynu w jamie brzusznej. Stanowią go woda i sód, z których wydalaniem nie radzą sobie nerki. U chorego powiększa się obwód brzucha oraz takie objawy jak ból, tkliwość, skurcze i duszności.

Żółtaczka i inne zmiany skórne

Charakterystycznym objawem poważnych problemów z wątrobą jest żółtaczka. Jej przyczyną jest upośledzona zdolność wątroby do wydalania bilirubiny, przez co ta odkłada się we krwi. Kolor skóry i twardówek oczu przybiera wtedy żółty odcień. Nadmiar bilirubiny objawia się również ciemnym, żółtym moczem i ciemnobrązowym kałem. Innymi objawami skórnymi przeciążonej wątroby są pajączki, czyli popękane naczynka, oprócz tego może pojawić się rumień na dłoni lub kępka żółta – narośl w okolicy oka o innym zabarwieniu. W przypadku alkoholowej marskości wątroby na ciele wyskakują plamki i przebarwienia.

Dolegliwości trawienne

Nudności, wzdęcia, zaparcia, bóle brzucha mogą towarzyszyć wielu schorzeniom, lecz są też charakterystyczne dla niedomagającej wątroby. Metabolizuje ona składniki odżywcze i usuwa zbędne substancje, więc gdy źle pracuje, pojawiają się problemy żołądkowe i jelitowe. Z powodu zaburzeń produkcji żółci może dojść do spowolnienia trawienia, namnożenia bakterii w jelitach i nieszczelności jelit.

Powyższe dolegliwości pojawiają się głównie w zaawansowanym stadium niewydolności wątroby. Często w początkowej fazie problemy wątrobowe nie dają wyraźnych sygnałów. Występują jednak różne nietypowe objawy, które mogą świadczyć o jej przeciążeniu. Bardzo często wtedy pojawia się uciążliwy świąd skóry spowodowany cholestazą, czyli zastojem żółci w narządzie. Jeśli swędzenie nie ma podłoża dermatologicznego lub alergicznego, warto zbadać wątrobę. Innym sygnałem niedomagającej wątroby jest obrzęk twarzy, dłoni i nóg występujący w wyniku gromadzenia się płynu w organizmie i wysokiego ciśnienia krwi. Obrzęki mogą być jednak związane również z dysfunkcją serca, nerek czy płuc, niełatwo więc połączyć je z wątrobą. Oprócz tego problemy trawienne związane z tym narządem mogą przyczyniać się do alergii i niewytłumaczalnego przybierania na wadze.

Innymi niespecyficznymi objawami obciążonej wątroby są symptomy kojarzone najczęściej z przemęczeniem organizmu i zaburzeniami neurologicznymi i psychiatrycznymi. Należy do nich ogólne osłabienie, szybkie męczenie się podczas wysiłku, bóle i zawroty głowy, ból mięśni i stawów (może dojść nawet do zaniku mięśni), ospałość i otumanienie, bezsenność oraz problemy z koncentracją. Mogą też występować wahania nastroju, złe samopoczucie, a nawet stany lękowe i depresja. Wątroba odgrywa też dużą rolę w funkcjonowaniu gospodarki hormonalnej, więc jej niewydolność wywołuje wahania hormonów. Przejawia się to zaburzeniami miesiączkowania, spadkiem libido oraz pojawianiem się przeciwstawnych cech płciowych (u kobiet m.in. hirsutyzm, u mężczyzn ginekomastia).