Kleszczowy alarm: Jak się bronić?
Pogoda wyjątkowo sprzyja tym groźnym żyjątkom! Nie wpadajmy w panikę, tylko dobrze przygotujmy się do walki z nimi i wywoływanymi przez nie chorobami.
Lekka zima sprawiła, że kleszcze były aktywne już od początku roku, a ciepła wiosna tylko je bardziej rozbudziła. Chętnie się namnażają i wędrują. W efekcie coraz częściej można je spotkać nawet w... centrum miasta. Wystarczy im kilka krzaków czy kępek trawy (np. na miejskim skwerze, wokół placu zabaw), by mogły przycupnąć i czyhać na swoją ofiarę, czyli... nas. A są niebezpiecznym wrogiem! Gdy nas ukąszą, mogą zarazić bakteriami i wirusami groźnymi dla układu nerwowego, serca i stawów. Na szczęście możemy zorientować się, że nasze zdrowie jest zagrożone i szybko poddać odpowiedniej terapii. A najlepiej nie dopuszczajmy do ukąszenia i zakażenia, stosując zalecone przez lekarzy metody!
Zagrożenie nr 1: Borelioza
Rozwija się w wyniku zakażenia nas przez kleszcza bakteriami Borrelia burgdorferi. Mogą one rozsiać się po organizmie i zaszkodzić wielu narządom.
SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE: Ok. 2- 3 tygodnie od spotkania z kleszczem wokół miejsca ukąszenia (lub gdziekolwiek na ciele) pojawia się różowa obwódka, tzw. rumień. Rumień szybko się powiększa, w ciągu kilku dni ma ponad 5 cm średnicy. Po 4-6 tygodniach zaczyna dokuczać ból stawu, najczęściej kolana, łokcia, barku lub biodra.
NAJPROSTSZE ROZPOZNANIE: Boreliozę można wykryć po 4 tygodniach za pomocą testu Elisa (pokazuje czy we krwi występują przeciwciała przeciwko Borrelia burgdorferi (w tzw. klasach IgM i IgG).
NAJSKUTECZNIEJSZA TERAPIA: Chorobę można wyleczyć antybiotykami. Leki trzeba przyjmować przez co najmniej 3 tygodnie.
Zagrożenie nr 2: Kleszczowe zapalenie mózgu
Wywołują je flawiwirusy. Możemy zarazić się nimi wskutek ukąszenia przez kleszcza, ale także wypicia niepasteryzowanego mleka (tzw. prosto od krowy).
SYGNAŁY OSTRZEGAWCZE: Po 4 dniach (aż do 28 dni) od ukąszenia i 3-4 dniach od spożycia niepasteryzowanego mleka pojawiają się objawy grypopodobne - gorączka, ból, głowy, nudności. Najczęściej utrzymują się kilka dni. Potem wraca dobre samopoczucie. Trwa ono zwykle 8 dni. Następnie znów pojawia się gorączka z silnymi bólami głowy, nudnościami, bólem mięśni i stawów, nadwrażliwością na światło.
NAJPROSTSZE ROZPOZNANIE: Kleszczowe zapalenie mózgu można wykryć po upływie 1 tygodnia za pomocą testu Elisa (na obecność we krwi przeciwciał przeciwko antygenom wirusów w klasie IgM) lub za pomocą badania płynu mózgowo-rdzeniowego.
NAJSKUTECZNIEJSZE LECZENIE: Stosuje się leki przeciwdziałające obrzękowi mózgu, przeciwgorączkowe.
6 zasad bezpieczeństwa
1. PRZYGOTUJ SIĘ DO SPACERU
Do lasu, parku, ogrodu i na skwer zakładaj ubrania jak najbardziej zakrywające ciało, zwłaszcza na wysokości, na jakiej najczęściej żerują kleszcze - długie spodnie zakończone ściągaczem i wysokie skarpety. Wcześniej weź prysznic (zapach potu przyciąga kleszcze) i rozprowadź na skórze środek odstraszający (tzw. repelent, kupisz w aptece bez recepty).
2. UNIKAJ GODZIN I MIEJSC, KTÓRE SĄ NIEBEZPIECZNE
Nie chodź do lasu w godz. 8-12 i 16-20. Wtedy kleszcze są najbardziej agresywne. Zrób to w południe, kiedy robią się ospałe. Wybieraj szerokie ścieżki w lesie iglastym, omijaj wysoką trawę, zarośla, skupiska paproci, jeżyn, czarnego bzu, leszczyny.
3. SPRAWDŹ SKÓRĘ PO SPACERZE - szczególnie pod kolanami, w pachwinach, na brzuchu. Weź prysznic i wyszoruj się miękką szczotką (a przynajmniej nogi do połowy ud). U dziecka obejrzyj zwłaszcza skórę za uszami i na granicy włosów.
4. PIERZ UBRANIA W TEMPERATURZE MIN. 60ºC
Nie szczędź gorącej wody zwłaszcza garderobie, w której byłaś w lesie lub parku. Kleszcze nie są odporne na wysokie temperatury. Jeśli jakiś ukrył się w odzieży, takie zabiegi oznaczają dla niego pewną śmierć.
5. MIEJ OKO NA... POMIESZCZENIA
Kleszcz może przedostać się z zewnątrz do mieszkania (np. na odzieży, bukiecie kwiatów, ale także przez otwarte okno, jeśli rośnie przy nim drzewo lub krzew, a ty mieszkasz na parterze). W tych warunkach potrafi przetrwać nawet kilka dni. Będzie się przemieszczał i szukał żywiciela. Dlatego dobrze jest zachować czujność i zerkać na otoczenie (np. parapety okienne).
6. REGULARNIE KOŚ TRAWNIK W OGRÓDKU
W ten sposób zniechęcisz kleszcze do przebywania w trawie - wolą wysokie źdźbła.
