Kłopotliwe zaparcia

Główne przyczyny zaparć wynikają z nieprawidłowej diety i stresów, ale u ich podłoża mogą tkwić również znacznie poważniejsze choroby, z nowotworowymi włącznie. Dlatego przedłużające się okresy w trudnościach z oddaniem stolca powinny cię skłonić do wizyty u lekarza. Można sądzić, że jest to problem cywilizacyjny. Okresowo środki przeczyszczające przyjmuje 35proc. kobiet i około 15proc. mężczyzn. Niestety, w większości przypadków, sami doprowadziliśmy się do takiego stanu. Co powoduje męczące zaparcia i kłopoty z wypróżnianiem się? Jakie są nasze najczęstsze zaniedbania?

Jak powinno być

Osoba dorosła powinna się wypróżniać raz dziennie. Wiemy o tym i dlatego po upływie dwóch dni sądzimy, że to już zaparcie. Niesłusznie. Jeśli taką częstotliwość wypróżnień obserwujemy u siebie regularnie, to znaczy, że taka jest nasza indywidualna norma. O zaparciu możemy mówić wtedy, gdy: wypróżniamy się mniej niż trzy razy w tygodniu, stolce w jednej czwartej przypadków oddajemy z trudem, są one twarde lub mają wygląd tzw. owczych bobków i często towarzyszy temu uczucie niepełnego wypróżnienia.

Skąd się biorą

Wiele czynników może prowadzić do powstania zaparć. Przyczyną trudności z wydalaniem mogą być choroby jelit (np. polipy, hemoroidy, zwężenia), Zaparcia mogą też powstawać na skutek działania niektórych leków (np. leków antydepresyjnych, obniżających napięcie mięśniowe). Jednak najczęstszym powodem zaparć jest poranny pośpiech, niewłaściwa dieta, zbyt obfite bądź nieregularne posiłki, niedostateczna ilość płynów, ciągły stres, brak aktywności fizycznej oraz zbyt duża ilość używek: kawy, alkoholu, tytoniu.

Poranny pośpiech

Jelito grube jest najbardziej aktywne rano. Organizm domaga się opróżnienia, ale z reguły nie dajemy mu takiej szansy. Spieszymy się do pracy lub szkoły i hamujemy naturalny odruch organizmu, powstrzymując się od wypróżnienia. Nasz organizm jest zdezorientowany i po pewnym czasie odruch ten zanika. Jelita zaczynają źle pracować i dochodzi do tzw. zaparć nawykowych (czynnościowych), które mogą przejść w przewlekłe.

Dieta dla jelit

Drugim grzechem, jaki często popełniamy, jest niewłaściwe odżywianie. Jemy za dużo pokarmów ciężkostrawnych, tłuszczów zwierzęcych i rafinowanych węglowodanów (biała mąka i cukier), które długo zalegają w żołądku i jelitach, natomiast spożywamy za mało warzyw i owoców.

Najważniejsze w diecie dla jelit jest zapewnienie stałego źródła błonnika. Działa on jak miotła w przewodzie pokarmowym i usuwa z organizmu szkodliwe resztki pokarmowe. Błonnik zwiększa objętość stolca i ułatwia jego przechodzenie przez jelita. Pochłaniając wodę, powoduje zmiękczenie kału i ułatwia wydalenie go. Odmianą błonnika są pektyny, powszechnie występujące w owocach. Pęczniejąc w jelicie tworzą galaretowatą masę i pobudzają jelita do szybszej pracy. Pektyny dodatkowo zwiększają wydalanie kwasów żółciowych oraz korzystnie wpływają na jelitową florę bakteryjną. W codziennej diecie powinno być 30-40 gram błonnika. Średnie dzienne spożycie w Polsce wynosi niestety zaledwie 7-9 g.

Niezbędne płyny

Częstą przyczyną zaparć jest to, że pijemy za mało płynów w ciągu dnia. Wtedy nasz organizm musi funkcjonować, jak na pustyni - oszczędzać wodę. Resztki pokarmowe, przepychając się przez jelita, wchłaniają z nich każdą kroplę wody.

Brak ruchu

Niestety coraz częściej prowadzimy mało aktywny tryb życia, niewiele chodzimy, a wszędzie przemieszczamy się za pomocą samochodu. Powoduje to, że nasz system trawienny źle funkcjonuje. Siedzący tryb życia rozleniwia jelita. Można powiedzieć, że przejmują nawyki swego właściciela i nie chce się im ruszać.

Źródła błonnika

•otręby pszenne: 5 łyżek - 13,6 g błonnika

•kromka żytniego chleba: 2,5 g błonnika

•kromka pumpernikla: 3,5 g błonnika

•bułka grahamka: 2,9 g błonnika

•płatki kukurydziane: 4 łyżki - 1,8 g błonnika

•śliwki suszone: 6 sztuk - 2,6 g błonnika

•rodzynki: ćwierć szklankia - 5,2 g błonnika

•orzechy włoskie: 10 dag - 6,9 g błonnika

•migdały: 10 dag - 12,9 g błonnika

A.Czarnewicz-Kamińska