Lekarz dla dziecka

Wybór lekarza, który łączy wysokie kwalifikacje zawodowe i osobiste zalety, jest rzeczą niezwykle istotną. Dla zapewnienia dziecku jak najlepszej opieki ważne jest też, by rodzice mieli pełne zaufanie do lekarza. Trzeba wziąć pod uwagę wiele rzeczy, zanim zdecydujecie się na pediatrę, lekarza rodzinnego lub innego praktykującego specjalistę, który będzie prowadził wasze dziecko.

Intuicja

Zacznijmy od pierwszego wrażenia - dla rodziców ma ono zwykle duże znaczenie.

Podobnie jak w innych sprawach dotyczących małych dzieci, w wyborze lekarza dla naszej pociechy często kierujemy się tym, co podpowiada nam instynkt. Zastanów się, czy w towarzystwie lekarza czujesz się swobodnie. Jeśli masz wrażenie, że traktuje cię z góry lub zbywa (jestem zbyt zajęty, żeby odpowiadać na te wszystkie pytania), postaraj się go lepiej poznać. Jeśli nie odpowiada ci jego styl, znajdź kogoś innego. Ale nie osądzaj go pochopnie - może akurat miał ciężki nocny dyżur.

Lekarzowi dziecka musisz absolutnie ufać, ale równie ważne jest, czy on ufa tobie i twojej matczynej intuicji. W przypadku wielu pediatrów wystarczy jedno spojrzenie, żeby zrozumieć, dlaczego wybrali tę, a nie inną specjalizację: kochają dzieci i każdego małego pacjenta traktują z ciekawością i serdecznością. Jednak podejmując ostateczną decyzję, musisz wziąć pod uwagę wiele innych czynników: dostępność (godziny przyjęć), wzajemne zaufanie, a także kwalifikacje zawodowe i dyspozycyjność lekarza.

Kwalifikacje

W Stanach Zjednoczonych uprawniony do wykonywania zawodu pediatra ukończył akademię medyczną i ma minimum trzyletnią praktykę; lekarz rodzinny jest również absolwentem akademii medycznej i odbył trzy lata specjalistycznego stażu. Dobre przeszkolenie mają pielęgniarki i asystenci lekarzy; wprawdzie ich wykształcenie nie jest tak dogłębne, ale współpracują stale z dyplomowanymi lekarzami. Specjalista posiadający wykształcenie, doświadczenie i oddany dzieciom nie powinien budzić twoich zastrzeżeń.

Godziny przyjęć

Dowiedz się, w jakich godzinach otwarty jest gabinet. Jeśli oboje rodzice dziecka pracują, dobrze jest, gdy lekarz przyjmuje w soboty lub po południu, zwłaszcza w przypadku wizyt dzieci zdrowych. Jak można skontaktować się z lekarzem w nagłych wypadkach, po godzinach przyjęć? Czy pracuje lub przyjmuje w pobliskim szpitalu?

Inne problemy

Zorientuj się wśród znajomych, jak układa im się współpraca z lekarzami ich dzieci i jak zorganizowane są nocne wezwania. Rodzice, którzy wzywali lekarza w środku nocy, powiedzą ci, jak szybko zareagował. Pamiętaj też, że dobrze byłoby dokonać tego wyboru jeszcze przed urodzeniem dziecka. Być może zajdzie potrzeba konsultacji z lekarzem już kilka dni po porodzie; jeśli zawczasu dokonasz wyboru, lekarz przyjdzie zbadać noworodka w ciągu dwudziestu czterech godzin.

Zaufany lekarz jest dla rodziców prawdziwą podporą.

Opieka medyczna nad zdrowym niemowlęciem

Praktyka medycyny zachodniej zorientowana jest na chorobę. Nacisk kładzie się nie na zdrowie czy zapobieganie chorobom, ale na same choroby i ich leczenie.

W systemie opieki zdrowotnej nad małym dzieckiem dominuje odwrotna orientacja. Celem jest kontrolowanie fizycznego, emocjonalnego i behawioralnego rozwoju dziecka, przewidywanie norm rozwoju i wzrostu oraz jak najwcześniejsze rozpoznanie problemów, chorób, opóźnień czy upośledzeń.

Poza prowadzeniem dziecka lekarz powinien też służyć radą w podstawowych problemach rodzicielstwa. Powinien nawiązać współpracę z rodzicami. W idealnych warunkach wizyty dziecka zdrowego powinny być dla rodziców okazją do omówienia z lekarzem trosk, obaw, wątpliwości oraz do zasięgnięcia profesjonalnej porady u położnej czy pielęgniarki. Dziecko nie rodzi się z instrukcją obsługi, ciągły dialog między lekarzem a rodzicami pomaga wypełnić tę lukę.

Badanie fizyczne

Jeśli dziecko wychodzi ze szpitala w ciągu dwudziestu czterech godzin po narodzinach, pierwsza wizyta może nastąpić już po kilku dniach, najczęściej w pierwszych dwóch tygodniach. Później kalendarz wizyt przewiduje badania w wieku miesiąca, dwóch, czterech, sześciu, dziewięciu i roku. Być może lekarz zechce widywać dziecko częściej lub rzadziej, w takim przypadku poproś o wyjaśnienie dlaczego.

Podczas wizyty ze zdrowym dzieckiem zostaniecie poinformowani o kalendarzu szczepień. Obejmuje on szczepienie Di-Te-Per przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi, zwykle w drugim - trzecim, czwartym - piątym i szóstym - siódmym miesiącu życia podczas badań okresowych, oraz szczepienie przeciwko chorobie Heine-Medina (polio), doustne albo domięśniowe, zwykle po ukończeniu dwóch i czterech miesięcy. Zaleca się też inne szczepienia: przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu B, zwykle zaraz po urodzeniu i dodatkowe dawki po ukończeniu jednego i sześciu miesięcy; szczepienie przeciw grypie (zakażeniu bakterią Hemophilus b) oraz przeciw bakteryjnemu zapaleniu opon mózgowych. Dostępne są także szczepionki przeciw ospie wietrznej.

Podczas każdej wizyty pielęgniarka zważy dziecko, zmierzy długość ciała i obwód głowy. Te pomiary są podstawą do porównania ze średnią statystyczną dzieci w tym wieku, jak również umożliwiają lekarzowi sporządzenie wykresu rozwoju fizycznego dziecka między jedną a druga wizytą. W pierwszych dniach po porodzie dziecko traci na wadze, ale już po tygodniu zaczyna zdumiewająco rosnąć; w pierwszym roku życia waga niemowlęcia wzrasta trzykrotnie.

Przy każdej wizycie lekarz sprawdzi, czy ogólny stan zdrowia dziecka nie budzi wątpliwości. Zbada stawy biodrowe i brzuch - sprawdzi, czy nie ma anomalii w rozwoju układu kostnego oraz czy jakieś organy wewnętrzne nie są powiększone. Obejrzy także oczy, uszy, wnętrze jamy ustnej. Co jakiś czas zaleci badania krwi, w wieku dziewięciu miesięcy lub roku także na zawartość ołowiu.

Ciągłość opieki

Ciągłość opieki zdrowotnej ma fundamentalne znaczenie dla zdrowia dziecka. Śledzenie postępów rozwoju niemowlęcia daje lekarzowi całościową perspektywę. Bardzo ważną częścią tego procesu jest poznawanie także rodziców malucha. Obserwacja dziecka i znajomość sytuacji rodzinnej daje cenny kontekst dla oceny wszelkich zmian i dolegliwości u dziecka.

Podczas badania zdrowego dziecka lekarz zapyta o jego ogólny rozwój. Czy się uśmiecha? Czy przewraca się z boku na bok? Jakie wykonuje ruchy, jakie posiada zdolności motoryczne i artykulacji dźwięków? Powinien poznać rozkład snu i czuwania, pory karmienia, nawyki żywieniowe, dietę matki karmiącej, dowiedzieć się o płacz dziecka. Czy ma kolkę? W jakim stopniu ojciec angażuje się w jego wychowanie? Czy ma rodzeństwo?

Opieka nad zdrowym dzieckiem powinna być czymś więcej niż rutynowym badaniem ze strony lekarza - ciągłym dialogiem między rodzicami i lekarzem. Czy coś cię niepokoi w rozwoju lub stanie zdrowia twojego dziecka? Jako rodzic nie możesz stać z boku i tylko odpowiadać na pytania. W domu twoim zadaniem jest pielęgnowanie maleństwa, karmienie, ubieranie, uczenie go, wreszcie pomoc w nauce dyscypliny i wychowanie na dobrego obywatela. W tym wczesnym wieku musisz też spełniać rolę rzecznika dziecka u lekarza.

Oznacza to, że musisz aktywnie uczestniczyć w każdym aspekcie młodego życia i bez wahania pytać lekarza o wszystko, co cię niepokoi. Jeżeli martwi cię, że noworodek za mało je albo półroczna córeczka za mało sypia, nie przemilczaj tego. Niech te okresowe badania staną się sposobnością do podzielenia się obawami, podejrzeniami, pytaniami, wątpliwościami. Twój stan umysłu - zwłaszcza jeśli się niepokoisz lub denerwujesz - udziela się dziecku. Badanie zdrowego dziecka to czas na omówienie z lekarzem twoich obaw. Może uda mu się rozwiać twoje wątpliwości.

Tekst pochodzi z poradnika "Twoje dziecko" Wydawnictwa Jacek Santorski & CO.