Leki vs. suplementy
Produkt leczniczy, wyrób medyczny, suplement diety, lek... Mnogość nazw i kategorii produktów znajdujących się na półkach aptek, drogerii czy marketów, może nie tylko przyprawić o zawrót głowy i dezorientację ale i wprowadzić nas w błąd - o ile nie przeczytamy dokładnie etykiety i nie poznamy znaczenia terminów.
Zacznijmy więc od początku, czyli od ustawy z dnia 6 września 2001 roku pt. Prawo farmaceutyczne, która reguluje nazewnictwo i klasyfikację farmaceutyków. Według ustawy, produkty lecznicze, czyli po prostu leki, są to substancje lub mieszaniny substancji, posiadające właściwości zapobiegania lub leczenia chorób występujących u ludzi lub zwierząt lub podawane w celu postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia, poprawienia lub modyfikacji fizjologicznych funkcji organizmu poprzez działanie farmakologiczne, immunologiczne lub metaboliczne. Środki te dzielą się na produkty lecznicze wydawane na receptę (Rp, ewentualnie Rx - skrót łacińskiego recipere lub recipe oznaczającego ‘weź’) oraz leki sprzedawane bez recepty, potocznie nazywane -OTC (z angielskiego over the counter).
Suplementem diety natomiast, nazywamy środek spożywczy, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin lub składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt odżywczy lub inny fizjologiczny, pojedynczych lub złożonych, wprowadzany do obrotu w formie umożliwiającej dawkowanie, w postaci: kapsułek, tabletek, drażetek i w innych podobnych postaciach, saszetek z proszkiem, ampułek z płynem, butelek z kroplomierzem i w innych podobnych postaciach płynów i proszków przeznaczonych do spożywania w małych, odmierzonych ilościach jednostkowych, z wyłączeniem produktów posiadających właściwości produktu leczniczego w rozumieniu przepisów prawa farmaceutycznego. Suplementy diety nie są lekami, jednak ilość substancji, której niedobory mają uzupełniać, jest zwykle wysoka, więc nie można ich przyjmować zupełnie bez ograniczeń. Zgodnie z USTAWĄ o bezpieczeństwie żywności i żywienia z dnia 25 sierpnia 2006 r.
Jeszcze inną kategorią jest wyrób medyczny, który może być zarówno sprzętem medycznym, jak i produktem przypominającym środki lecznicze, na przykład pastylki do ssania czy maści. Definicję i stosowanie wyrobów medycznych określa osobna ustawa z dnia 20 maja 2001 roku o wyrobach medycznych.
Lek od wyrobu medycznego różni więc przede wszystkim sposób działania - produkty lecznicze posiadają działanie farmakologiczne, a wyroby - fizyczne, mechaniczne. Maść zawierająca antybiotyk będzie na pewno lekiem, ale maść ze składnikami antybakteryjnymi - wyrobem medycznym. Jeśli dany produkt spełnia jednocześnie kryteria produktu leczniczego oraz produktu innego rodzaju, podlega prawu farmaceutycznemu.
Pamiętajmy też, że bardzo łatwo odróżnić lek od suplementu po samym opakowaniu. Na leku zawsze widnieje numer pozwolenia na dopuszczenie do obrotu, a na opakowaniu suplementu brak takiego numeru. Poza tym na leku szukajmy napisu: "lek wydawany z przepisu lekarza" lub "lek wydawany bez recepty" albo "produkt leczniczy wydawany bez przepisu lekarza - OTC" .
Międzynarodowa Konferencja Naukowa "Modern Phytotheraphy From Tradition to Evidence" Warszawa marzec 2018
