Łojotokowe zapalenie skóry: Przyczyny, objawy i leczenie
Łojotokowe zapalenie skóry najczęściej kojarzone jest z okresem dojrzewania, kiedy burza hormonalna przyczynia się do zwiększonego wydzielania sebum i powstawania trądziku. Niestety, dolegliwość ta dotyka także coraz więcej dorosłych osób, a nawet niemowląt. Objawia się ciągłym złuszczaniem się naskórka, rumieniem i stanem zapalnym skóry, który często prowadzi do tworzenia się nieestetycznych ran i owrzodzeń. Choroba jest trudna do leczenia i ma tendencję do nawracania – szczególnie jesienią i zimą. Jakie są jej przyczyny i jak pozbyć się tej dolegliwości?
Przyczyny łojotokowego zapalenia skóry (inaczej nazywa się go wypryskiem łojotokowym) nie zostały wciąż dokładnie zbadane. Choroba występuje zazwyczaj u osób z cerą tłustą (łojotokową), więc może być spowodowana zbyt intensywnym działaniem gruczołów łojowych i nadmierną produkcją sebum (które w dodatku ma nieco inny, nieprawidłowy skład). Podejrzewa się, że za rozwój schorzenia odpowiadają znajdujące się na skórze drożdżaki (rodzaj grzybów), a czynnikiem ryzyka jest osłabienie układu odpornościowego, a także nieprawidłowa higiena i pielęgnacja cery. Zaostrzenie łojotokowego zapalenia skóry może być również efektem nieprawidłowej diety, niewystarczającej ilości światła słonecznego oraz zmian hormonalnych. Na chorobę znacznie bardziej narażone są też osoby zmagające się z zaburzeniami psychicznymi, alkoholizmem, problemami neurologicznymi, wirusem HIV, a także nowotworami układu pokarmowego i schorzeniami przewlekłymi.
Bardzo często wyprysk łojotokowy ujawnia się w okresie dojrzewania, przez co jest bagatelizowany, ponieważ trądzik i problemy ze skórą uważa się w tym czasie za normalne zjawisko. Na początku na twarzy zaobserwować można zaczerwienienie skóry i stan zapalny. Z czasem dochodzi do rogowacenia oraz łuszczenia się naskórka, któremu towarzyszy pieczenie i swędzenie. Złuszczające się fragmenty skóry są tłuste i żółte, a w ich miejscu mogą tworzyć się niewielkie rany i strupy. Nieestetyczne zmiany skórne na początku pojawiają się na owłosionej skórze głowy (powodują skołtunienie i przerzedzenie włosów) i często mylone są z łupieżem. Następnie można je zaobserwować na skórze twarzy na linii włosów, na czole, w pobliżu brwi, nosa i warg, a także za uszami i na brzegach powiek.
Warto wiedzieć, że łojotokowe zapalenie skóry może ujawnić się w każdym wieku, także u dorosłych i dzieci. U niemowląt pierwsze objawy występują już między 2. a 10. tygodniem życia – charakterystyczne jest łuszczenie się skóry na głowie, ale drobne czerwone grudki pojawiają się także na skórze twarzy, tułowia i kończyn.
Leczenie łojotokowego zapalenia skóry jest trudne, ponieważ ma tendencję do nawracania. Jak najszybsze rozpoczęcie terapii jest jednak kluczowe, ponieważ chroni przed rozwojem i nasileniem choroby. Trudna jest też diagnostyka (konieczne jest wykonanie specjalistycznych testów dermatologicznych), ponieważ wyprysk łojotokowy bardzo często mylony jest z łuszczycą, grzybicą, alergią czy łupieżem różowym. Forma leczenia uzależniona jest od wieku i ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Najczęściej stosuje się maści i kremy, które łagodzą stan zapalny oraz zmniejszają ilość drożdżaków na skórze. W zaawansowanych przypadkach z częstymi nawrotami i gwałtownym przebiegiem choroby konieczne jest też przyjmowanie leków doustnych (retinoidy, antybiotyki, steroidy). Do mycia głowy powinno się używać specjalnych szamponów o działaniu przeciwgrzybiczym.
