Łuszczycowe zapalenie stawów: Przyczyny, objawy i leczenie

Łuszczycowe zapalenie stawów to przewlekła choroba wywołująca stan zapalny w stawach. Jej dokładne przyczyny nie zostały określone, ale podejrzewa się że ma podłoże autoimmunologiczne. Oznacza to, że układ odpornościowy z pewnych powodów atakuje własne komórki i tkanki, wywołując stan zapalny. Podejrzewa się, że winne mogą być też predyspozycje genetyczne – choroba częściej występuje rodzinnie. Zazwyczaj atakuje ludzi młodych – między 20. a 50. rokiem życia, ale występuje również postać dziecięca, która ujawnia się w wieku 9-12 lat. U prawie 70 proc. chorych ŁZS poprzedzone jest łuszczycą skórną.

Typy łuszczycowego zapalenia stawów

Łuszczycowe zapalenie stawów może przybierać różną postać. Jedną z najczęstszych jest niesymetryczne zapalenie kilku stawów (np. stawu jednej ręki, kolana i stopy). Z kolei symetryczne zapalenie obejmuje np. stawy nadgarstka, palców i stawów skokowych. Innym typem jest zapalenie wyłącznie stawów znajdujących się na końcach palców rąk i stóp. Wyróżnia się też postać osiową choroby – atakuje kręgosłup i stawy krzyżowo-biodrowe. Najgroźniejsza, ale na szczęście najrzadsza jest postać okaleczająca, która prowadzi do zniszczenia i trwałej deformacji stawów.

Łuszczycowe zapalenie stawów to choroba, dla której charakterystyczne są etapy zaostrzeń i remisji objawów. Symptomy są uzależnione od postaci schorzenia – mogą występować w pojedynczych stawach lub ujawniać się w bardziej zróżnicowany sposób, np. poprzez problemy z układem krążenia. Najbardziej charakterystyczne objawy ŁZS to ból, sztywność i obrzęk zajętych stawów, co zmniejsza ich ruchomość. Wrażliwe na ból często są pięty, a także połączenia żeber z mostkiem oraz kręgosłup. Jeśli choroba atakuje dłonie, charakterystyczne są tzw. palce kiełbaskowe – nienaturalnie pogrubione i bolesne.

U wielu pacjentów ŁZS poprzedzone jest łuszczycą skórną – krosty, grudki i łuszczenie się skóry początkowo obejmuje owłosioną skórę głowy, a także dłonie i stopy. Zmiany widoczne są też na paznokciach, które mogą się łuszczyć i pokrywać poprzecznymi lub podłużnymi rowkami oraz żółtymi plamami. Inne objawy łuszczycowego zapalenia stawów to zapalenie spojówek lub błony naczyniowej oka. U niektórych pacjentów dochodzi też do rozwoju miażdżycy, zapalenia aorty i uszkodzenia zastawek serca.

W leczeniu łuszczycowego zapalenia stawów stosuje się niesteroidowe środki przeciwzapalne, zdarza się jednak, że zaostrzają one objawy skórne. Wsparciem mogą być wtedy glikokortykosteroidy podawane w zastrzyku do pojedynczego stawu. Skutecznie spowalniają one uszkodzenia i deformacje stawów. W terapii łuszczycowego zapalenia stawów kluczową rolę odgrywa także rehabilitacja i zabiegi fizjoterapeutyczne. Ważna jest również odpowiednia dieta, bogata w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, wapń i witaminę D. Zawierające je produkty (m.in. ryby morskie, tłuszcze roślinne, chudy nabiał, orzechy) wzmacniają kości i stawy.