Łuszczycowe zapalenie stawów: Przyczyny, objawy i leczenie
Łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) to groźna choroba przewlekła. Nieleczona prowadzi do kalectwa. Często dotyka osoby zmagające się z łuszczycą skóry i paznokci, ale występuje też samodzielnie. Powoduje stan zapalny w stawach, ale może atakować także oczy i serce - przyspiesza zmiany miażdżycowe. Łuszczycowe zapalenie stawów zaczyna się niewinnie od sztywnienia i obrzęku stawów. Z tego względu większość osób je bagatelizuje, tymczasem szybkie wdrożenie leczenia daje większe szanse na remisję choroby. Jak objawia się łuszczycowe zapalenie stawów? Kto jest szczególnie zagrożony jego wystąpieniem? Na czym polega leczenie łuszczycowego zapalenia stawów?
Łuszczycowe zapalenie stawów to przewlekła choroba wywołująca stan zapalny w stawach. Jej dokładne przyczyny nie zostały określone, ale podejrzewa się że ma podłoże autoimmunologiczne. Oznacza to, że układ odpornościowy z pewnych powodów atakuje własne komórki i tkanki, wywołując stan zapalny. Podejrzewa się, że winne mogą być też predyspozycje genetyczne – choroba częściej występuje rodzinnie. Zazwyczaj atakuje ludzi młodych – między 20. a 50. rokiem życia, ale występuje również postać dziecięca, która ujawnia się w wieku 9-12 lat. U prawie 70 proc. chorych ŁZS poprzedzone jest łuszczycą skórną.
Typy łuszczycowego zapalenia stawów
Łuszczycowe zapalenie stawów może przybierać różną postać. Jedną z najczęstszych jest niesymetryczne zapalenie kilku stawów (np. stawu jednej ręki, kolana i stopy). Z kolei symetryczne zapalenie obejmuje np. stawy nadgarstka, palców i stawów skokowych. Innym typem jest zapalenie wyłącznie stawów znajdujących się na końcach palców rąk i stóp. Wyróżnia się też postać osiową choroby – atakuje kręgosłup i stawy krzyżowo-biodrowe. Najgroźniejsza, ale na szczęście najrzadsza jest postać okaleczająca, która prowadzi do zniszczenia i trwałej deformacji stawów.
Łuszczycowe zapalenie stawów to choroba, dla której charakterystyczne są etapy zaostrzeń i remisji objawów. Symptomy są uzależnione od postaci schorzenia – mogą występować w pojedynczych stawach lub ujawniać się w bardziej zróżnicowany sposób, np. poprzez problemy z układem krążenia. Najbardziej charakterystyczne objawy ŁZS to ból, sztywność i obrzęk zajętych stawów, co zmniejsza ich ruchomość. Wrażliwe na ból często są pięty, a także połączenia żeber z mostkiem oraz kręgosłup. Jeśli choroba atakuje dłonie, charakterystyczne są tzw. palce kiełbaskowe – nienaturalnie pogrubione i bolesne.
U wielu pacjentów ŁZS poprzedzone jest łuszczycą skórną – krosty, grudki i łuszczenie się skóry początkowo obejmuje owłosioną skórę głowy, a także dłonie i stopy. Zmiany widoczne są też na paznokciach, które mogą się łuszczyć i pokrywać poprzecznymi lub podłużnymi rowkami oraz żółtymi plamami. Inne objawy łuszczycowego zapalenia stawów to zapalenie spojówek lub błony naczyniowej oka. U niektórych pacjentów dochodzi też do rozwoju miażdżycy, zapalenia aorty i uszkodzenia zastawek serca.
W leczeniu łuszczycowego zapalenia stawów stosuje się niesteroidowe środki przeciwzapalne, zdarza się jednak, że zaostrzają one objawy skórne. Wsparciem mogą być wtedy glikokortykosteroidy podawane w zastrzyku do pojedynczego stawu. Skutecznie spowalniają one uszkodzenia i deformacje stawów. W terapii łuszczycowego zapalenia stawów kluczową rolę odgrywa także rehabilitacja i zabiegi fizjoterapeutyczne. Ważna jest również odpowiednia dieta, bogata w nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3, wapń i witaminę D. Zawierające je produkty (m.in. ryby morskie, tłuszcze roślinne, chudy nabiał, orzechy) wzmacniają kości i stawy.
