Mikroflora jelitowa – fakty i mity o bakteriach
W naszym ciele żyje wiele jeszcze niezbadanych mikroorganizmów, ich łączna waga w samych jelitach może wynosić nawet 2 kilogramy. Najwięcej bakterii mieści się w naszym przewodzie pokarmowym.
Dobry stan mikroflory jelit pozytywnie wpłynie na cały organizm, bowiem bakterie jelitowe odpowiedzialne są także za prawidłowe funkcjonowanie np. układu odpornościowego. Dlatego warto poznać najważniejsze fakty o bakteriach i obalić najczęściej powtarzane mity, by prawidłowo dbać o swoje zdrowie.
Fakt: Mikroflora, mikrobiota i mikrobiom to pojęcia tożsame
Choć pojęcie mikroflora większości ludzi kojarzy się z bakteriami, to aktualnie terminy mikrobiota i mikrobiom uważane są za prawidłowe nazewnictwo. Przyrostek "flora" w słowie mikroflora odnosi się do świata roślin, do którego bakterie nie należą. Dlatego światowym trendem jest odchodzenie od nazwy mikroflora i używanie zamienników: mikrobiota oraz mikrobiom.
Mit: Bakterie mogą tylko negatywnie wpływać na organizm
Choć przeważnie bakterie są kojarzone z czymś chorobotwórczym, to w ludzkim organizmie "zamieszkują" różne bakterie. Przede wszystkim takie, które pozytywnie wpływają na zdrowie człowieka. Te nasze dobre bakterie mają prozdrowotne oddziaływanie na organizm, między innymi regulują pracę układu immunologicznego, biorą udział w regulacji metabolizmu czy hamują rozwój bakterii patogennych.
Fakt: Mikroflora jelit pełni funkcję ochronną - fakt
Mikroflora jelit to podstawowy składnik bariery jelitowej. Jej prawidłowy rozwój i stan jest warunkiem niezbędnym do zachowania prawidłowej pracy i szczelności jelita.
Do mikroflory ochronnej zalicza się przede wszystkim bakterie produkujące kwas mlekowy, a tym samym zakwaszający środowisko w jelicie. Szczepy Lactobacilus i Bifidobacterium, bo o nich mowa, sprawiają, że chorobotwórcze mikroorganizmy nie mogą się w nim rozwijać. Nie wolno jednak zapomnieć także o innych funkcjach mikroflory.
Mit: Mikroflora jelit zaczyna kształtować się dopiero w dzieciństwie
Mikroflora jelitowa dziecka zaczyna się kształtować już w momencie porodu, wtedy to rozpoczyna się zasiedlanie organizmu dziecka przez bakterie od matki przy porodzie fizjologicznym bądź bakterie ze środowiska przy porodzie przez cięcie cesarskie. Jak pokazują wyniki najnowszych badań bakterie jelitowe kobiety ciężarnej mają już bezpośredni wpływ na późniejszy profil bakterii jelitowych dziecka.
Najbardziej pożądany dla odpowiedniej kolonizacji dziecka jest nie tylko poród naturalny, w trakcie którego dochodzi do kontaktu z korzystnymi bakteriami w drogach rodnych matki, ale także karmienie piersią.
Fakt: Antybiotyki niszczą florę bakteryjną
Niestety przyjmowanie antybiotyków skutkuje zmianą dobrej mikroflory na pół roku lub dłużej. Antybiotyki niszczą chorobotwórcze bakterie w przypadku infekcji, ale nie działają one wybiórczo tylko na bakterie patogenne.
Dlatego zubożają także bakterie pożyteczne i ważne dla zdrowia. W takim przypadku układ immunologiczny zostaje osłabiony i staje się podatny na kolejne infekcje bądź inne choroby immunologiczne. Zarówno w czasie kuracji antybiotykami, jak i po jej zakończeniu zaleca się stosowanie probiotyków.
Warto pamiętać, że w zależności od czasu trwania terapii antybiotykowej, probiotykoterapia, może być wskazana nawet przez kilka miesięcy.
Dr n. med. Mirosława Gałęcka Instytut Mikroekologii w Poznaniu
