Na tropie kłopotów z hormonami

Myślimy, że hormony to coś bardzo skomplikowanego i często obawiamy się problemów z nimi. Z jednej strony trochę słusznie. Zaburzenie hormonalne czasem trudno wykryć, a wszystko dlatego, że może powodować całkiem zwyczajne dolegliwości. Z drugiej strony nie ma co się bać - przecież układ hormonalny można badać i leczyć, tak jak każdą inną część organizmu.

Jeśli następuje bez powodu (jesz tyle samo, co zwykle, gimnastykujesz się równie często, jak dotąd), winne mogą być hormony tarczycy.

Utrata kilogramów

Powód: nadczynność tarczycy. Gdy gruczoł wydziela do krwi dużo hormonów, przemiana materii nabiera tempa. Szybko trawimy pokarmy i spalamy kalorie, ciągle jesteśmy głodne. Chociaż dużo jemy, tracimy na wadze. Dodatkowe objawy to: uczucie gorąca, intensywne pocenie się, kołatanie serca, łzawienie lub wytrzeszcz oczu, skąpe miesiączki, swędzenie skóry.

Tycie nawet na diecie

Powód: niedoczynność tarczycy. Niekiedy gruczoł ten wytwarza mniej hormonów, niż powinien.

Wtedy przemiana materii ulega spowolnieniu - i mimo stosowania diety oraz regularnych ćwiczeń,

przybieramy na wadze. Inne występujące objawy to: uczucie zimna i marznięcie, suchość skóry, wypadanie włosów, kruchość paznokci, obfite i bolesne miesiączki, a także kłopoty z pamięcią.

Porządek z hormonami

Przy podejrzeniu problemów z hormonami tarczycy, lekarz zleca badanie ich poziomu we krwi (oraz hormonu przysadki). Jeśli kłopoty potwierdzą się, nadczynność tarczycy jest leczona środkami hamującymi pracę gruczołu, zaś przy niedoczynności - preparatami z syntetycznymi hormonami (uzupełniają naturalne).

Wstydzisz się bujnych włosków w nietypowych miejscach na ciele? Czujesz się skrępowana nawet u lekarza? Niesłusznie! Powodem nadmiernego owłosienia ciała u kobiety (tzw. hirsutyzmu) mogą być zaburzenia w układzie hormonalnym.

Wąsik i spółka

Powód: występuje u ciebie nadmiar męskich hormonów płciowych (tzw. androgenizacja). Możesz mieć za dużo testosteronu z powodu policystycznych jajników (w skrócie PCO) lub nieprawidłowo pracujących nadnerczy. U kobiety dotkniętej tymi problemami pojawia się owłosienie typu męskiego - na twarzy, wokół brodawek sutkowych, pod pępkiem, na wewnętrznej stronie ud. Występują także: trądzik, przetłuszczanie się i wypadanie włosów, obniżenie tonu głosu, a także wzrost wagi ciała (pojawia się otyłość brzuszna). Kobieta może mieć nieregularne miesiączki i trudności z zajściem w ciążę.

Pomocne testy i terapia

Specjalista zleca m.in.: USG jajników (przy podejrzeniu schorzenia jajników) lub nadnerczy oraz badanie krwi które określa poziom męskich i żeńskich hormonów. Terapia polega m.in. na podawaniu tzw. środków antyandrogennych (regulujących hormony).

Jeśli pojawiają się np. na długo przed oczekiwaną miesiączką (i nie są spowodowane ciążą), mogą być związane z utrzymującym się nadmiarem hormonów odpowiedzialnych za rozwój gruczołów mlecznych.

Obrzęk, wrażliwość

Powód: za wysokie stężenie prolaktyny w organizmie (tzw. hiperprolaktynemia). Może być wynikiem niedoczynności tarczycy, stosowania leków (np. psychotropowych) lub stresu (hiperprolaktynemia czynnościowa). Niekiedy przyczyną jest gruczolak przysadki. Oprócz bolesności piersi u kobiety może występować mleczny wyciek z brodawki sutkowej. Miesiączki zaś są nieregularne.

Zalecane leczenie

W razie podejrzenia nadmiaru prolaktyny w organizmie, lekarz zleca badanie stężenia hormonu we krwi. Może także skierować cię na rezonans magnetyczny (by dokładniej zbadać przysadkę mózgową). Leczenie polega na podawaniu środków farmakologicznych hamujących pracę gruczołu. Niekiedy wskazany jest zabieg

operacyjny.

Konsultacja medyczna Magdalena Ferens - specjalista endokrynolog