Nasze kości żyją! Pięć ciekawostek o ludzkim szkielecie

Mamy 206 kości. Prawie wszyscy

Z podręcznika anatomii dowiemy się, że ludzki szkielet składa się z 206 elementów, począwszy od największych kości, na małych kosteczkach kończąc. Nie jest to jednak kompletna informacja.

Rodząc się, mamy ponad 300 kości, które w wielu partiach są chrząstkami. W procesie wzrostu i rozwoju naszego organizmu, niektóre elementy szkieletu mineralizują się, twardnieją i łączą ze sobą. 206 kości naliczymy więc u młodego, dorosłego człowieka.

Poza tym, niektórzy ludzie rodzą się z dodatkowymi kośćmi, na przykład z 13. parą  żeber albo dodatkowym palcem. U innych, dodatkowe kości powstają na przestrzeni ich życia - przykładem może być choćby fabella, czyli tzw. trzeszczka. Jest to mała kosteczka znajdująca się we włóknach mięśnia brzuchatego łydki, w tzw. dole podkolanowym. Co ciekawe, do niedawna sądzono, że ludzie utracili fabellę w procesie ewolucji. Coraz częściej jednak lekarze diagnozują jej obecność u pacjentów, którzy trafiają do nich, skarżąc się  na dolegliwości bólowe w okolicy kolan.

Jak ustalono, w 1918 roku miało ją 11 proc. populacji, w 2018 - już 39 proc. Jak wytłumaczyć powrót fabelli? To efekt tego, że ludzie stają się coraz ciężsi. Nasze kości i stawy są bardziej obciążone, również staw kolanowy, który "reaguje" na to wytworzeniem dodatkowej kości, która ma działać, jako wsparcie.

Ludzki szkielet zmienia długość

Nikogo nie dziwi fakt, że szkielet dziecka mocno się wydłuża, szczególnie - w pierwszym roku jego życia. Jednak nawet wtedy, gdy przestaniemy już rosnąć, nasz szkielet może znacznie zmieniać swoją długość. Dlaczego?

W stawach, czyli przestrzeniach łączących dwie kości, znajduje się warstwa chrząstki - gumowatej tkanki zbudowanej z wody i kolagenu. W ciągu dnia chrząstki kurczą się pod wpływem grawitacji, która działa na nie, gdy stoimy i chodzimy. Gdy leżymy, chrząstki wracają do pierwotnego rozmiaru.

Oznacza to, że kładziesz się spać niższy, a wstajesz wyższy. I ten poranny wzrost jest twoim prawdziwym.

Tylko jedna kość nie jest połączona

Wszystkie kości, które składają się na ludzki szkielet, są ze sobą połączone. Poza jedną! Mowa o kości gnykowej. To malutka kosteczka w kształcie litery U, która znajduje się u podstaw języka. Utrzymują ją mięśnie i więzadła znajdujące się u podstawy czaszki.

Ta kość umożliwia ludziom (a także naszym neandertalskim przodkom) mówienie, oddychanie i połykanie.

Rzadkością są złamania kości gnykowej, a wykrycie jej złamania po śmierci może wskazywać na uduszenie lub powieszenie.

Kość to fabryka krwi

Najdłuższe kości, takie, jak kość udowa, wypełnione są szpikiem kostnym. Szpik kostny u dzieci ma kolor czerwony, co pokazuje jego rolę w produkcji krwi. U dorosłych szpik zmienia kolor na żółty, ponieważ zawiera komórki tłuszczowe. Jeszcze do niedawna sądzono, że tłuszcz w szpiku służy tylko, jako wypełnienie, ale wiadomo już, że ma on duży związek z metabolizmem i pracą układu hormonalnego.

Najmniejsze kości znajdują się w uchu

Mowa o trzech kosteczkach: młoteczku, kowadełku i strzemiączku, czyli trzech kostkach, które przekazują bodźce dźwiękowe z otoczenia do układu nerwowego. Najmniejsze z nich jest strzemiączko, które ma 0,28 cm długości. To wielkość równa połowie ziarenka ryżu.