Naturalny "odsiwiacz" i syrop na schorzenia w jednym. Ma jednak istotną wadę
Melasa uchodzi za jeden z najzdrowszych, naturalnych zamienników cukru, który z powodzeniem dodawać możemy zarówno do herbaty czy kawy, jak i deserów, naleśników i koktajli. To jednak wciąż cukier i wiele osób sceptycznie podchodzi do tego syropu. Czy rzeczywiście można stosować go bez ograniczeń?
Melasa to produkt uboczny przemysłu cukrowniczego - gęsty i lepki syrop, zawierający 50 proc. cukru oraz minerały takie jak m.in. żelazo, wapń, magnez i potas. Melasa powstaje w wyniku rafinacji buraków cukrowych i trzciny cukrowej, które miażdży się, aż powstanie sok. Jest on następnie ekstrahowany i gotowany w celu uzyskania kryształków cukru, które są usuwane z płynu.
Melasa ma postać bardzo gęstego, brązowego syropu i w zależności od tego, jak został on pozyskany może być to:
- melasa z trzciny cukrowej, używana do produkcji cukru brązowego,
- melasa z buraków cukrowych, stosowana głównie jako składnik pasz dla zwierząt i niesmaczna dla ludzi,
- melasa lekka, łagodna, pochodząca z pierwszego gotowania syropu cukrowego, używana zazwyczaj do pieczenia,
- melasa ciemna, pochodząca w wyniku drugiego gotowania, ciemna i mniej słodka, idealna do ciasta piernikowego,
- melasa Blackstrap, bardzo gęsta, ciemna i nieco gorzka, stosowana w paszach dla zwierząt gospodarskich,
- melasa siarkowa, zawierająca dwutlenek siarki, który działa jako środek konserwujący, niesłodka.
Melasa uznawana jest za zdrowszy zamiennik cukru rafinowanego, ponieważ w przeciwieństwie do niego, zawiera witaminy i minerały takie jak:
- żelazo,
- wapń
- magnez,
- potas,
- witamina B6,
- selen,
- mangan,
- miedź
Jedna łyżka stołowa melasy zawiera około 58 kalorii, a wszystkie pochodzą z węglowodanów, głównie z cukru. Mimo to, uznawana jest ona za zdecydowanie zdrowszą alternatywę, głównie przez wzgląd na wspomniane wartości odżywcze.
Melasa: Jak wpływa na zdrowie?
Melasa jest bardzo dobrym źródłem żelaza, selenu i miedzi, czyli pierwiastków, które pozwalają zachować zdrowe kości. Zawiera także wapń, który zapobiega osteoporozie i obok regularnej aktywności fizycznej jest podstawą profilaktyki zdrowia kości.
Zobacz również:
Melasa jest również dobrym źródłem potasu, który dba o prawidłowe ciśnienie krwi i wzmacnia serce. Badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały, że wprowadzenie do diety melasy zwiększa poziom lipoprotein o dużej gęstości (HDL), czyli "dobrego" cholesterolu. Warto jednak dodać, że nie istnieją jeszcze badania w tym kierunku przeprowadzone na ludziach.
Naukowcy udowodnili, że ciemna melasa zawiera więcej przeciwutleniaczy niż miód, syrop klonowy czy agawa, czyli inne popularne zamienniki cukru. Przeciwutleniacze chronią komórki przed stresem oksydacyjnym, walczą z wolnymi rodnikami i zapobiegają nowotworom oraz chorobom przewlekłym.
Melasa zawiera miedź, która pozytywnie wpływa na włosy. Stosowana wewnętrznie i zewnętrznie może zwiększyć ich porost włosów, a stosowana regularnie nawet cofnąć siwienie! Aby uzyskać taki efekt, należy rozcieńczyć melasę taką samą ilością wody i wetrzeć we włosy. Maskę należy następnie pozostawić na głowie na około dwadzieścia minut.
Melasa ma sporo zalet, ale nie jest produktem idealnym! Jest wysokokaloryczna, więc nie można spożywać jej bez ograniczeń. Nadmierne ilości melasy utrudniają utrzymanie prawidłowej masy ciała, sprzyjają cukrzycy typu 2 oraz chorobom serca.
Jak stosować melasę w kuchni?
Melasę wykorzystywać można w kuchni na wiele sposobów. Syrop jest głównie słodzikiem do herbaty czy kawy, ale także świetnym dodatkiem do dań, kanapek, ciast i innych deserów, naleśników, omletów czy koktajli. Melasa wykorzystywana jest także jako surowiec do produkcji:
- drożdży piekarskich i paszowych,
- kwasów organicznych,
- butanolu,
- acetonu,
- innych substancji, np. witamin.
Niestety, znane są także nieuczciwe praktyki fałszowania miodów poprzez dodawanie do nich właśnie melasy.
Badania nad melasą wciąż trwają i na ten moment wiemy o niej niewiele. Część z nich nie została też jeszcze potwierdzona naukowo. Wiemy na pewno, że w przyszłości może być wykorzystywana nie tylko w kuchni, ale również w przemyśle. Naukowcy już dziś przypuszczają, że może ona też leczyć choroby skórne, owrzodzenia i oparzenia.
