Nerwica serca: Przyczyny, objawy i leczenie
Nerwica serca często bywa mylona z poważnymi schorzeniami układu krążenia, a nawet zawałem. Objawia się bólem w klatce piersiowej, arytmią czy dusznościami. Przyczyną nie jest jednak miażdżyca czy niewydolność serca, ale zaburzenia układu nerwowego spowodowane silnym lub przewlekłym stresem, a często też traumatycznym doświadczeniem. Jak odróżnić zaburzenia lękowe od chorób układu krążenia? Na czym polega diagnostyka i leczenie nerwicy serca? Jak objawia się to coraz częściej występujące schorzenie?
Nerwica serca to rodzaj zaburzenia lękowego, które wywołuje objawy somatyczne ze strony układu krążenia i układu nerwowego. Schorzenie ma więc podłoże psychiczne. Jego najczęstszą przyczyną jest silny lub długotrwały stres, przeżyta trauma (np. śmierć bliskiej osoby, poważny wypadek itp.), a także depresja czy fobie. W efekcie pojawiają się objawy przypominające choroby układu krążenia, co jest kolejnym powodem do stresu i paniki. Chorzy zgłaszają się do kardiologa, jednak badania serca nie wykazują żadnych nieprawidłowości.
Bezpośrednią przyczyną nerwicy serca jest nadwrażliwość mięśnia sercowego na stres lub lęk. Dochodzi do tego na skutek przeciążenia układu nerwowego i nadmiernej produkcji hormonów stresu – kortyzolu, adrenaliny i noradrenaliny. Stymulują one mięsień sercowy do bardziej intensywnej pracy, co daje objawy niemal takie same jak w przypadku poważnych chorób układu krążenia.
Nerwica serca daje szereg objawów charakterystycznych dla arytmii, choroby wieńcowej czy zawału. Pojawiają się one zarówno w dzień, jak i w nocy. Najczęściej jest to ból w klatce piersiowej opisywany jako gniotący lub uciskający, kołatanie serca, duszności, a także zawroty głowy. Wiele osób skarży się również na drżenie mięśni i drętwienie ciała, uderzenia gorąca, oblewanie się potami, podwyższone ciśnienie, nudności i wymioty. Niemal identyczne symptomy pojawiają się przy zawale serca lub udarze mózgu. Objawom somatycznym towarzyszy również silny lęk, niepokój, atak paniki, a nawet przeświadczenie o zbliżającej się śmierci.
Pomiędzy atakami nerwicy serca mogą występować także inne oznaki ze strony układu nerwowego, które są efektem silnego stresu i życia w ciągłym napięciu. Są to zaburzenia pamięci i koncentracji, problemy z zasypianiem, stany depresyjne, a nawet myśli samobójcze.
Podstawą diagnostyki nerwicy serca są badania, które pozwolą wykluczyć ewentualne choroby układu krążenia. Niezbędne jest więc EKG serca, a także szczegółowa morfologia (pozwala wykryć groźne niedobory, które uszkadzają serce).
Leczenie nerwicy serca opiera się na psychoterapii, która pozwoli się uporać z ewentualną traumą. Pomocne są również techniki relaksacyjne i regularna, ale umiarkowana aktywność fizyczna. Konieczna jest też zmiana stylu życia – unikanie stresu, znalezienie czasu na relaks i odpoczynek. W niektórych przypadkach niezbędne są również leki uspokajające i antydepresyjne. Warto jednak wiedzieć, że mogą one maskować rozwój choroby. Bardzo ważne jest wsparcie bliskich osób.