Niebezpieczne odwodnienie organizmu
Odwodnienie pojawia się wówczas, gdy w naszym organizmie dochodzi do utraty wody i elektrolitów, które są niezbędne do jego właściwego funkcjonowania. W grupie największego ryzyka są osoby starsze oraz dzieci, ponieważ u nich proces utraty płynów postępuje znacznie szybciej niż u dorosłych i stanowi bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia.
Odwodnienie to zaburzenie we właściwym funkcjonowaniu organizmu, które stanowi poważne zagrożenie dla człowieka. Może doprowadzić do spadku ciśnienia tętniczego krwi, drgawek, utraty przytomności, a w skrajnych przypadkach nawet do śmierci.
Dlatego nie wolno zlekceważyć żadnych niepokojących objawów, a w razie ich pojawienia się działać szybko i skutecznie, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia skomplikowanych powikłań.
Jakie są źródła i przyczyny odwodnienia
Rozróżnia się trzy rodzaje zaburzeń równowagi wodno-elektrolitowej. Jeśli nasz organizm traci więcej wody niż elektrolitów, mamy do czynienia z odwodnieniem hipertonicznym. W sytuacji odwrotnej, czyli większego ubytku elektrolitów niż wody, dochodzi do odwodnienia hipotonicznego. Trzecia odmiana odwodnienia, określana mianem izotonicznego, wywołana jest utartą takiej samej ilości wody i elektrolitów.
Przyczyny odwodnienia organizmu mogą być wielorakie. Najczęściej jest ono wynikiem biegunek, wymiotów oraz gorączki, ale ryzyko jego wystąpienia zwiększają też między innymi choroby nerek takie jak moczówka prosta, przewlekła niewydolność nerek i cukromocz; czy choroba Parkinsona, której towarzyszą zaburzenia połykania.
Zgubny wpływ upałów i mrozów
Do odwodnienia organizmu mogą doprowadzić również niekorzystne czynniki zewnętrze. W tej kategorii najczęściej wymieniane są wysokie temperatury powietrza. Podczas dotkliwych upałów człowiek nadmiernie się poci i może stracić nawet ponad 10 litrów wody. Jeśli nie dostarczymy organizmowi odpowiednio dużej ilość płynów, dojdzie do zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej. Podczas upałów szczególną ostrożność powinny zachować osoby starsze, cierpiące na nadwagę, niepełnosprawni oraz dzieci i pacjenci przyjmujący środki moczopędne.
Nie tylko żar lejący się nieba wydatnie zwiększa ryzyko wystąpienia odwodnienia organizmu. Sprzyjają mu także mrozy, w czasie których tracimy znaczne ilości wody na skutek trwałego oddawania ciepła z parą wodną podczas oddychania.
Jak rozpoznać, że doszło do odwodnienia
Nasz organizm wysyła wyraźne sygnały, że doszło do zaburzenia równowagi wodno-elektrolitowej. Pierwszymi i jednocześnie najbardziej czytelnymi oznakami są: wzmożone pragnienie, rzadsze oddawanie moczu, ciemnożółty kolor moczu, suchość śluzówek jamy ustnej i języka, brak apetytu, senność, apatyczność oraz wzdęty brzuch, a u niemowląt zapadające się ciemiączko.
Jeśli proces odwodnienia postępuje, u chorego można zaobserwować przyspieszoną akcję serca, zmniejszenie pocenia i napięcia gałek ocznych, utratę elastyczności i suchość skóry oraz gorączkę. W bardzo zaawansowanym stadium odwodnienia dochodzi do spadku ciśnienia tętniczego we krwi w pozycji stojącej, omdleń, utraty przytomności oraz drgawek.
W jaki sposób można uzupełnić deficyty
W przypadku pojawienia się niepokojących objawów i stwierdzenia odwodnienia powinno się odpowiednio szybko, ale niezbyt gwałtownie uzupełnić deficyty. Najczęściej podaje się wodę lub niesłodzoną herbatę. Jeśli stan pacjenta jest poważniejszy - w zależności od rodzaju odwodnienia - lekarz może zalecić podawanie glukozy, chlorku sodu lub mieszaniny chlorku sodu i potasu. W skrajnych przypadkach konieczna może się jednak okazać hospitalizacja.
Działaj rozsądnie i wyrób odpowiednie nawyki
Nie warto narażać swojego zdrowia i życia, dlatego powinniśmy zrobić wszystko, aby tych ryzykownych sytuacji uniknąć. Najważniejszy jest rozsądek w działaniu i wyrobienie odpowiednich nawyków, zwłaszcza żywieniowych.
Przede wszystkim należy dostarczać do organizmu odpowiednią ilość płynów. Eksperci wyznaczyli określone normy: kobietom zaleca się picie co najmniej 2 litrów płynów dziennie, a mężczyznom - 2, 5 litra. Z kolei dla kobiet w ciąży odpowiednia porcja płynów to 2,3 litra dziennie, a dla matek karmiących - 2, 7 litra dziennie.
Pamiętaj, że normy nie są sztywne, a zapotrzebowanie na płyny ma bezpośredni związek z temperaturą powietrza i wzrasta wraz z nią. Wyjątkową ostrożność powinniśmy zachować podczas upałów, kiedy to picie wody jest szczególnie pożądane. Zgodnie z zaleceniami lekarzy każdy kolejny stopień Celsjusza powyżej temperatury powietrza sięgającej 37 stopni powinien się wiązać z dostarczeniem do organizmu kolejnych 250 ml wody.
Kluczem do sukcesu jest odpowiednia dieta
Aby zadbać o równowagę wodno-elektrolitową należy pić odpowiednią , adekwatną do pory roku, ilość wody, ale wcale nie musisz się do niej ograniczać. Doskonałym uzupełnieniem są w tym przypadku także zupy, herbata czy soki, a także owoce i warzywa.
Wyjątkowo cennym źródłem wody są przede wszystkim: arbuzy, truskawki, melony, winogrona i pomarańcze oraz ogórki i pomidory. Dzięki owocom i warzywom dostarczasz do organizmu nie tylko życiodajną wodę, ale także cenne minerały i witaminy.
