Niepokojące objawy u dzieci
Wysypka, wysoka gorączka, drgawki – te i wiele innych objawów występujących u dziecka po raz pierwszy, wzbudza uzasadniony niepokój. Nic dziwnego, zazwyczaj nie znamy jeszcze swojego dziecka na tyle dobrze, by od razu wiedzieć, że nadchodząca choroba nie jest dla niego groźna. Jak odróżnić objawy groźne od tych mniej niepokojących? Czy bać się wysokiej gorączki u dziecka?
Choć katalog chorób dziecięcych jest bardzo obszerny, w praktyce, zdrowe i dobrze odżywione dziecko nie zachoruje na większość z nich, choć z pewnością nie ominą go problemy z układem pokarmowym, infekcje wirusowe, zakażenia bakteryjne czy niektóre choroby zakaźne. Większość tych chorób przebiega z wysoką gorączką.
Choć przeziębienie to jedna z bardziej powszechnych chorób, jego objawy u dziecka mogą niepokoić. Maluch zaczyna kichać, z nosa leje się wodnista wydzielina, następnie pojawia się kaszel, zmęczenie, ból mięśni i głowy. Równocześnie z narastającymi objawami dziecko staje się osowiałe, osłabione, a termometr pokazuje 38 lub więcej stopni Celsjusza.
Przeziębienie dotyka dzieci nawet 3 razy częściej niż dorosłych, ponieważ ich układ odpornościowy jeszcze nie jest w pełni dojrzały. Prawdziwym poligonem doświadczalnym dla dziecka jest pierwszy rok w żłobku lub przedszkolu, bo jest to zazwyczaj czas ciągłego chorowania. Z czasem odporność dziecka wrasta i przeziębienia nie występują już tak często.
Objawy przeziębienia mogą być szczególnie groźne dla niemowląt i małych dzieci, które nie potrafią samodzielnie wydmuchać zalegającej w nosie wydzieliny, czy odkrztusić zbierającej się w oskrzelach flegmy. Z tego powodu przeziębione dziecko ma problemy ze spaniem, z trudem nabiera powietrza.
Prawidłowe odróżnienie wywołanego przez wirusy przeziębienia od innych chorób pomoże ustalić prawidłową drogę leczenia dziecka. Przy infekcjach wirusowych stosuje się leczenie objawowe - podaje się dziecku syropy, leki obniżające wysoką gorączkę i stosuje udrażniające nos i zatoki inhalacje. Kiedy mamy do czynienia z infekcją bakteryjną, w wielu przypadkach konieczna jest antybiotykoterapia.
Ważną wskazówką do oceny stanu dziecka jest temperatura jego ciała. Przy kaszlu i katarze zazwyczaj przekracza 38 st. C. Początkowo dziecko, mimo wysokiej temperatury, zachowuje się normalnie. Z czasem pojawiają się jednak objawy wskazujące na postępowanie infekcji:
- Kaszel z etapu suchego staje się mokry.
- Katar, początkowo wodnisty, zastępuje śluzowo-ropny, o zabarwieniu zielonym albo żółtym.
- Gardło robi się intensywnie czerwone.
- Dziecko traci apetyt, jest osowiałe i marudne.
Gorączka może być groźna szczególnie u niemowląt, które nie potrafią jeszcze zakomunikować, co je boli, więc gorące czoło i płacz będą jedynymi objawami świadczącymi o nadchodzącej chorobie. W takiej sytuacji konieczna jest wizyta u lekarza, który jest w stanie szybko ocenić stan dziecka i zaordynować skuteczne leczenie.
Warto także mieć na uwadze, że wysoka gorączka u dziecka może być objawem wielu różnych dolegliwości, które są naturalnym etapem rozwojowym. Niektóre dzieci ząbkują z gorączką, inne podwyższoną temperaturą reagują na szczepienie, a nawet na przegrzanie.
Wysoka gorączka u dziecka może mieć różne przyczyny. Jest jednym z ważnych objawów chorób zakaźnych. U dzieci może wystąpić trzydniówka - choroba zakaźna, która objawia się kilkudniową temperaturą i nie towarzyszą jej inne, dodatkowe objawy. Po 3-5 dniach gorączka ustępuje, dopiero wówczas pojawia się wysypka. Wysoką gorączką objawia się także zakażenie rotawirusem, które - ze względu na gwałtowny przebieg - może być bardzo niebezpieczne szczególnie dla niemowląt i małych dzieci.
Objawy rotawirusa zazwyczaj pojawiają się nagle i nasilają z każdą godziną. Zakażeniu towarzyszy biegunka z luźnymi, wodnistymi, obfitymi stolcami ze śluzem. Biegunce towarzyszą wymioty i gorączką do 40 st. C. U dzieci bardzo szybko prowadzi to do odwodnienia, które jest śmiertelnie niebezpieczne. Z tego względu od 2021 roku szczepienie przeciwko zakażeniu rotawirusem należy do obowiązkowych, a pierwsza dawka podawana jest po ukończeniu 6. tygodnia życia.
Szczepienia ochronne to jedno z największych osiągnięć medycyny. Chronią nas przed ciężkim przebiegiem, a niekiedy także przed zachorowaniem na zagrażające życiu choroby. Zgodnie z zaleceniami Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego i obowiązującym w Polsce kalendarzem szczepień do obowiązkowych szczepień zaliczamy szczepienia przeciwko WZW typu B, błonicy, tężcowi, krztuścowi (szczepionka DTP) odrze, śwince, różyczce (szczepionka MMR), polio, rotawirusom, gruźlicy, Haemophilus influenzae typu B oraz pneumokokom.
Zalecane są także szczepienia nieobowiązkowe, za które płacimy z własnej kieszeni. Należą do nich szczepionki przeciwko meningokokom, wirusowi wywołującemu ospę wietrzną, wirusowi brodawczaka ludzkiego HPV, kleszczowemu zapaleniu mózgu, WZW typu A, grypie, a ostatnio także przeciwko COVID-19, choć nie we wszystkich grupach wiekowych szczepionka jest już dopuszczona do podawania.
Przed szczepieniem dziecko jest kwalifikowane przez lekarza, który stwierdzi, czy nie występują żadne przeciwwskazania do podania szczepionki. Kalendarz szczepień, który jest co roku ustalany przez Głównego Inspektora Sanitarnego, a także listę przeciwwskazań do szczepień znajdziesz na oficjalnej stronie Państwowego Zakładu Higieny.
