Nowoczesne leki w plastrach

Podawanie substancji leczniczej przez skórę to bardzo skuteczna forma terapii. A jednak wiele z nas ciągle uważa, że pigułka jest pewniejsza. Tymczasem to tylko wynik naszego przyzwyczajenia, bo tabletki przyjmujemy już od ponad stu lat. Działanie leków w plastrach różni się od tabletki tym, że zawarta w nich substancja lecznicza nie przechodzi bezpośrednio przez przewód pokarmowy i wątrobę. Nie ma więc na nie wpływu ani nasza dieta, ani metabolizm. Są wygodne, bo nie musimy pamiętać, jak często brać lek, albo czy należy go przyjmować po posiłku, czy popijać.

Plastry rozgrzewające pomogą ci złagodzić bóle mięśni i reumatyczne. Doskonale sprawdzają się, gdy boli kręgosłup lędźwiowy. Zawierają naturalne wyciągi roślinne, głównie z pieprzowca i papryki chili (kapsaicynę). Składniki te, drażniąc skórę, powodują jej miejscowe przekrwienie, dzięki czemu zmniejszają stan zapalny. Inny rodzaj plastrów to dostępne w aptekach hydrożelowe plastry o działaniu chłodzącym. Te z kolei są nasączone mentolem i olejkami eterycznymi o działaniu chłodzącym. Sprawdzają się przy rozległych siniakach. Zmniejszają obrzęki spowodowane np. stłuczeniem.

Plastry są skutecznym sposobem, by uniknąć szpecącej blizny pooperacyjnej, np. po cięciu cesarskim, a także po oparzeniu czy urazie. Można je stosować również w leczeniu starych, nawet 10-letnich blizn, tzw. przerostowych i bliznowców. Dzięki plastrom blizna staje się mniej widoczna, jaśniejsza i gładsza. Zmniejsza się też ból, swędzenie czy uczucie ściągnięcia skóry.

Gdy tylko pojawią się pierwsze objawy bólu głowy,  warto sięgnąć po plaster przeciwmigrenowy. Zawiera naturalne wyciągi ziołowe i olejki eteryczne (rozmarynowy, melisowy i miętowy). Zastosowanie tej metody może powstrzymać narastanie bólu głowy i konieczność przyjmowania silnego leku. Plastry hamują proces uwalniania serotoniny, co może powstrzymać występowanie ataków migreny. Przykleja się go na skroń lub górną część karku. Powinien przylegać całą swoją powierzchnią do nieowłosionej skóry. Działa 8-12 godzin.

Opryszczka zwykła (pospolita), czyli tzw. "zimno"wywoływana jest przez wirus herpes simplex (HSV-1). Gdy tylko pojawi się pęcherzyk wypełniony płynem surowiczym, należy osłonić go przezroczystym, niewidocznym plasterkiem. Zmniejszy ból i zaczerwienienie, będzie też chronił rankę przed zakażeniem bakteriami i jednocześnie przenoszeniem wirusów. Plaster najlepiej stosować w dzień i w nocy. Można na niego nałożyć szminkę. Kiedy zacznie się odklejać, wystarczy go bardzo delikatnie zsunąć.

Naklejając plaster antynikotynowy, łatwiej jest wytrzymać bez papierosa, bo organizm nie jest całkowicie pozbawiony nikotyny. Są pomocne, jeśli jesteś uzależniona od nikotyny i po jej odstawieniu odczuwasz fizyczne objawy: drżenie rąk, suchość w ustach, niepokój, rozdrażnienie. Dzięki plastrom organizm otrzymuje zamiast papierosa niższe dawki nikotyny zawartej w leku. Jej stężenie jest mniejsze niż po wypaleniu papierosa. Plastry są dobrze tolerowane, a podczas ich stosowania nie występują dolegliwości żołądkowe, jak np. po żuciu gumy z nikotyną.

Plastry są bardzo wygodną metodą antykoncepcji hormonalnej.  Nie trzeba pamiętać o nich co dzień, jak o pigułce, lecz tylko trzy razy w miesiącu. Mają także tę zaletę, że mniej niż pigułki obciążają wątrobę, a hormony lepiej i i szybciej przenikają przez skórę bezpośrednio do krwi. Naklejanie zaczyna się pierwszego dnia miesiączki. Po 3 tygodniach robimy siedmiodniową przerwę. Wtedy pojawia się krwawienie. 28 dnia cyklu naklejamy kolejny plaster. Nie mogą z nich korzystać tylko kobiety otyłe, z grubą tkanką tłuszczową, która utrudnia wchłanianie leku. Plastry to także wygodna metoda stosowana podczas Hormonalnej Terapii Zastępczej (HTZ). Uwalniają one estrogeny, takie jak te wytwarzane przez jajniki. Poziom wchłanianego przez skórę leku jest stały, dzięki temu ustępuje wiele nieprzyjemnych objawów związanych z okresem przekwitania, np. gwałtowne poty, drażliwość, kłopoty z zasypianiem czy koncentracją. Plastry umożliwiają też stosowanie niższych dawek hormonów niż te przyjmowane w tabletkach.

Anna Gumowska

P: W jakim miejscu należy przykleić plaster, aby był skuteczny?

O: Plaster z lekiem można przykleić np. na ramieniu, brzuchu, pośladku lub udzie. Skóra w tym miejscu musi być zdrowa, bez skaleczeń zadrapań, a także znamion. Nie należy wybierać też miejsca, które może być drażnione, np. przez bieliznę, gdyż narażamy się na odklejanie się plastra.

P: Czy stosowanie plastrów rzeczywiście oszczędza naszą wątrobę?

O: Tak, ponieważ lek podawany przezskórnie bezpośrednio wchłania się do krwioobiegu. Oczywiście po pewnym czasie trafia też i do wątroby, ale już na innym etapie metabolizmu. Dlatego leki te stosujemy zwłaszcza u osób z niewydolnością wątroby lub z chorym czy podrażnionym żołądkiem.

P: Kto nie powinien stosować leków w plastrach?

O: Ostrożne w stosowaniu leków w plastrach powinny być osoby cierpiące na atopowe zapalenie skóry (AZS), a także alergicy. Gdy skóra pod plastrem zrobi się czerwona, swędzi i piecze trzeba iść do lekarza.