O czym świadczą zajady?
Zajady, czyli zapalenie kącików ust, to bardzo częsta dolegliwość, która może uprzykrzyć życie. To nie tylko problem natury estetycznej, pojawiają się bowiem bolesne pęknięcia, które mogą przeistoczyć się w trudno gojące się nadżerki. Zwykle zajady powstają w wyniku infekcji bakteryjnych lub grzybiczych, jednak przyczyn tych zmian skórnych może być o wiele więcej. Pękające kąciki ust mogą świadczyć o spadku odporności, a nawet o poważnych chorobach, m.in. o cukrzycy czy anemii. Dlatego najlepiej nie bagatelizować pojawiających się zajadów, lecz szybko odnaleźć przyczynę i podjąć leczenie.
Zajady to potoczne określenie zapalenia kącików ust, dolegliwości dotyczącej błon śluzowych jamy ustnej. Pierwszymi objawami tych zmian skórnych jest przesuszona skóra w kącikach ust, która zaczyna pękać. Towarzyszy temu zaczerwienienie i obrzęk. Z czasem pojawiają się pęcherzyki wypełnione krwią lub płynem surowiczym. Gdy te pękną, tworzy się bolesna i trudno gojąca się nadżerka – może utrzymywać się nawet przez 2-3 tygodnie. Nieleczone zajady mogą powodować powstawanie niewielkich owrzodzeń pokrywających się strupami, co może zostawić pamiątkę w postaci blizn. Zmiany pojawiają się tylko w kącikach ust i często powstają w obu równocześnie.
Niekiedy zajady mylone są z opryszczką wargową, wywołaną wirusem Herpes labialis. Różnica polega na tym, że w przypadku opryszczki pęcherzyki z płynem nie pękają, lecz wysychają. Dodatkowo wywołują świąd, który nie występuje przy zajadach. Opryszczka goi się też szybciej i zwykle nie pozostaje po niej żaden ślad.
Grzyby i bakterie
Zajady to bardzo częsta dolegliwość, która może przytrafić się zarówno dzieciom, dorosłym, jak i seniorom. Przyczyn ich powstawania może być jednak wiele, a najczęściej jest to infekcja bakteryjna lub grzybicza. To doskonałe miejsce do rozwoju mikroorganizmów, gdyż jest ciepłe i wilgotne. Infekcjom sprzyja niewłaściwa higiena jamy ustnej, oblizywanie przesuszonych ust oraz korzystanie z protez czy aparatów ortodontycznych. Należy więc pamiętać o codziennym myciu zębów, wymianie szczoteczki i pielęgnacji ust (używanie pomadek nawilżających, które chronią przed mrozem i słońcem).
Niska odporność
O zajadach świadczyć też może osłabiona odporność, np. spowodowana antybiotykoterapią. Takie leki zabijają chorobotwórcze bakterie, ale także te, które mają zwalczać infekcje. Podczas zażywani antybiotyków ważne jest więc przyjmowanie probiotyków. Na zajady narażone są także osoby cierpiące na stany związane z upośledzeniem układu immunologicznego, np. chorujące na AIDS, mające niedobór immunoglobuliny A, lub przyjmujące leki immunosupresyjne.
Niedobory witamin i minerałów
Zapalenie kącików ust może również pojawić się z powodu niedoborów witaminowych. Do najczęstszych przyczyn zajadów zalicza się niedobór witamin z grupy B, zwłaszcza B2. Może być skutkiem ubogiej diety (również wegetariańskiej), anoreksji, bulimii czy zaburzeń wchłaniania składników pokarmowych. Zajady mogą również powstawać w wyniku niedoboru żelaza, przez to często występują u osób chorujących na anemię.
Cukrzyca
Zajady mogą również świadczyć o poważniejszych problemach ze zdrowiem. Często są objawem rozwijającej się cukrzycy, zwłaszcza u osób, które nie mają uregulowanego poziomu cukru. Organizm będzie się starał wydalić nadmiar glukozy wraz z moczem, co może prowadzić do jego odwodnienia. Skutkiem będzie przesuszenie skóry i błon śluzowych i ich większa podatność na pęknięcia i infekcje.
Alergia na nikiel
Przyczyną powstawania zajadów może być też alergia na nikiel. Obecny jest on m.in. w naczyniach i sztućcach, tak więc kontakt z tymi przedmiotami może wywołać reakcję alergiczną w postaci bolesnych zmian skórnych w kącikach ust.
Często zdarza się, że osoby cierpiące na zapalenie kącików ust bagatelizują dolegliwość i nie podejmują żadnego leczenia. Może to jednak wpłynąć na zaostrzenie stanu zapalnego i przedłużający się czas gojenia. Warto więc od razu podjąć środki zaradcze, by jak najszybciej pozbyć się zajadów. Leczenie polega zarówno na stosowaniu środków zewnętrznych łagodzących objawy, jak i na zwalczaniu przyczyny problemu. Najlepiej wtedy stosować dietę bogatą w witaminy z grupy B oraz witaminę C, która wzmacnia odporność. Warto sięgać po ryby, mięso, szpinak, kapustę, warzywa liściaste, fasolę czy groch. Dobrze sprawdzają się też kefiry i jogurty, które zawierają żywe kultury bakterii zasilające florę bakteryjną jelit.
Zewnętrznie można stosować maści bakteriostatyczne, przeciwzapalne i ściągające. Dobrze, jeśli w składzie będą zawierały witaminy A i E. Można również wykonać swój własny krem na zajady z rozkruszonej tabletki z witaminą B2 i odrobiny tłustego kremu. Jeśli powyższe metody nie pomagają i zmiany utrzymują się przed dłuższy czas, należy zgłosić się do lekarza. Może zlecić badania krwi, by sprawdzić, czy zajady nie mają podłoża chorobowego.
