Osteoporoza: Czynniki ryzyka i dieta
Nie bez powodu osteoporoza nazywana jest "cichym złodziejem kości". Z reguły rozwija się niepostrzeżenie, nie dając żadnych charakterystycznych objawów. Częste złamania spowodowane zwykłymi upadkami świadczą o zaawansowanym stopniu choroby. Dlatego tak ważna jest profilaktyka. Od czego najlepiej zacząć? Najskuteczniejszą ochroną przed osteoporozą, czyli zrzeszotnieniem kości, jest odpowiednio zbilansowana dieta, bogata w produkty dostarczające nam wapnia, białka i witaminy D. Poniżej znajdziesz wszystkie potrzebne wskazówki.
Osteoporoza, podobnie jak cukrzyca, widnieje na liście chorób cywilizacyjnych. Znacznie częściej zapadają na nią kobiety, ale dotyka także mężczyzn. Złamania, które towarzyszą temu schorzeniu, są efektem zanikania tkanki kostnej. Najwcześniej uszkodzeniom ulegają kręgi, a najgroźniejsze są złamania kości udowej. Osteoporoza w bardzo zaawansowanym stadium może uniemożliwić chodzenie, a nawet doprowadzić do śmierci.
Wyróżnia się trzy typy osteoporozy:
- osteoporoza pomenopauzalna - dotyczy kobiet. Z reguły towarzyszą jej złamania kości promieniowej; postępuje bardzo szybko.
- osteoporoza starcza - pojawia się zarówno u mężczyzn, jak i kobiet. Rozwija się nieco wolniej niż ta pomenopauzalna.
- osteoporoza wtórna - zwykle towarzyszą jej inne choroby albo jest konsekwencją przyjmowania leków.
Część czynników zwiększających ryzyko pojawienia się osteoporozy nie jest bezpośrednio od nas zależna. Zaliczyć do nich należy: wiek, płeć żeńską, przedwczesne zakończenie miesiączkowania i skłonności genetyczne. Często też idzie w parze z innymi chorobami, zwłaszcza stawów, nerek, jelit czy tarczycy.
Niestety do rozwoju osteoporozy często przyczyniamy się sami, kultywując niewłaściwe nawyki. Co nam szkodzi najbardziej i jednocześnie sprzyja rozwojowi choroby? Dieta uboga w wapń, niska aktywność fizyczna, palenie papierosów, nadmierne picie alkoholu i stosowanie niektórych leków, na przykład sterydów.
Dieta bogata w wapń - klucz do sukcesu
Najskuteczniejszą bronią przeciwko osteoporozie, czyli zrzeszotnieniu kości jest odpowiednio zbilansowana dieta, w której prym wiodą produkty bogate w wapń, białko oraz witaminę D. Czego zatem nie powinno zabraknąć w naszym jadłospisie? Dla nikogo nie powinno być zaskoczeniem, że tak pożądany przez nasze kości wapń znajdziemy w mleku i jego przetworach. Powinniśmy sięgać również po owoce i warzywa, a zwłaszcza kapustę, brokuły, brukselkę i jarmuż oraz wszystkie rośliny strączkowe. Kolejny niezbędny punkt na naszej liście to produkty zbożowe, które dostarczą nam białka oraz orzechy, migdały, nasiona sezamu, maku i słonecznika, ryby morskie, na przykład sardynki czy szprotki, oliwa z oliwek, olej lniany i rzepakowy.
Skoro już wiemy, na jakie produkty powinniśmy postawić, warto wskazać też te, których powinniśmy albo unikać, albo sięgać po nie sporadycznie.
Zestawienie otwiera oczywiście alkohol pity w nadmiernych ilościach. Z dystansem powinniśmy też podchodzić, rzecz jasna, do mocnej kawy, herbaty, napojów energetyzujących oraz gazowanych typu cola. Prawdopodobieństwo rozwoju osteoporozy zwiększa również nadmierne spożycie soli oraz zbyt duża ilość oleju słonecznikowego, sojowego i kukurydzianego. Lekarze i eksperci od żywienia zwracają również uwagę na to, że powinniśmy starać się eliminować z naszej diety tłuszcze nasycone, której znajdziemy przykładowo w smalcu czy słoninie.
