Ostropest plamisty: Właściwości i zastosowania

Ostropest plamisty to roślina z rodziny astrowatych, która powszechnie występuje na terenie Polski. Ze względu na jej zastosowania w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym jest przede wszystkim uprawiana, ale można spotkać ją także na łąkach i przy polach uprawnych. Wyglądem ostropest przypomina oset, ale jest znacznie wyższy – osiąga nawet 2 metry wysokości. Najbardziej charakterystycznym elementem rośliny są intensywnie fioletowe kwiaty, a także liście o kolczastych brzegach. Surowcem leczniczym są nasiona i ziarna ostropestu. Znajdziemy w nich kilka substancji bioaktywnych, takich jak fitosterole, garbniki, kwasy organiczne, kwas linolowy oraz duże ilości witaminy C, E i K. Jednak najważniejszą substancją znajdującą się w ostropeście jest sylimaryna. To ona odpowiada za działanie oczyszczające i regenerujące wątrobę.

Nasiona i ziarna ostropestu pomagają zwalczyć wiele schorzeń i dolegliwości. Szczególnie korzystnie wpływają na wątrobę – zapobiegają uszkodzeniom komórek tego narządu i łagodzą stres oksydacyjny (hamują namnażanie się wolnych rodników odpowiedzialnych za mutacje komórek). Wspomagają też wątrobę w procesach detoksykacyjnych i niwelują szkodliwe działanie alkoholu czy zatruć pestycydami. Sylimaryna znajdująca się w ostropeście stymuluje również produkcję nowych komórek wątroby i zmniejsza ryzyko nowotworu tego narządu. Z tego względu nasiona i ziarna tej rośliny stosuje się jako wsparcie leczenia marskości, stłuszczenia, a nawet wirusowego zapalenia wątroby.

Ostropest chroni także przed zapaleniem dróg żółciowych i woreczka żółciowego, jest pomocny przy zwalczaniu kamicy żółciowej oraz dolegliwości trawiennych (zgaga, wzdęcia, brak apetytu). Znajdujące się w roślinie substancje korzystnie wpływają również na układ krążenia – obniżają poziom złego cholesterolu i wzmacniają naczynia krwionośne. Zmniejsza to ryzyko miażdżycy i innych chorób serca.

Ze względu na działanie przeciwzapalne i przeciwbólowe ostropest pomaga zwalczyć migrenowe bóle głowy, łagodzi dolegliwości związane z endometriozą i niweluje stany zapalne skóry. Roślina zwiększa też wrażliwość komórek na insulinę, co zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy.

Ostropest można przyjmować w postaci suplementu diety, jednak więcej cennych substancji przyswoimy, spożywając całe lub mielone ziarna, napary lub olej z nasion rośliny. Optymalna dzienna dawka to dwie łyżeczki całych ziaren (nie powinno się przekraczać dawki 300 mg w ciągu doby). Najwięcej cennych substancji dostarczą nam całe ziarna, które można zetrzeć w moździerzu tuż przed spożyciem, np. w postaci naparu. Dwie łyżeczki proszku wystarczy zalać połową szklanki wrzątku i spożywać po 15 minutach. Całe lub mielone ziarna można też dodawać do posiłków, np. sałatek, jogurtów czy koktajli. Mają neutralny smak, więc pasują właściwie do każdej potrawy.

W aptekach dostępny jest również olej z ostropestu, który wykazuje zbawienny wpływ na skórę. Intensywnie ją nawilża i odżywia, łagodzi objawy chorób, np. łuszczycy i spowalnia procesy starzenia się.