Pokrzywa – upiorny chwast czy uniwersalne lekarstwo?
Nierzadko patrzymy na nią z dezaprobatą. Raczej nie wygrałaby konkursu na najpiękniejszą roślinę, a do tego kłuje, bo w całości pokryta jest parzącymi włoskami. Czy pokrzywa jest jedynie pospolitym chwastem?
Okazuje się, że może być skutecznym antidotum na wiele dolegliwości.
Jej walory lecznicze doceniono już w starożytności. Zdrowotne właściwości rośliny szeroko rozsławiał Hipokrates. Pokrzywę stosowano powszechnie do hamowania krwotoków.
Arabowie wykorzystywali ją też jako środek do walki z impotencją. Przypisywano jej wręcz magiczne moce. Tkaniny wyplatane z włókien pokrzywy miały chronić przed chorobami i zabezpieczać przed złymi siłami.
Dziś, przez jednych podnoszona do rangi naturalnego antybiotyku, przez innych wciąż jest deprecjonowana. Może być dostępna zupełnie za darmo, bo sieje się dosłownie wszędzie. Występuje w strefie umiarkowanej na całym świecie.
W Polsce rośnie głównie w wilgotnych, zacienionych miejscach, w zaroślach, rowach, na nieużytkach i w ogrodach. Często bywa utrapieniem, bo jest samosiejką, która nieproszona zakrada się do przydomowych ogródków. Warto skorzystać z jej wartości odżywczych i leczniczych, zwłaszcza w maju. Ten chwast ma nam wiele do zaoferowania.
Wartości odżywcze
Liście pokrzywy obfitują w kwasy organiczne i szereg cennych witamin, z naciskiem na A, C, E, K i witaminy z grupy B. Znajdziemy w nich również chlorofil, flawonoidy, garbniki, sole mineralne i związki aminowe. Kłącze i korzenie pokrzywy to bogactwo kwasów organicznych, lecytyny, fitosterolu i soli mineralnych, zwłaszcza: magnezu, manganu, fosforu, żelaza, potasu i krzemu. Surowcem zielarskim są głównie liście oraz korzenie pokrzywy. Ważne, by liście zostały zebrane przed kwitnieniem rośliny, a ono zaczyna się w czerwcu i trwa do października. Optymalnym miesiącem do zaopatrzenia się w młode listki pokrzywy jest więc maj.
Wpływ na zdrowie
Roślina działa moczopędnie, ściągająco i wzmacniająco. Warto skorzystać z jej walorów wiosną. Ma właściwości krwiotwórcze i przeciwkrwotoczne. Działa odżywczo i odtruwająco. Ma zdolność usprawniania procesów trawiennych, korzystnie wpływa na przemianą materii. Pokrzywa obniża poziom cukru we krwi, dlatego osoby ze zdiagnozowaną cukrzycą powinny skonsultować jej stosowanie z lekarzem prowadzącym. Jest korzystna dla matek karmiących - pobudza laktację.
Herbatka z pokrzywy
Napary z pokrzywy stosuje się powszechnie w schorzeniach dróg moczowych, zaburzeniach metabolicznych i nieżytach żołądkowo-jelitowych. Są polecane przy niedokrwistości, zaburzeniach miesiączkowania, obrzękach i skłonności do zatrzymywania wody w organizmie. Sprawdzają się w początkowym stadium cukrzycy, schorzeniach reumatycznych i problemach skórnych, w tym zmianach trądzikowych.
Jak serwować pokrzywę?
Najpopularniejsze są napary ze świeżych lub suszonych liści. Taka herbatka z powodzeniem zastąpi nam tradycyjną czarną czy zieloną. Świeże liście można przyrządzać analogicznie jak szpinak. Popularne są zupy z dodatkiem pokrzywy. Młode liście mogą być składnikiem wiosennej sałatki lub świeżo wyciskanego soku. Jeśli chcemy zjeść je na surowo warto wcześniej je sparzyć gorącą wodą, ewentualnie delikatnie podgotować.
Ewa Koza, mamsmak.com