Jak wzmocnić odporność dziecka?
Na temat wspierania odporności dzieci krąży wiele opinii. Aby nie popełniać błędów, warto wiedzieć, co jest właściwe, sprawdzone, a czego pediatrzy nie polecają.
Prawda: Światowa Organizacja Zdrowia zaleca, by dzieci - ze względu na unikalną wartość mleka matki - były karmione wyłącznie piersią do 6. miesiąca życia. Oczywiście pamiętaj, że im dłużej karmisz piersią, tym więcej korzyści ma twoje dziecko. Dzieci "na piersi" są lepiej chronione przed infekcjami, nadwagą, otyłością i chorobami przewlekłymi m.in. cukrzycą.
Wiele kobiet zadaje sobie pytanie, czy ich mleko po 6 czy 12 miesiącach karmienia ma jeszcze jakieś wartości? Tak! W pokarmie matki przez cały czas laktacji zawarte są cenne związki odżywcze oraz przeciwciała, dzięki którym dziecko łatwiej przyswaja pokarm i staje się odporniejsze.
Mit: Z dzieckiem należy wychodzić nie tylko, gdy jest ładna, słoneczna pogoda, ale także, gdy jest chłodno i deszczowo. Codzienne spacery lub zabawy na świeżym powietrzu wzmacniają odporność organizmu. Ze spaceru nie rezygnuj nawet, gdy dziecko ma katar (zostań z nim w domu, gdy jest chore - ma gorączkę lub bierze antybiotyk).
Mit: Wiele mam wychodzi z założenia, że lepiej, aby dziecku było za ciepło niż za zimno. Nic bardziej mylnego! To właśnie maluchy, których nie przegrzewamy, są zdrowsze. Zbyt ciepło ubrane dziecko łatwo się poci, a w wilgotnym ubraniu szybko się wyziębia. I właśnie wtedy łatwo o przeziębienie. Dlatego lepiej ubierać je "na cebulkę", czyli wkładać kilka warstw ubrań (cienkich, bawełnianych), które są łatwe do zdjęcia. Dzięki temu, na dworze, możesz dostosować strój do zmieniającej się temperatury czy aktywności dziecka.
Dziecko ubieraj tak jak siebie. Wybieraj bawełniane, przewiewne rzeczy. Jeśli kark malca jest ciepły i suchy - dziecko jest ubrane odpowiednio do pogody i czuje się dobrze. Gdy kark jest spocony - dziecku jest za ciepło.
Prawda: Musi być urozmaicona, a produkty, które kupujesz powinny pochodzić ze sprawdzonych, ekologicznych źródeł. Dbaj, by posiłki starszego dziecka, które jada już "dorosłe" dania dostarczały naturalnych witamin i minerałów. Pamiętaj też, że dziecko powinno jeść codziennie pięć porcji owoców i warzyw (np. w postaci soku, w zupie lub do chrupania na surowo). Wzbogać dietę dziecka o chude mięso, ryby, jaja, nabiał, pełnoziarniste pieczywo, kasze.
Prawda: To właśnie na dłoniach przenosimy najwięcej zarazków. Brudne ręce mogą wywoływać liczne choroby. Najlepszym sposobem na pozbycie się drobnoustrojów jest częste mycie rąk ciepłą wodą i mydłem. W ten sposób także dbamy o odporność.
Przypominaj dziecku o dokładnym myciu rąk przed jedzeniem, po wyjściu z toalety, po zabawie na podwórku lub ze zwierzętami, po zakrywaniu ust podczas kichania lub kaszlu oraz zawsze, gdy ma brudne ręce. D Jak myć ręce Ważne jest, aby je zamoczyć w ciepłej wodzie, dokładnie namydlić zwykłym mydłem w kostce lub mydłem w płynie i myć przez ok. 10 sekund (także przestrzenie między palcami i nadgarstki), a następnie dokładnie spłukać pianę i wytrzeć osobistym ręcznikiem.
Na plac zabaw, do parku czy na wycieczkę zabieraj ze sobą antybakteryjny żel do mycia rąk - można stosować go bez użycia wody. Pokaż dziecku, jak skutecznie oczyszcza i dezynfekuje ręce w sytuacjach, gdy nie ma dostępu do bieżącej wody i mydła.
Prawda: To nic innego, jak naturalny trening dla układu odpornościowego. Organizm musi przystosować się do nowych warunków. Uruchamia wtedy mechanizmy obronne, zaczyna działać sprawniej, staje się silniejszy. Ważne, by okres, jaki planujesz na wyjazd z dzieckiem nie był krótszy niż dwa tygodnie, ponieważ adaptacja organizmu do nowych warunków trwa mniej więcej czternaście dni.
Nad morze, w góry, na Mazury, na wieś - wszędzie tam, gdzie dla całej rodziny będzie to zdecydowanie inny region niż ten, w którym żyje na co dzień. Czyli jeśli np. mieszkasz nad morzem - wybierz się w góry. Nie ma też znaczenia pora roku. Wcale nie musi być to pełnia lata. Często nawet zalecane są wyjazdy przed sezonem wakacyjnym lub po nim.
Prawda: Jeśli niemowlę ma już 6 miesięcy, możesz zacząć hartować je podczas wieczornych kąpieli. Jak to robić? Po prostu kończ kąpiel krótkim, chłodnym (nie zimnym) prysznicem. Systematycznie stosowany zabieg sprawi, że organizm maleństwa nauczy się reagować na nagłe zmiany temperatury i dziecko będzie odporniejsze. D Oswajaj powoli Aby dziecko nie zraziło się do chłodnej wody, najpierw możesz robić mu naprzemienne (ciepłe i zimne) kąpiele stóp.
Mit: Syropy na odporność, które zawierają m.in.: wyciągi roślinne, witaminy, minerały polecane są przez pediatrów w okresach obniżonej odporności u dzieci (jesień-zima), szczególnie po chorobach. Nie ma potrzeby stosować ich przez cały rok. Suplementacja diety poza sezonem zalecana jest jedynie wtedy, gdy dziecko to niejadek i nie otrzymuje wraz z pożywieniem wystarczającej ilości cennych składników odżywczych.
Mit: Preparat, który w swoim składzie zawiera korzystne dla zdrowia bakterie probiotyczne, powinnaś podawać dziecku przez cały okres kuracji antybiotykowej oraz do dwóch tygodni po jej zakończeniu. Wskazany jest także w trakcie i po infekcji rotawirusowej. Zadaniem probiotyków jest ochrona i odbudowa flory bakteryjnej przewodu pokarmowego. Ale to nie jedyne zalety probiotyków.
Ponieważ "uszczelniają" ścianki jelita - stają się skuteczną barierą dla alergenów. Probiotyki warto więc podawać także alergikom (łagodzą dolegliwości).
O probiotykach pamiętaj też, gdy wybierasz się z dzieckiem na wakacje - szczególnie do ciepłych krajów. Pożyteczne bakterie zmniejszają ryzyko tzw. biegunki podróżnych.
Prawda: Naturalne "leki" warto włączyć do diety malucha, szczególnie, gdy często łapie infekcje. Rozgrzewającą herbatkę malinową możesz podać dziecku po 6. miesiącu życia. Czosnek, który działa jak naturalny antybiotyk, rozgnieć (wystarczy mały ząbek) i przemyć w zupie lub na kanapce. Zalecany jest dzieciom powyżej 18. miesiąca. Miód podnosi odporność, ale... może uczulać, dlatego podawaj go dziecku dopiero po 2. roku życia.
Prawda: Sen regeneruje organizm i wzmacnia układ odpornościowy dziecka. Dzięki spokojnie przespanym nocom maluch ma siłę bronić się przed wirusami i bakteriami, a podczas infekcji szybciej wraca do zdrowia.
Tekst: Anna Szafrańska, konsultacja Barbara Gierowska-Bogusz pediatra z Instytutu Matki i Dziecka