Ruta zwyczajna: Właściwości i zastosowania

Ruta zwyczajna to roślina pochodząca z rejonów śródziemnomorskich, z czasem rozprzestrzeniła się jednak w niemal całej Europie. Od wieków wykorzystywano ją w medycynie naturalnej do odtruwania organizmu. Zgodnie z wierzeniami ludowymi miała magiczne moce i odstraszała złe duchy. Ruta kwitnie od czerwca do sierpnia i nie sposób jej nie zauważyć. Osiąga do jednego metra wysokości, a jej duże baldachogrona mają intensywnie żółty kolor.

Surowcem leczniczym ruty są liście i nasiona. Zawierają one liczne substancje bioaktywne: kumaryny, kwasy fenolowe, lipidy, polisacharydy, alkaloidy, flawonoidy i olejki eteryczne. Wykazują one korzystny wpływ na wiele narządów naszego ciała. Między innymi dlatego rutę warto mieć w ogrodzie. Jej uprawa jest banalnie prosta. Roślinie wystarczy zapewnić nasłonecznione i osłonięte od wiatru miejsce. Wiosną powinno się też skrócić jej pędy, by zbytnio się nie rozrastała. Latem będzie zachwycać pięknie kwitnącymi baldachami, można ją również wykorzystywać jako przyprawę i naturalny aromat do likierów i nalewek. Przede wszystkim warto jednak stosować rutę w celach leczniczych.

Ziele ruty zwyczajnej wykazuje zbawienny wpływ na układ krążenia. Wzmacnia naczynia krwionośne, uszczelnia je i spowalnia utlenianie się witaminy C. Działa też przeciwzakrzepowo i poprawia krążenie krwi. W ten sposób chroni przed powstawaniem obrzęków na ciele i jest pomocne w zwalczaniu żylaków oraz siniaków. Ruta reguluje także poziom cholesterolu i obniża ciśnienie tętnicze krwi - może być więc stosowana jako naturalna ochrona przed miażdżycą.

Roślina zyskała też sławę ze względu na właściwości oczyszczające. Działa moczopędnie i wspiera nerki w filtrowaniu toksyn, a do tego pozytywnie wpływa na pracę wątroby. Ma silne działanie żółciopędne, stosowano ją również do zwalczania pasożytów w organizmie. Ruta działa też rozkurczająco na mięśnie gładkie – pomaga m.in. na bóle miesiączkowe. Ziele tej byliny wykorzystuje się również do produkcji kosmetyków – wszystko dlatego, że łagodzi objawy alergii i łuszczycy, dobrze sprawdza się też w pielęgnacji cery naczynkowej i skóry podatnej na tworzenie się siniaków.

Stosowanie ruty w celach leczniczych zawsze należy wcześniej skonsultować z lekarzem. Zioła nie powinny spożywać przede wszystkim kobiety w ciąży (może powodować poronienia), a także mężczyźni, którzy starają się o dziecko (osłabia ruchliwość plemników). Trzeba też pamiętać o tym, że ruta zawiera substancję, która uwrażliwia skórę na słońce, co może prowadzić do fotouczuleń.

Jak stosować rutę?

Liście ruty najlepiej zebrać, zanim roślina zakwitnie, z kolei nasiona pozyskuje się jesienią. Z suszonego ziela ruty można przygotować leczniczy napar lub nalewkę. Gotowe herbatki są też dostępne w aptekach.

Nasiona ruty można dodawać też do mieszanek ziół – wzbogaci smak marynat do mięs czy sałatek. Z kolei liście o gorzkim smaku podkreślą smak ryb, serów, sosów czy grzybów. Należy jednak dodawać je w bardzo niewielkich ilościach.