Sprawny umysł na długie lata

Z wiekiem, tak jak inne narządy, starzeje się. Zmniejsza się w nim ilość komórek nerwowych (neuronów) i połączeń między nimi. Jednak badania dowodzą, że mózg może pracować na najwyższych obrotach do późnej starości. Pod warunkiem, że o niego zadbamy.

Aby mózg zachował sprawność, trzeba go stymulować. Codziennie! Każda aktywność umysłowa regeneruje neurony i tworzy między nimi nowe połączenia, zapobiega demencji, spowalnia rozwój choroby Alzheimera. Warto rozwiązywać krzyżówki, rebusy itp. Oglądać programy telewizyjne, które dają możliwość zgadywania. Z czasem jednak przestaje to wystarczać, bo powielanie schematów nie działa na mózg tak, jak nowe bodźce. Poszukujmy wciąż nowych aktywności, które wymagają kreatywności, zapamiętywania, kojarzenia faktów.

Pobudzajmy wyobraźnię różnymi lekturami. Jeśli np. do tej pory czytaliśmy książki historyczne, sięgnijmy po kryminał. Starszy wiek nie jest przeszkodą w zdobywaniu nowych umiejętności, nauki języków. Warto umawiać się ze znajomymi na grę w szachy, warcaby itp. Pracę mózgu poprawiają nie tylko same gry, ale też ożywione życie towarzyskie. Jeśli to możliwe, należy unikać stresu. Zwiększa on wydzielanie kortyzolu, a podwyższony poziom tego hormonu uszkadza neurony. Wysoki poziom stresu dwukrotnie zwiększa ryzyko demencji.

Czynności, które codziennie wykonujemy machinalnie, rozleniwiają umysł. Pewne połączenia między neuronami nie są wykorzystywane, nie powstają nowe. Dlatego trzeba przełamywać rutynę. Możemy np. zmienić kolejność porannych czynności. Jeśli zwykle ubieramy się przed śniadaniem, zróbmy to po nim. Gdy jemy czy myjemy zęby prawą ręką, spróbujmy robić to lewą. Przestawiajmy przedmioty w domu. Zmieńmy na inną trasę spaceru czy drogę do autobusu. Takie zmiany zmuszają mózg do pracy, uaktywniają pamięć.

Mózgowi służy dieta śródziemnomorska. Jednonienasycone kwasy tłuszczowe, np. z oliwy z oliwek, sprzyjają produkcji acetylocholiny, która pełni ważną rolę w procesie uczenia się i koncentracji. Mózg potrzebuje kwasów omega-3 (z tłustych ryb morskich, olejów) - przyspieszają one przepływ informacji między komórkami nerwowymi, chronią przed rozwojem demencji. Zielone warzywa liściaste są źródłem przeciwutleniaczy chroniących mózg przed wolnymi rodnikami. Podobnie działają też jagody, truskawki, maliny.

Mózg potrzebuje białka (jest w jajach, nabiale, chudym drobiowym mięsie). Zawarte w nim aminokwasy i lecytyna wpływają na koncentrację, zdolność uczenia się. Produkty białkowe i ryby to źródło witaminy B12 - jej brak prowadzi do zaburzeń pamięci i koncentracji. Paliwem dla mózgu jest glukoza - w menu nie może zabraknąć stabilizujących jej poziom produktów pełnoziarnistych, wysokobłonnikowych.