To przykre uczucie częściej dotyka kobiet niż mężczyzn. Tak reagujemy na spadek kondycji psychicznej i fizycznej. Możemy jednak zapobiegać kłopotom.
Wsparcie dla układu nerwowego
Zawroty głowy mogą być skutkiem przewlekłego stresu i lęku. Problemy z dziećmi, kłopoty finansowe, kłótnia z szefem to sytuacje aktywujące tzw. układ współczulny systemu nerwowego. Jego zadaniem jest przygotowanie organizmu na nadchodzące niebezpieczeństwo.
Taki stan ciągłej gotowości wywołuje szereg objawów, m.in.: przyspieszoną pracę serca, rozszerzenie źrenic i oskrzeli, zwiększoną wentylację płuc, a także wzrost ciśnienia krwi. Aby jakoś złagodzić ten stan, po jakimś czasie nasz system nerwowy pobudza do pracy tzw. układ przywspółczulny, który powoduje efekty przeciwne do aktywności współczulnej: spowolnienie akcji serca, rozszerzenie naczyń krwionośnych powodujące spadek ciśnienia krwi, spadek wentylacji. W efekcie, zdenerwowana wcześniej osoba, nagle czuje się słabo, nie jest w stanie utrzymać się na nogach. Tej reakcji zazwyczaj towarzyszą zawroty głowy.
W łagodzeniu zawrotów głowy wywołanych stresem pomóc może akupresura. Polecany jest ucisk kciukiem i palcem wskazującym okolicy oczodołu pomiędzy powiekami, a także ucisk kciukiem pomiędzy pierwszą a drugą kością śródstopia, ok. 2-3 cm powyżej połączenia palucha z palcem drugim.
Dieta ukoi nerwy. Jedz więcej produktów, które chronią twój układ nerwowy. Lekarze polecają wyroby zbożowe z pełnego ziarna (chleb graham, makaron razowy, nieoczyszczony ryż). Są one bogatym źródłem witamin z grupy B, magnezu i żelaza. Zadbają o to, by mózg i inne narządy były dotlenione. Z kolei witamina PP - niacyna (zawarta w mięsie, mleku i rybach) zapobiegnie stanom lękowym i bezsenności.
Kontrola poziomu glukozy i tarczycy
Zawroty głowy mogą być skutkiem spadku poziomu cukru we krwi, np. wtedy, gdy wychodzimy z domu bez śniadania. Dość często zdarzają się cukrzykom. Silny spadek cukru (tzw. hipoglikemia) może wystąpić m.in. wskutek pomijania posiłków lub niewłaściwego dawkowania insuliny. Chora na cukrzycę osoba odczuwa wtedy zawroty połączone z bólem głowy i silnym uczuciem głodu, drżeniem rąk, niepokojem, trudnościami w wysławianiu się. Podobne dolegliwości może odczuwać człowiek zdrowy, jeśli długo się głodzi (ostre diety!) lub je bardzo nieregularnie.
Także zbyt duże stężenie glukozy we krwi (tzw. hiperglikemia), spowodowane np. przez zbyt obfity posiłek, może prowadzić do zawrotów głowy i poważniejszych powikłań, np. śpiączki cukrzycowej. Zawroty głowy mogą też być skutkiem zaburzeń pracy tarczycy. Jej nadczynność może spowodować zawroty głowy, duszność palpitacje. Z kolei niedoczynność obniża ciśnienie krwi i spowalnia akcję serca, co objawia się zawrotami głowy i osłabieniem.
Przy hipoglikemii trzeba podać coś słodkiego do jedzenia lub picia. Gdy dojdzie do utraty przytomności, zawsze trzeba wezwać pogotowie. Przy objawach wskazujących na kłopoty z tarczycą, poprośmy internistę o skierowania na oznaczenie poziomu hormonu TSH we krwi.
Troska o dobre krążenie krwi
Jeżeli zawroty głowy pojawiają się rano, gdy raptownie wstaniemy z łóżka, najprawdopodobniej mają związek ze spadkiem ciśnienia krwi. Wówczas bledniemy, mamy mroczki przed oczami i przyśpieszone tętno. Przypadłość tę lekarze nazywają hipotonią ortostatyczną. Cierpimy na nią, jeśli tzw. receptory regulujące ciśnienie nie działają prawidłowo. Nie utrzymują skurczu naczyń koniecznego, aby ciśnienie w górnej połowie ciała było odpowiednie. A wtedy krew szybko odpływa do nóg. Nie jest to poważna przypadłość, trzeba po prostu nauczyć się z nią żyć.
Z tego typu zawrotami głowy poradzisz sobie, pamiętając o kilku prostych zasadach. Po pierwsze, nie wyskakuj raptownie z łóżka. Zanim wstaniesz, przeciągnij się i poleż chwilę, żeby organizm przestawił się na "tryb dzienny". Dobrze jest też spać na wysoko ułożonej poduszce albo jaśku, bo wówczas, gdy się podnosimy, zmiana pozycji jest mniej gwałtowna i słabiej odczuwalna. Unikaj też nagłych skłonów. Lepiej kucnąć, zamiast się schylać. Pozycję trzeba zmieniać powoli i stopniowo, by krew wolno spływała z tułowia do nóg. Pamiętaj o regularnych posiłkach (co 2-3 godziny) i pij dużo płynów. Oprócz wody możesz sięgnąć po napoje z elektrolitami.
Relaksujący zabieg
Aby pobudzić ciśnienie krwi, warto rano wykonać masaż wodny, czyli naprzemienny ciepło-zimny prysznic, np. z użyciem szorstkiej szczotki. W uregulowaniu ciśnienia pomoże też gimnastyka, np. spokojne ćwiczenia rozciągające.
Koniec złych nawyków
Skrzywienie lub zwyrodnienia szyjnego odcinka kręgosłupa mogą prowadzić do ucisku na nerwy lub naczynia krwionośne. W efekcie odczuwamy zawroty głowy. Aby stwierdzić, czy to kręgosłup jest przyczyną naszych kłopotów, należy wykonać zdjęcie RTG. Czasami ucisk powodowany jest również przez jakieś nasze złe nawyki, np. noszenie za ciasnego kołnierzyka czy spanie, czytanie lub oglądanie telewizji z za bardzo odgiętą lub przygiętą głową.
Jeśli niedawno uległaś wypadkowi samochodowemu czy upadłaś, zawroty mogą być tego konsekwencją. Zwykle pojawiają się w towarzystwie innych objawów: silnego bólu głowy, nudności, sztywność karku. Mogą świadczyć np. o uszkodzeniu kręgów szyjnych, Konieczna jest wizyta u lekarza.
Zbawienny sen
Jeśli specjalista potwierdzi zwyrodnienie szyjnego odcinka kręgosłupa, skieruje na rehabilitację. Ćwiczenia powinny być dobrane indywidualnie - w zależności od dolegliwości. Jednym z najważniejszych elementów są masaże oraz terapia manualna (np. uciskanie wybranych punktów przez fizjoterapeutę). Aby zlikwidować ból i zawroty głowy, należy też... dobrze spać. Najbardziej wygodną dla kręgosłupa szyjnego pozycją do spania jest pozycja na wznak lub na boku z podparciem.
