Torbiele jajników
Zdarzają się w każdym wieku. Zwykle nie są groźne, ale zawsze trzeba zbadać ich charakter
Zazwyczaj nie wywodują dolegliwości, dlatego najczęściej dowiadujemy się o nich podczas okresowego badania. Tak było w przypadku pani Renaty (l. 32).
- Ma pani na jajniku torbiel, czyli cystę - stwierdziłem po wykonaniu przezpochwowego USG.
- Czy to groźne?
- Torbiele najczęściej są zmianami łagodnymi. To coś w rodzaju baloników, wypełnionych płynem lub zgrubiałą tkanką. Mogą powstać na jednym jajniku lub na obu naraz. Z reguły mają wielkość czereśni lub orzecha, choć potrafią też urosnąć do rozmiaru pomarańczy i większych. I zazwyczaj nie dają dolegliwości. Dopiero te naprawdę duże powodują problemy, np. bóle brzucha, wzdęcia, zaparcia czy potrzebę częstego oddawania moczu.
- Ja nie mam takich dolegliwości.
- Pani cysta ma wielkość laskowego orzecha. Gdyby nie to, że przyszła pani na badanie, pewnie długo nie wiedziałaby pani o jej istnieniu. No, chyba że miałaby pani USG brzucha z innego powodu.
- A skąd w ogóle ta torbiel się wzięła?
- Jest pani w wieku rozrodczym, więc jest to prawdopodobnie torbiel czynnościowa. Pojawia się, gdy w cyklu miesiączkowym dochodzi do zaburzeń hormonalnych. Torbiel powstaje z ciałka żółtego, które produkuje jajnik w każdym cyklu. Jeśli nie dochodzi do zapłodnienia, ciałko powinno zaniknąć. Gdy tak się nie stanie, przekształca się w cystę, która może być przyczyną kłopotów.
- Jak to się leczy?
- Torbiele czynnościowe zwykle nie wymagają leczenia, bo po kilku cyklach same zanikają. Dlatego zapraszam panią raz w kwartale na wizyty kontrolne. Będę robił badanie USG i przyglądał się, co się dzieje z torbielą. Dopiero gdy nie zaniknie, zaczniemy myśleć o terapii. Przepiszę pani teraz środki regulujące gospodarkę hormonalną organizmu. Jeśli torbiel będzie rosła, trzeba ją będzie usunąć.
- Czy to poważny zabieg?
- Najczęściej udaje się go przeprowadzić za pomocą laparoskopii. To zabieg nie wymagający rozległych cięć brzusznych. Narzędzia chirurgiczne są wprowadzane w operowane miejsce przez małe nacięcia. Materiał pobrany z jajnika podczas zabiegu trzeba jednak zbadać, by się upewnić, że naprawdę była to tylko cysta, a nie coś groźniejszego. np. rak jajnika.
- A jak się tę cystę wyleczy, to ona już nie wróci?
- Tego niestety nie mogę obiecać. Są osoby z tendencją do tworzenia się torbieli. W takim wypadku warto sprawdzić, czy takich zmian nie ma także w nerkach, wątrobie, trzustce.
Dr Jacek Tulimowski, ginekolog
Skutki cyst
Zdrowe jajniki wytwarzają komórki jajowe i wydzielają żeńskie hormony płciowe - estrogeny i progesteron, A także - w niewielkich ilościach - androgeny.
Tworzące się na jajnikach torbiele mogą zaburzać lub upośledzać ich czynność, powodując m.in. nieprawidłowe krwawienia miesięczne.
