Wątroba i trzustka - duet do zadań specjalnych

Wątroba i trzustka to organy odpowiadające między innymi za trawienie. Dodatkowo wątroba oczyszcza nasz organizm z toksyn, których w środowisku jest niemało. Gdy pacjent skarży się na zmęczenie, ból w górnej części brzucha, wzdęcia oraz problemy z trawieniem, natychmiast zalecam mu wykonanie badań wątroby i trzustki.

Nic nie da stosowanie reklamowanych w telewizji preparatów na "poprawę trawienia" oraz "regenerację wątroby", jeśli nie zmienimy nawyków żywieniowych. Najskuteczniejszym lekarstwem na chorą trzustkę i wątrobę jest odpowiednia dieta!

Odwiedził mnie w gabinecie pewien pacjent, chociaż nic go nie bolało i nie miał dolegliwości, które wskazywałyby na problemy z wątrobą. Jednak jego podkrążone oczy, brązowe łokcie i opuchlizna były niepokojące. Przypadkowe badanie ALAT oraz ASPAT wykazały, że pacjent cierpi na bardzo poważne zaburzenia czynności wątroby, które mogły doprowadzić do jej uszkodzenia. Na szczęście schorzenie zostało szybko wykryte i odpowiednia dieta cofnęła wszystkie zmiany.

Polecam tzw. profil wątrobowo-trzustkowy. W skład profilu wchodzą następujące parametry:

• aminotransferaza alaninowa (ALAT)

• aminotransferaza asparaginianowa (ASPAT)

• gamma-glutamylotransferaza (GGT)

• fosfataza alkaliczna

• bilirubina
  

• albuminy

• amylaza, lipaza

• badanie kału na resztki pokarmowe

Pełny obraz stanu wątroby otrzymamy, wykonując dodatkowo badanie pod kątem zakażenia wirusem HCV, który wywołuje wirusowe zapalenie wątroby (WZW) typu C. Badanie takie wykonuje się co parę lat. Ważne jest również badanie kału, ponieważ dzięki niemu
można określić efektywność procesów trawiennych. Obecność w próbce kału kropli tłuszczu, włókien mięśniowych oraz ziaren skrobi świadczy o problemach z trawieniem. Warto wówczas przyjmować enzymy trawienne, oczywiście po konsultacji ze specjalistą.

Najczęściej do zdiagnozowania problemów wątrobowo - trzustkowych wystarczy badanie poziomów: ALAT i ASPAT oraz lipazy i amylazy. Dopiero gdy te parametry są podwyższone, zalecam sprawdzenie pozostałych parametrów z profilu wątrobowo - trzustkowego.
Jeśli choć jeden z wyników badań będzie przekraczał normę, należy natychmiast podjąć leczenie. Nie wolno czekać. Przede wszystkim trzeba odstawić alkohol oraz leki, których branie nie jest konieczne, np. przeciwbólowe i przeciwzapalne.

Osłabienie wątroby i trzustki może być spowodowane niezdrową dietą: tłustą i słodką, spożywaniem dużej ilości produktów smażonych i grillowanych. To należy zmienić! Nie smażyć, nie grillować, odstawić słodycze oraz ograniczyć tłuszcze. Nie są to duże wyrzeczenia, tym bardziej że tych zaleceń nie musimy stosować do końca życia, a tylko do momentu, aż poprawią się wyniki badań.Oczywiście to, że nasza wątroba i trzustka zregenerują się po jakimś czasie, nie oznacza, że możemy bezkarnie obciążać te narządy ciężkimi, niezdrowymi potrawami. We wszystkim trzeba zachować umiar.

Leczniczo w schorzeniach trzustki i wątroby działa dieta lekkostrawna. Na czym ona polega? To dobre pytanie, ponieważ wiele mówi się, słyszy i czyta o diecie lekkostrawnej, ale nikt tego określenia dokładnie nie zdefiniował. Ja odpowiadam tak: w trakcie leczenia wątroby i trzustki swój organizm należy traktować w taki sposób jak organizm dziesięciomiesięcznego dziecka.

Wykreślamy z jadłospisu tłustą golonkę, wędliny, słodycze, torty, mięso smażone (takie jak schabowy w panierce). O kawie i alkoholu już nie wspomnę. Zamiast tego jemy delikatne potrawy: duszone warzywa, duszone mięso, lekkie zupy, zmiksowane kasze, tłuszcze głównie pochodzenia roślinnego. Zasada jest prosta: im bardziej ułatwimy wątrobie i trzustce proces trawienia, tym szybciej się zregenerują. Nawet jeśli są w bardzo złym stanie.

Niestety, czasami dieta lekkostrawna nie poprawi funkcji trzustki i wątroby, ponieważ przyczyną problemów zdrowotnych są choroby autoimmunologiczne toczące się w tych narządach.

Oto przykład pacjenta z autoimmunologiczną chorobą trzustki o podłożu alergicznym:

25-letni mężczyzna po czterokrotnie przebytym ostrym stanie zapalnym trzustki leczony był antybiotykami, a następnie sterydami, które jeszcze bardziej uszkodziły chory narząd. Doprowadziło to do poważnej nietolerancji pokarmowej. Chory obecnie może jeść zaledwie kilka produktów. Wykryłam u niego celiakię, czyli wrodzoną nietolerancję glutenu. To była przyczyna złego funkcjonowania trzustki. Niestety, brak dokładnej diagnostyki oraz zbyt pochopna decyzja o podaniu sterydów tak zaburzyły pracę trzustki, że do całkowitego
wyleczenia jeszcze długa droga.

Przyczyny osłabienia czynności trzustki i wątroby mogą być różne, a należą do nich między innymi:

• występowanie pasożytów, głównie lamblii
• patologiczna kumulacja żelaza i miedzi w wątrobie
• nietolerancja fruktozy
• długotrwałe przyjmowanie dużej ilości leków
  
• nadużywanie alkoholu.
  

W razie jakichkolwiek problemów z wątrobą i trzustką oraz wynikających z tego przykrych dolegliwości nic nie zdziałamy bez radykalnych zmian w jadłospisie i sposobie przygotowania potraw. Niech nie zwiodą nas kolorowe reklamy, w których aktorzy łykają jakąś pigułkę i dalej mogą się objadać pysznym, choć niezdrowym jedzeniem. Jedynie dzięki odpowiedniej diecie dolegliwości mogą minąć bezpowrotnie!

Tekst pochodzi z książki "Co mi dolega? Poradnik skutecznego leczenia dietą"

Autor: Bożena Kropka

Wydawnictwo: Znak

Rok wydania: 2016