Zadbaj o język

Według naukowców się, że w ludzkiej jamie ustnej żyje 20 miliardów bakterii. Wystarczą 24 godziny bez mycia zębów, aby było ich pięć razy więcej. Pierwszym znakiem, że jest ich zbyt wiele jest charakterystyczny biały nalot na języku.

Bakterie żyją w całej jamie ustnej - nie tylko na zębach. Znajdują się na błonie śluzowej, dziąsłach, wewnętrznej stronie policzków oraz na języku. Jego nierówna, chropowata powierzchnia utrudnia odpowiednią higienę i ułatwia zaleganie mikrobom. Nieoczyszczany język to źródło wielu nieprzyjemnych dolegliwości.

Zdrowy język powinien być jasnoróżowy, wilgotny, sprężysty, pozbawiony nalotów i pokryty małymi brodawkami. Objawy, które powinny nas zaniepokoić to jego bolesność, obrzęk, trudności z poruszaniem, pieczenie, niegojące i powracające zmiany na jego powierzchni np. owrzodzenia lub plamki, zaburzenia lub utrata smaku, zmiana koloru i tekstury. Często zmianom tym towarzyszy wysoka gorączka oraz trudności z przyjmowaniem pokarmów.

Nie tylko biały nalot powinien budzić nasze obawy. Ten oznacza zazwyczaj stan zapalny języka, pleśniawki, a u dorosłych może wskazywać nawet wrodzone wady serca lub raka. Jeżeli zauważysz takie objawy, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Czasami język przybiera kolor żółty. Może ono wynikać po prostu z braku odpowiedniej higieny. Zdarza się również, że jest to objaw żółtaczki lub towarzyszy zażółceniu oczu i skóry, które mogą wskazywać na problemy z wątrobą lub pęcherzykiem żółciowym.

Powód do niepokoju może budzić brunatny kolor języka. Występuje przy bardzo rzadkim schorzeniu nazwanym czarnym włochatym językiem (lingua villosa nigra). Nagromadzenie martwych komórek na powierzchni języka i wydłużenie brodawek nitkowatych sprawiają, że język ma tendencję do zabarwiania się na ciemny kolor, wygląda wtedy na większy oraz na "włochaty". Mimo że język wygląda dość nietypowo, nie jest to niebezpieczne dla zdrowia. Głównym problemem jest tu nieestetyczny wygląd. Brązowy nalot może też oznaczać kłopoty z jelitami oraz toksemię, czyli nadmierne odkładanie się toksyn w organizmie.

Z kolei zaczerwieniony język występuje przy niedoborze żelaza, kwasu foliowego oraz witaminy B12. Podobne objawy daje reakcja alergiczna na gluten, a nawet długotrwały stres. Natomiast zaczerwienione pola z białą obwódką mogą wskazywać na tzw. język geograficzny, czyli rumień wędrujący języka. Najczęściej nie jest to jednak objaw choroby, a indywidualna przypadłość, która może mieć choćby źródło genetyczne.

Wiele z objawów może wynikać choćby z nieprawidłowej higieny i nawyków, inne z niegroźnej, indywidualnej tendencji, jeszcze inne zaś mogą być sygnałem choroby ogólnoustrojowej, która wymaga leczenia.

O język można zadbać na wiele sposobów. Jednym z najprostszych rozwiązań jest stosowanie szczoteczki z powierzchnią czyszczącą język, specjalnej szczoteczki tylko do języka oraz za pomocą skrobaka. Zajmuje tylko kilka sekund, a pomaga usunąć nalot, w którym gromadzą się miliony bakterii. Dodatkowo możemy stosować płyny do płukania. Tu warto pamiętać, aby nie stosować tych na bazie alkoholu, bo wysuszają śluzówkę języka.

Przede wszystkim pomaga to zachować świeży oddech, bowiem za 90 proc. przypadków przykrego zapachu z jamy ustnej odpowiedzialne są drobnoustroje.

Pomaga utrzymać serce pod kontrolą. Zaniedbania higieny jamy ustnej mają istotny wpływ na nasz układ krążenia. Nieleczone stany zapalne mogą skończyć się tragicznie np. zapaleniem wsierdzia, osłabieniem pracy serca, miażdżycą, a nawet zawałem.

Zmniejsza ryzyko chorób zębów i dziąseł. Bakterie ciągle się przemieszczają. Ich ulubionymi miejscami są np. szczeliny międzyzębowe, obszary na styku podniebienia i języka oraz sam język.

Zwiększa odporność organizmu. Wiele toksyn i zarazków dostaje się do naszego ciała właśnie przez jamę ustną. Czyszczenie języka jest kluczowe szczególnie podczas infekcji oraz przeziębień.

W celu znalezienia źródła problemów z językiem należy umówić się do lekarza. Bardzo często to stomatolodzy rozpoznają nieprawidłowości i jeśli przyczyna problemów nie leży w jamie ustnej, kierują pacjenta na konsultację do lekarza ogólnego.