Zanokcica: Objawy, przyczyny, leczenie
Zanokcica to stan zapalny wywołany zakażeniem bakteriami - głównie gronkowcem złocistym oraz paciorkowcami - który objawia się naciekiem zapalnym lub ropniem na wale paznokciowym. Rozwija się zarówno na paznokciach dłoni jak i stóp. Towarzyszy jej zaczerwienienie, obrzęk oraz pogrubienie skóry w okolicy okołopaznokciowej oraz pulsujący ból. Zanokcica najczęściej spowodowana jest urazami chemicznymi; takimi jak nieprawidłowy manicure czy niewłaściwe usunięcie skórek oraz obgryzaniem paznokci. Jeśli odpowiednio wcześnie nie podejmie się leczenia, przechodzi w postać przewlekłą i objawia się zgrubieniem czy przebarwieniem (brązowieniem) płytki paznokciowej oraz poprzecznymi bruzdami (tzw. bruzdy Beau'a) i często prowadzi do całkowitego zniszczenia paznokcia. Jak zapobiec rozwojowi zanokcicy? Jak wygląda jej leczenie?
Zanokcica to stan zapalny, który objawia się naciekiem lub ropniem na wale paznokcia. Skóra jest w tym miejscu zaczerwieniona, spuchnięta i obrzmiała; pojawia się też ostry, pulsujący ból. Zwykle spowodowana jest obgryzaniem paznokci i skórek wokół nich, narażeniem na działanie chemikaliów lub substancji drażniących albo ssaniem palca w przypadku dzieci lub też urazami mechanicznymi, na przykład niewłaściwie przeprowadzonym zabiegiem pielęgnacyjnym (manicure, pedicure). Choroba może mięć także związek z innymi, już istniejącymi schorzeniami. Źródłem zanokcicy mogą być m.in. schorzenia endokrynologiczne oraz otyłość. Nierzadko jest też spowodowana przyjmowaniem leków immunosupresyjnych.
Zanokcica może przyjmować postać ostrą bądź przewlekłą
Zanokcica - w zależności od źródła, które ją wywołuje - może przyjmować postać ostrą bądź przewlekłą. Ta pierwsza najczęściej powstaje wskutek zakażenia bakteryjnego wywołanego gronkowcem złocistym lub pałeczką ropy błękitnej. Znacznie rzadziej może być wynikiem wirusa opryszczki (HSV) lub stosowania u pacjentów retinoidów. Przy zanokcicy ostrej poza naciekiem zapalnym pojawia się pęcherz wypełniony wydzieliną ropną. Na ten typ dolegliwości często zapadają małe dzieci, które mają nawyk wkładania palców do ust, co zwiększa ryzyko przeniesienia do ust bakterii i rozwinięcia infekcji i zakażenia. Jeśli w odpowiednim momencie nie wdroży się leczenia, zanokcica z postaci ostrej, przechodzi w przewlekłą i może dojść do całkowitego zniszczenia paznokcia. Poza obrzękami towarzyszą jej przebarwienia - głównie na brązowo i łuszczenie płytki paznokciowej oraz poprzeczne bruzdy.
Objawy, na które trzeba zwrócić szczególną uwagę to:
- pęcherz wypełnionych ropą (wydzielina często wycieka pod wpływem ucisku)
- obrzęk wału paznokciowego,
- zaczerwienienie i ból wału paznokciowego,
- łuszczenie się skóry,
- siny kolor paznokcia.
Zanokcica wymaga wdrożenia specjalistycznego leczenia, a czas reakcji pełni kluczową rolę. Jeśli schorzenie mocno się rozwinie i doprowadzi do odklejenia się paznokcia od łożyska, konieczne będzie ściągnięcie go, co wiążę się z interwencją chirurga i ryzykiem zaburzenia procesu wzrostu nowego paznokcia.
Kiedy wymagana jest interwencja chirurga?
Leczenie zanokcicy jest uwarunkowane postacią, którą przyjmuje. W przypadku zanokcicy ostrej, która ma zwykle gwałtowny przebieg, wymagana jest pomoc specjalisty, zwykle chirurga. Dokonuje on nacięcia ropnia i usuwa wydzielinę. Miejsce zabiegu trzeba starannie pielęgnować, aby nie doprowadzić do powstania kolejnego stanu zapalnego. Należy regularnie przemywać je wodą z mydłem i osłaniać opatrunkiem z jonami srebra, które wykazują działanie antyseptyczne. Trzeba także pamiętać o nawilżeniu skóry po zabiegu, ponieważ wysuszony obszar może pękać i ułatwić dostęp kolejnym bakteriom.
W przypadku zanokcicy przewlekłej zawsze wdrażana jest antybiotykoterapia. W początkowych stadiach zanokcicy, jeśli nie zdążyła się mocno rozwinąć, ulgę przynoszą mydlane kąpiele, które działają przeciwobrzękowo i prowadzą do samoistnego pękania pęcherzy.
Najważniejsza w profilaktyce zanokcicy jest odpowiednia higiena, czyli regularne mycie i dezynfekowanie rąk oraz stóp, co zmniejsza ryzyko namnażania się bakterii i niebezpieczeństwo rozwoju infekcji. Kluczowe znaczenie ma ponadto odpowiednia pielęgnacja i regularne nawilżanie skóry, jak i zabezpieczanie dłoni rękawicami przed działaniem silnych środków chemicznych - zwłaszcza podczas sprzątania.
W profilaktyce zanokcicy zbawienna okazuje się też rezygnacja z wątpliwych nawyków, czyli obgryzania paznokci, wkładania palców do ust i nadmiernego wycinania skórek oraz obcinania paznokci. Z wyjątkową ostrożnością trzeba podchodzić także do zabiegów pielęgnacyjnych. Pedicure czy manicure powinien być wykonywany fachowo i z zachowaniem dużej dbałości o płytkę paznokciową i skórki, które ją otaczają.
Każdą niepokojąca zmianę na płytce paznokciowej oraz wokół niej należy skonsultować ze specjalistą - dermatologiem lub podologiem.
