Zawroty głowy: Skąd się biorą, jak je leczyć

Według badań co 5. osoba w wieku 18-64 lata miewa zawroty głowy. Z tej grupy ok. 1/3 doświadcza ich regularnie, np. raz w miesiącu. To objaw nieprzyjemny, ale i niebezpieczny. Może grozić poważnym upadkiem, stłuczeniem, złamaniem.

Dlatego zamiast lekceważyć zawroty głowy, spróbujmy się zorientować, czy winny jest po prostu nadmiar codziennych obowiązków, przemęczenie i niewyspanie, czy też dolegliwości mają zdrowotne przyczyny. Pomoże ci w tym obserwacja... własnych nawyków, ale także np. dodatkowych dolegliwości. Od lekarza (np. rodzinnego) dowiesz się, jak zwalczyć kłopoty i tym samym pozbyć się zawrotów głowy.

Zwyrodnienie kręgosłupa szyjnego

Na co dzień wiele godzin spędzasz, siedząc z wysuniętą do przodu lub pochyloną głową (np. przed monitorem, przy taśmie produkcyjnej)? Ta pozycja mogła doprowadzić do powstania wyrostków kostnych w kręgosłupie szyjnym. Bywa, że są one przyczyną uciskania tętnic doprowadzających krew do mózgu, a w efekcie zawrotów głowy. To tym bardziej prawdopodobne, jeśli dolegliwości występują u ciebie, gdy poruszasz głową (np. do tyłu).

Pomoże ci odpowiednia gimnastyka, która rozluźni i wzmocni mięśnie karku, a także poprawi ustawienie szyi i ramion (doradzona przez lekarza ortopedę). Pilnuj właściwego ułożenia głowy (np. podczas pracy) - w jednej linii z kręgosłupem.

Wahania cukru

Jeśli nie masz w zwyczaju jedzenia śniadań i pierwszy posiłek spożywasz zwykle koło południa, poranne zawroty głowy mogą ostrzegać, że w organizmie występuje zbyt niski poziom glukozy (tzw. niedocukrzenie). Ich bezpośrednią przyczyną jest niedocukrzenie mózgu. Inne objawy to: zaburzone myślenie, niepokój, drażliwość, bladość skóry, pocenie się, przyspieszone bicie serca.

Ale również gdy jesz późne, obfite kolacje, możesz być narażona na poranne zawroty głowy. Chyba każdej z nas zdarzyło się to wyjątkowo nieprzyjemne uczucie, gdy świat wokół zaczyna wirować... W tym przypadku przyczyną jest zbyt wysoki poziom cukru we krwi (tzw. przecukrzenie). Utrzymuje się on jeszcze z poprzedniego dnia, czemu sprzyja m.in. zjedzenie na kolację tłuszczów (opóźniają wchłanianie glukozy).

Postaraj się bardziej rozsądnie odżywiać. Jadaj regularnie, w odstępach 3-4 godzin, pierwszy posiłek - w ciągu maksymalnie 30 minut od obudzenia się, ostatni - nie później niż o godz. 19-20. Wybieraj pokarmy o tzw. niskim indeksie glikemicznym (czytaj np. na: www.zdrowezywienie.edu.pl), które nie powodują, że poziom glukozy najpierw gwałtownie się podnosi, a potem równie szybko spada.

Niskie ciśnienie

Zazwyczaj masz zawroty głowy, gdy szybko wstaniesz lub się prostujesz? Prawdopodobnie należysz do "niskociśnieniowców", czyli osób z ciśnieniem skurczowym poniżej 100 mmHg. Gdy gwałtownie zmieniasz pozycję z leżącej na stojącą, dopływ krwi do mózgu staje się jeszcze wolniejszy (bo spływa ona do brzucha i nóg). Efekt? Kręci ci się w głowie. Inne dolegliwości związane z niedociśnieniem to: długie budzenie się rano, uczucie przemęczenia i znużenia, senność, trudności z koncentracją, męczliwość, marznięcie.

Na co dzień jadaj więcej soli (po upewnieniu się u lekarza, że rzeczywiście masz niedociśnienie). Dodawaj 1-2 szczypty do każdego posiłku.

Jedz często, ale niedużo, bo obfite posiłki sprawiają, że krew gromadzi się w przewodzie pokarmowym. Skutki tego (np. zawroty głowy) są najbardziej odczuwalne w pierwszej godzinie po jedzeniu.

Pij dużo wody - im więcej płynu krąży w naczyniach krwionośnych, tym większe ciśnienie krwi.

Śpij na wysokiej poduszce - wtedy rzadziej oddajesz mocz i rano masz wyższe ciśnienie.

Zapalenie błędnika

Można je podejrzewać, jeśli zawrotom głowy (zwykle silnym) towarzyszą nudności i wymioty oraz zaburzenia równowagi. Chorobę najczęściej wywołują wirusy lub bakterie, ale także np. urazy. Aby się wyleczyć, trzeba przyjmować antybiotyki lub leki przeciwzapalne (niekiedy kortykosterydy).

Zmiany hormonalne

Równie często jak zawroty głowy (a nawet częściej) dokucza ci uczucie zimna? Czujesz się ciągle zmęczona? Masz problemy ze skórą (jest sucha, łuszcząca się i blada) oraz włosami (łamią się, wypadają)? Nękają cię zaparcia? Twój nastrój bardzo się pogorszył? Źródłem tych wszystkich problemów może być niedoczynność tarczycy i niedobór jej hormonów w organizmie.

Zadbaj, by twój codzienny jadłospis zawierał cynk, jod, selen, żelazo oraz witaminę D (po potwierdzeniu przez lekarza, że masz niedoczynność tarczycy). Sięgaj po: kiełki i otręby pszenne; nasiona dyni, lnu, słonecznika; czosnek, cebulę, natkę, paprykę; cytrusy, porzeczki; jaja; ryby morskie oraz tzw. owoce morza; chude mięso oraz drób; produkty zbożowe z pełnego ziarna; tran.

Unikaj pokarmów zawierających składniki, które mogą hamować pracę tarczycy. Są to głównie warzywa tzw. krzyżowe: brukselka, jarmuż, kalafior, kalarepa, kapusta, rzepa, soja.

Pozbądź się nadwagi (jeśli ją masz) - wykazano, że sprzyja zaburzeniom hormonalnym, w tym niewłaściwej pracy tarczycy. Pomoże ci w tym m.in. zwiększona aktywność fizyczna.