Dążenie do perfekcji zabija kreatywność. Udowodnili to naukowcy
Nieustanna chęć bycia perfekcyjnym w swoim fachu może zabijać kreatywność - informują naukowcy na łamach "British Journal of Psychology". Według badaczy, zamiast do toksycznego perfekcjonizmu lepiej jest dążyć do doskonałości, która pozwala być otwartym na doświadczenia.
Od dawna uważano, że perfekcjonizm może zabijać kreatywność, jednak nie znaleziono dowodów empirycznych potwierdzających tę hipotezę. Jean-Christophe Goulet-Pelletier i jego zespół badawczy z Uniwersytetu Ottawskiego w Kanadzie, postanowili sprawdzić, jak jest naprawdę.
W ich badaniu wzięło udział 279 kanadyjskich studentów. Badani podawali swoje dane demograficzne, a za pomocą siedmiopunktowej skali mierzono też ich perfekcjonizm i dążenie do doskonałości. Uczestnicy oceniali też, na ile zgadzają się ze stwierdzeniami takimi, jak "moim celem w szkole jest bycie przez cały czas wyjątkowo produktywnym" czy "moim celem jest uzyskanie bardzo dobrych wyników".
Następnie przetestowano kreatywność badanych. W tym celu poproszono ich o znalezienie jak największej liczby kreatywnych odpowiedzi na kilka pytań, np. "opowiedz nam, w jaki sposób możesz użyć gazety". Na końcu uzupełnili skalę mierzącą otwartość na doświadczenie, która zawierała pytania o wyobraźnię, zainteresowanie sztuką, emocjonalność, awanturniczość, intelekt i liberalizm.
Wyniki wykazały, że im bardziej dany uczestnik dążył do doskonałości, tym większą oryginalność i otwartość na doświadczenia wykazywał. Ale im większym perfekcjonistą był badany, tym mniej oryginalnych pomysłów przejawiał, a zarazem był mniej otwarty na doświadczenia. Według badaczy może to sugerować, że elastyczność - nieobecna w perfekcjonizmie - może poprawić nasze kreatywne myślenie.
Kreatywność jest hamowana przez perfekcjonizm
Aby upewnić się co do otrzymanych wyników, naukowcy powtórzyli eksperyment. W drugim badaniu wzięło udział 401 uczestników, ponownie kanadyjskich studentów. Poza testami (jak w przypadku pierwszej grupy) uczestnicy uzupełniali dodatkowo testy skojarzeń (np. podaj wyraz związany z poprzednim) i przeciwskojarzeń (podaj wyraz zupełnie nie związany z poprzednim).
Ponownie okazało się, że to dążenie do doskonałości było silnie związane z otwartością i oryginalnością, a chęć bycia perfekcyjnym wiązała się z niższymi wynikami w tych miarach. Ci, którzy dążyli do doskonałości, lepiej też radzili sobie w zadaniach związanych ze skojarzeniami i przeciwskojarzeniami. Nie zauważono jednak, aby poczucie skuteczności własnych działań i poczucie własnej kreatywności różniło się pomiędzy osobami dążącymi do perfekcji i osobami dążącymi do doskonałości. Badacze uważają, że może to wskazywać na to, że ludzie mogą nie zdawać sobie sprawy z tego, że ich kreatywność jest hamowana przez perfekcjonizm.
“Wiele badań sugeruje, że dążenie do perfekcji może przynosić mniej pozytywne skutki, niż życzyliby sobie perfekcjoniści, a ci, którzy szukają jedynie doskonałości, radzą sobie ogólnie lepiej. Przyszłe badania być może pokażą, jak zamienić toksyczny perfekcjonizm na doskonałość"
- podsumowują autorzy badania.
