Motywację do diety podtrzymują efekty, a nie noworoczne obietnice
Zmiana stylu życia, to jedno z głównych postanowień noworocznych Polaków - chęć schudnięcia deklaruje 25 proc. pytanych,19 proc. zamierza zmienić nawyki żywieniowe. Dietetyk Małgorzata Chylewska radzi jak postanowienia przekuć w sukces.
PAP Life: Wskazuje Pani, że ponad 60 proc. Polaków ma nadwagę lub otyłość - czy jest to tendencja rosnąca i podobnie jak w Stanach czy Wielkiej Brytanii grozi nam epidemia otyłości?
Małgorzata Chylewska: Niestety jest to tendencja stale rosnąca. W 2000 r. na świecie po raz pierwszy żyło tyle samo osób z nadmierną masą ciała, co z niedowagą. Ogromnie niepokojący jest dramatyczny wzrost odsetka ludzi otyłych. Wśród dorosłych Polaków w 2002 r. otyłość występowała u 19 proc. populacji, a dziesięć lat później już u 22 proc.
W takim tempie jesteśmy w stanie dołączyć do "przodujących" krajów europejskich oraz USA, gdzie stwierdza się pandemię nadwagi i otyłości. Prognozy WHO na 2025 r. przewidują, iż ponad 50 proc. mieszkańców takich państw jak USA, Wielka Brytania czy Australia będzie otyłych. Pesymistyczne prognozy dla Polski mówią o 1,5 krotnym, do 2035 roku, wzroście liczby osób otyłych, co stanowiłoby 33 proc. populacji, a więc tyle, ile wynosi obecny wskaźnik otyłości dla USA.
PAP Life: Zatem jak Pani sama zauważa pocieszające jest to, że co drugi pytany chce podjąć walkę z nadprogramowymi kilogramami. Jednak, co da się zauważyć w badaniu przeprowadzonym na zlecenie LightBox - choć wciąż większość deklaruje chęć schudnięcia (25 proc.), znaczny proc. (19 proc.) pytanych, pragnie przykładać większą wagę do zmiany nawyków żywieniowych. Czy jest to zauważalny trend?
M.Ch.: Jest to bardzo pozytywny trend, obserwowany również w oparciu o sześcioletnie doświadczenie firmy LightBox i nasze kontakty z bardzo już dużą grupą klientów. Pięć lat temu ponad 90 proc. naszych klientów stanowiły osoby, które chcą schudnąć, podczas gdy dziś ponad 30 proc. osób korzystających z naszych diet chce się po prostu zdrowo odżywiać, choć wcale nie mają nadwagi, czy tym bardziej otyłości. Wiemy o tym, bo rozmawiamy z każdym klientem i pytamy o cel stosowania diety. Może tylko cieszyć wzrost świadomości, jak ważne miejsce w naszym życiu odgrywa prawidłowa dieta i jak duży ma wpływ na nasze zdrowie.
PAP Life: Czy można odnieść wrażenie, że modę na diety odchudzające coraz wyraźniej "wypierają" trendy związane ze zdrowym żywieniem?
M.Ch.: Byłabym ostrożna w wyrażeniu takiego sformułowania, chociaż każdy z nas tego by sobie życzył. Ale rzeczywiście o trendach zdrowego odżywiania się i jego dalekosiężnych efektach dla naszego zdrowia pisze się i mówi obecnie bardzo wiele, dlatego modne diety odchudzające pojawiają się i znikają, ale nie zajmują dziś czołowych miejsc na listach różnych metod odchudzania, a jednocześnie rośnie świadomość potrzeby zdrowego odżywiania się.
PAP Life: Jak Pani ocenia te różnorodne mody wynikające z trendu zdrowego żywienia czy też popularnego "clean eating"?
M.Ch.: Jeżeli są one oparte na zasadach zdrowego żywienia, a więc nie są abstrakcyjnie odbiegające od udokumentowanych dowodów naukowych, jak niektóre modne diety, jestem jak najbardziej "za", tym bardziej, że poprzez swoją szeroką reklamę docierają do bardzo dużej liczby osób. Generalnie mody oparte na zasadach zdrowego żywienia mogą być pozytywnym zjawiskiem pod warunkiem, że nie zachęcają do wykluczania ważnych grup produktów i są pomocne w dążeniach do zmiany naszych nieprawidłowych nawyków żywieniowych.
PAP Life: Choć jak wynika z badania 33 proc. Polaków deklaruje robienie postanowień noworocznych, nie da się ukryć, że często kończą się one jedynie na noworocznym słomianym zapale. Jak zatem podtrzymać tę motywację i wytrwać w swoich postanowieniach dłużej niż tydzień?
M.Ch.: Motywację podtrzymują efekty. Nie zastąpią ich zapewnienia, obietnice, a nawet przykłady. Trzeba dotknąć efektów, a takie, jeżeli chodzi o zmianę stylu życia, w tym odżywiania, mogą się pojawić już po tygodniu stosowania odpowiednio dobieranej diety. Jeżeli nie czujemy się na siłach, aby samodzielnie przygotowywać posiłki i nie możemy zapewnić systematyczności ich spożywania, skorzystajmy z diety dostarczanej przez sprawdzone firmy. Jeżeli jesteśmy przekonani, iż poradzimy sobie sami, wystarczy obserwować wyniki. W jednym i drugim przypadku wyniki na pewno nas zmotywują i pomogą wytrwać w postanowieniach.
Bardzo ważne jest też wsparcie otoczenia, a przede wszystkim najbliższych osób. Warto też znaleźć współtowarzysza swoich poczynań - wzajemne wspieranie się czy rywalizacja pozwalają przetrwać pierwszy, najtrudniejszy okresu adaptacji związany ze zmianą stylu życia.
PAP Life: Czy wspomniane i deklarowane przez respondentów zdrowe żywienie, choć czasem mniej spektakularne w krótkim czasie, może okazać się pomocne w wytrwaniu w swoich postanowieniach, bardziej niż efektowne, ale restrykcyjne diety?
M.Ch.: Trwałe efekty odchudzania, bez uszczerbku dla zdrowia, dają diety opracowane zgodnie z Piramidą Zdrowego Żywienia i Aktywności Fizycznej i przyjętymi do niej zaleceniami żywieniowymi. Zasada jest prosta - jeżeli szybko schudniemy stosując diety dające jedynie błyskawiczny efekt, to zgubione kilogramy jeszcze szybciej do nas wrócą. W celu zachowania prawidłowego przebiegu procesów życiowych organizm człowieka potrzebuje stałego dostarczania mu wszystkich związków organicznych i nieorganicznych, znajdujących się w żywności zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego, co warunkuje prawidłowe przemiany biochemiczne. Nieprawidłowo zbilansowana dieta może niestety skutkować chwilową lub trwałą utratą zdrowia.
Oczywiście spektakularne chudnięcie jest często argumentem motywującym do dalszego stosowania modnej diety i to niestety nawet wtedy, kiedy zauważamy swoje gorsze samopoczucie. Jednak perspektywa w najlepszym wypadku powrotu do stanu wyjściowego po zakończeniu cudownej diety powinna demotywować do jej stosowania.
Argumenty przemawiające za zdrowym żywieniem mogą się z pozoru wydawać słabsze w zestawieniu ze spektakularnością diet niekonwencjonalnych, dopóki nie zdobędziemy własnego doświadczenia. Ale czy warto tracić czas i zdrowie, eksperymentując na sobie? Dobrym rozwiązaniem na początek jest skorzystanie z diety opracowanej przez specjalistów i przywożonej w formie gotowych posiłków, która przyniesie zauważalne efekty już po tygodniu, zapewniając jednocześnie lepsze samopoczucie i związany z tym dobry humor. Zdrowa, dobrze zbilansowana dieta wymaga większej cierpliwości, ale efekty są trwałe i nie narażamy naszego zdrowia w oczekiwaniu na cud.
PAP Life: Patrząc na pocieszające deklaracje badanych, a równocześnie światowe tendencje w żywieniu można się pokusić o stwierdzenie, że rok 2017 upłynie nam pod znakiem zdrowego żywienia?
M.Ch.: Podnoszenie świadomości Polaków w zakresie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej powinno być priorytetem w 2017 r. dla wielu sektorów, w tym służby zdrowia i promocji zdrowia, szkolnictwa, środowiska naukowego, administracji rządowej, a także wyzwaniem oraz celem dla przemysłu spożywczego i firm oferujących catering dietetyczny. Należy sobie życzyć, aby nadchodzący rok upłynął pod znakiem zdrowego żywienia, a wskaźniki zapadalności na choroby dietozależne, w tym otyłość, zaczęły spadać. Powinno w tym pomóc coraz większe zainteresowanie zdrową dietą, a jednocześnie rosnąca świadomość konsekwencji złego odżywiania się.
Z Małgorzatą Chylewską, dietetyk LightBox rozmawiała Monika Dzwonnik