Najmniejsza wieś w Małopolsce. Poczujesz się jak na bezludnej wyspie

W tym miejscu Małopolski można poczuć się jak na bezludnej wyspie. Niewielka wieś należącą do gminy Sękowa jest w zasadzie opuszczona. Jeszcze do niedawna zamieszkiwały ją tylko dwie osoby. W przeszłości miejscowość, której data lokacji przypada na drugą połowę XVI wieku, zamieszkiwało ponad 300 osób. Z czasem stała się ona też ważnym ośrodkiem religijnym.

W Małopolsce nie brakuje opuszczonych wsi. Jedną z nich do niedawna zamieszkiwały dwie osoby
W Małopolsce nie brakuje opuszczonych wsi. Jedną z nich do niedawna zamieszkiwały dwie osoby123RF/PICSEL

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego, w Polsce są obecnie 43 122 wsie. Najwięcej z nich znajduje się w województwie mazowieckim (7 843), a najmniej - w opolskim (1 017).  My zatrzymamy się natomiast w Małopolsce, w której jest ich 1835. Nie brakuje tu opuszczonych miejscowości, w których mieszka garstka osób. Na mapie województwa znajduje się też miejsce, które jeszcze do niedawna było zamieszkiwane przez dwie osoby. Jednak jak podawał serwis Geekweek, z danych GUS z 2023 roku wynika, obecnie wieś Czarne w gminie Sękowa, zamieszkuje jedna osoba.

Opuszczone wsie w Małopolsce

Beskid Niski. Kraina, która skrywa wiele tajemnic i pięknych terenów. Na jej mapie nie brakuje opuszczonych wsi, które są pozostałością po zamieszkujących je przed drugą wojną światową Łemkach. Pamiątką ich obecności się niegdyś biegnące przez centra wsi drogi, zarośnięte cmentarze, kapliczki, przydrożne krzyże, jak i ślady po domostwach i zdziczałe sady.

Wśród wyludnionych wsi na terenie Ziemi Gorlickiej znajdują się Radocyna, Długie, Lipna, Nieznajowa, Banica koło Krzywej, Regietów Wyżny, Czertyżne, Bieliczna i wspomniana miejscowość Czarne.

- Wieś Czarne to dzisiaj piękny krajobraz z kapliczkami, krzyżami przydrożnymi, cmentarzem wiejskim oraz cmentarzem wojennym nr 53 z I wojny światowej oraz pomnikiem ofiar Thalerhofu (...). We wsi była także cerkiew - greckokatolicka z 1789 r., którą ze względu na zły stan przeniesiono do Sądeckiego Parku Etnograficznego w Nowym Sączu w 1993 roku - czytamy na stronie Urzędu Miasta Gorlice.

Sądecki Park Etnograficzny, Muzeum Regionalne w Nowym Sączu. Cerkiew św. Dymitra przeniesiona ze wsi Czarne
Sądecki Park Etnograficzny, Muzeum Regionalne w Nowym Sączu. Cerkiew św. Dymitra przeniesiona ze wsi CzarneAlbin Marciniak/East NewsEast News

Najmniejsza wieś w Małopolsce. Poczujesz się jak na bezludnej wyspie

O miejscowości zrobiło się głośno jakiś czas temu ze względu na... liczbę mieszkańców. Jak podawał portal "Polska w liczbach", według Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2021 roku wieś zamieszkiwały dwie osoby. Z kolei według danych Głównego Urzędu Statystycznego, opublikowanych w 2023 roku, wieś Czarne zamieszkuje obecnie jedna osoba. To nie jedyna taka miejscowość w Polsce. GUS wskazywał, że jednego mieszkańca mają również wsie takie jak m.in.:

  • Boguty-Żurawie (powiat ostrowski, województwo mazowieckie),  
  • Mikołajów (powiat staszowski, województwo świętokrzyskie),
  • Konary (powiat koniński, województwo wielkopolskie),
  • Pawłowice Małe (powiat legnicki, województwo dolnośląskie),
  • Tokarowszczyzna (powiat białostocki, województwo podlaskie),
  • Wilki (powiat braniewski, województwo warmińsko-mazurskie).

Dla porównania: największa wieś w Polsce pod względem liczby mieszkańców to Kozy w powiecie bielskim (województwo śląskie). Mieszka tu 12 271 osób.

Widok na wieś Czarne
Widok na wieś CzarneHenryk BielamowiczWikipedia

Czarne: dawna łemkowska wieś

Czarne ( w j. łemkowskim: Чорне) to dawna wieś łemkowska, która leży w powiecie gorlickim. Jej nazwa wzięła się ponoć od czarnego koloru wody w strumieniu, będącego lewym dopływem Wisłoki. Lokacja Czarnego miała miejsce prawdopodobnie w 1569 roku zgodnie z przywilejem Zygmunta Augusta. To na jego mocy sołtys Świętkowic założył wieś Czarny Potok. W 1629 roku wieku wieś składała się z pięciu gospodarstw. W miarę upływu lat pojawiało się ich coraz więcej - w 1880 roku było ich 53, a miejscowość liczyła ponad 300 mieszkańców. Pierwsza cerkiew greckokatolicka pw. św. Dymitra została wzniesiona w 1738 roku. Przed 1930 została wybudowana nowa cerkiew prawosławna, którą w latach 60. XX wieku zniszczył huragan.

W 20-leciu między wojennym Czarne zamieszkiwało ponad 300 grekokatolików i 5 Żydów. Mieszkańcy zajmowali się rolnictwem, tkactwem, jak i wydobyciem i destylacją ropy naftowej. Od końca lat 30. XX wieku Czarne stawało się ważnym, prawosławnym ośrodkiem na Łemkowszczyźnie. Przed wybuchem drugiej wojny światowej znajdowało się tu 58 domów, 2 cerkwie, 2 młyny wodne, kapliczka i wiatrak. W 1945 roku część mieszkańców wyjechała do ZSRR, a reszta została przymusowo wysiedlona w 1947 roku w ramach akcji "Wisła".

W Małopolsce znajdują się opuszczone wsie, niegdyś zamieszkiwane przez Łemków. Na zdj. okolice nieistniejącej wsi Nieznajowa
W Małopolsce znajdują się opuszczone wsie, niegdyś zamieszkiwane przez Łemków. Na zdj. okolice nieistniejącej wsi NieznajowaAdam Lawnik/East NewsEast News

***

Źródło: polskawliczbach.pl, geekweek.interia.pl, sekowa.info, gorlice.pl

Aplikacja Pogoda Interia - sprawdza się!materiały promocyjne
INTERIA.PL
Masz sugestie, uwagi albo widzisz błąd?
Dołącz do nas