Niegrzeczny chłopiec polskiej mody

- Uważaj, bo się doigrasz – miała powiedzieć mu żona, gdy oznajmił, że stara się o posadę w Modzie Polskiej. Kary za brawurę nie było. Była za to oszałamiająca kariera i nieformalny tytuł „Największego Projektanta PRL”. O życiu i twórczości jednej z najważniejszych postaci w historii polskiej mody można przeczytać w książce „Antkowiak. Niegrzeczny chłopiec polskiej mody”, która właśnie trafiła do księgarń.

Fragment okłądki książki "Antkowiak. Niegrzeczny chłopiec polskiej mody"materiały prasowe

Historyjka o "doigraniu się" to tylko jedna z wielu anegdot, którymi obrósł życiorys Jerzego Antkowiaka. Projektant, który jak sam przyznaje, skłonności do gadulstwa ma równie wielkie co fantazję, w ciągu całego życia opowiedział ich wiele, a nierzadko jedną w kilku wersjach. Próby ich zebrania podjęła się historyczka i dziennikarka Agnieszka Janas, która przez prawie półtora roku analizowała źródła, przeglądała archiwa, oglądała projekty, a przede wszystkim, słuchała samego Antkowiaka. Owocem tych wysiłków jest książka "Antkowiak. Niegrzeczny chłopiec polskiej mody".

Może wydawać się dziwnym, że wydawcy zainteresowali się postacią Jerzego Antkowiaka dopiero teraz. Życiorys projektanta, w którym przeplatają się zagraniczne wyjazdy, znajomości z największymi postaciami świata mody, opowieści o pokonywaniu barier, stawianych przez władze poprzedniego ustroju i anegdoty o prywatnym życiu gwiazd PRL, jest doskonałym materiałem na książkę. Choć wiele z tych historii jest znanych, na potrzeby tej publikacji Jerzy Antkowiak opowiedział je raz jeszcze. W efekcie powstała interesująca całość, w której wypowiedzi bohatera, przeplatają się z tekstem Janas, w którym współautorka nakreśla tło historyczne i wprowadza czytelnika w kontekst opowieści i objaśnia realia PRL.

Janas podkreśla, że zaczynając pracę nad książką, za cel obrała sobie znalezienie prawdziwej wersji wydarzeń, wielokrotnie opowiadanych przez Antkowiaka. - Zaczęło mnie fascynować poszukiwanie źdźbła prawdy w tych słynnych legendach o Jerzym Antkowiaku - opowiada Janas.

- Postanowiłam, że w czasie naszych pierwszych spotkań, będę pytać i słuchać. Nie będę stawiać żadnej tezy, snuć teorii, tylko po prostu posłucham i zobaczę, co z tego wyniknie. I szybko okazało się, że niektóre opowieści i anegdoty zostały albo podkręcone przez Jerzego, albo są wręcz przez niego zagmatwane. Na przykład funkcjonowały dwie czy trzy wersje historii o tym, jak Jerzy poznał swoją żonę. Którą z nich była prawdziwa? Każda. Wystarczyło je tylko chronologicznie ułożyć.

Janas dodaje, że praca nad książką, była dla niej radością nie tylko z zawodowych, ale też z sentymentalnych względów. Sklepy "Mody Polskiej" pamięta z dzieciństwa, jako obowiązkowy punkt na zakupowej mapie miasta. Chociaż, jak opowiada, akurat do nich chodziła z mamą i siostrami nie na zakupy, ale po to, aby popatrzeć.

- Moja mama była rasową elegantką - wspomina Janas. - Jednak niestety - elegantką niezbyt zamożną i na zakupy w Modzie Polskiej, po prostu nie było jej stać. Ja na te cudeńka mogłam sobie pozwolić dopiero jako studentka. Mieszkałam z rodzicami, którzy zapewniali mi utrzymanie, dlatego całe stypendium mogłam wydawać na swoje przyjemności. Do dzisiaj wspominam stanie w kolejce, w listopadzie w marznącej mżawce, po fenomenalne bryczesy ze sztruksu i bluzkę z kimonowymi rękawami. Tak jedno jak i drugie uwielbiałam. I pewnie miałabym je dzisiaj, gdybym wcześniej doszczętnie ich nie znosiła.

"Antkowiak. Niegrzeczny chłopiec polskiej mody" nie jest opowieścią wyłącznie o Modzie Polskiej i życiu projektanta. Życiorys projektanta jest raczej pretekstem do opowiedzenia o świecie mody w poprzedniej epoce. W książce znajdziemy więc historie modelek, opowieści o najbardziej kontrowersyjnych pokazach, o stylu ówczesnych władz oraz o tym jak ekipa Mody Polskiej spędzała czas podczas wyjazdów na zagraniczne tygodnie mody. Autorzy przedstawiają, jak wyglądało tworzenie kolekcji na europejskim poziomie w czasach, gdy sklepów było więcej niż towarów, a każda przywieziona z Zachodu sukienka, bransoletka czy butelka perfum, mogły już stanowić pretekst do podejrzeń o kolaborację z zachodem i szpiegostwo. Wszystko to jest bogato ilustrowane archiwalnymi dokumentami, fotografiami, listami i reprodukcjami rysunków żurnalowych Jerzego Antkowiaka.

"Antkowiak. Niegrzeczny chłopiec polskiej mody" wpisuje się nie tylko w wydawniczą modę na książki biograficzne, ale również w popularne w ciągu ostatnich lat tendencje do "odkrywania PRLu". Tylko w ubiegłym roku ukazały się trzy książki poświęcone modzie tego okresu. Jednak jak podkreśla Janas, każda z nich jest inna i z innej perspektywy opisuje trendy panujące w Polsce Ludowej. I choć wydawałoby się, że temat zaczyna się wyczerpywać, Janas uważa, że wciąż jest wiele nieopisanych faktów, czekających na ponowne "odkrycie".