Po ilu latach przedawniają się długi? Być może nie musisz ich już spłacać
Długi stanowią poważny problem wielu Polaków - niespłacone zobowiązana ma ponad 2,5 mln osób. Każda wierzytelność posiada termin ważności, po upływie którego ulega przedawnieniu. Ile on wynosi? Czy dla wszystkich długów jest taki sam? Co przerywa bieg przedawnienia? Wyjaśniamy.
Zadłużenie Polaków z roku na rok wzrasta. Według danych BIK w 2022 r. niespłacone zobowiązania sięgnęły prawie 80 mld zł. Wielu dłużników z utęsknieniem czeka na moment, w którym ich należności ulegną przedawnieniu. Kiedy to się stanie?
Spis treści:
Czym jest przedawnienie długu?
W świetle polskiego prawa każde zobowiązanie ma datę wymagalności, po której przekroczeniu nie może już być egzekwowane. Następuje wtedy przedawnienie długu. Nie ma więc podstaw do przekazania go do firmy windykacyjnej, sądu czy komornika. Nie oznacza to jednak, że dług ten przestaje istnieć.
Niespłacone należności mogą być widoczne w takich rejestrach jak BIK, BIG czy KRD. Negatywnie wpływa to na zdolność kredytową, a w przyszłości może uniemożliwić nie tylko zaciągnięcie pożyczki, ale nawet zakupy na raty.
Po jakim czasie przedawniają się długi?
Do 2018 r. przepisy określały termin przedawnienia niespłaconych należności na 10 lat od momentu podpisania umowy. Nowelizacja przepisów spowodowała jednak znaczące skrócenie tego okresu.
Obecnie wynosi on 6 lat. Dotyczy zarówno zobowiązań zaciąganych u osób prywatnych, jak i pożyczek oraz kredytów bankowych, roszczeń spadkowych czy zaległości na karcie kredytowej.
Przedawnienie długu liczy się od roku podpisania umowy, należy jednak pamiętać, że bez względu na dokładną datę, moment wygaśnięcia przypada zawsze na ostatni dzień kalendarzowy roku.
Niezapłacone mandaty - po jakim czasie ulegają przedawnieniu?
Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku mandatów. Tutaj okres przedawnienia może być różny, w zależności od przewinienia. Mandaty drogowe tracą swoją ważność po upływie 3 lat od wystawienia, mandaty za parkowanie po 5 latach.
Najkrótszą ważność ma natomiast mandat za brak biletu w komunikacji zbiorowej. Przedawnia się on już po upływie roku.
Jak liczyć przedawnienie długu?
Przedawnienie liczy się od roku, w którym powstało zobowiązanie. Jego podstawę powinna stanowić podpisana przez każdą ze stron umowa. Należy jednak pamiętać, że istnieje szereg czynności, które przerywają bieg przedawnienia.
Należą do nim m.in.:
- wysłanie do dłużnika wezwania do zapłaty,
- skierowanie sprawy na drogę sądową,
- rozpoczęcie mediacji,
- zawarcie ugody.
Na przerwanie biegu przedawnienia może wpłynąć również zachowanie dłużnika - każda, nawet niewielka wpłata na konto wierzyciela lub skierowane do niego pismo sprawiają, że termin przedawnienia zaczyna się liczyć od nowa.
Aby sprawdzić, kiedy dług się przeterminuje, należy dokładnie przeanalizować wszystkie posiadane zobowiązania - odnaleźć podpisywane z bankiem lub innymi instytucjami umowy, lub zgłosić się o przedstawienie szczegółowego raportu do BIK.
Należy jednak pamiętać, że przedawnienie długu jest tylko częściowym rozwiązaniem - korzystnym pod względem finansowym, lecz nie wpływającym na anulowanie zobowiązania. Czasem znacznie lepszym krokiem jest próba zawarcia ugody z wierzycielem czy prośba o rozłożenie należnej mu kwoty na raty.
Jakie długi nie ulegają przedawnieniu?
Istnieją również zobowiązania, które nie mają terminu ważności, choć w obliczu polskiego prawa jest ich niewiele. Należą do nich przede wszystkim kredyty hipoteczne oraz alimenty przysługujące nieletnim. Te ostatnie tracą ważność dopiero po osiągnięciu przez dziecko pełnoletności.
Czytaj również: Długi Polaków rosną. Rekordzista a do oddania 81 mln zł
