Zmiana czasu na letni 2022. Kiedy przestawiamy zegarki?

Podobno pierwsze propozycje zmiany czasu zaczęły pojawiać się blisko 200 lat temu. Wiązało się to głównie z następującą rewolucją przemysłową. Ten proces wpłynął znacznie nie tylko na rozwój gospodarczy, ale także zmiany społeczne oraz kulturowe.

W XVIII powstało wiele fabryk, których działanie spopularyzowało powiedzenie "czas to pieniądz". To właśnie wtedy zaczęto używać ośmiogodzinnego wymiaru pracy. Propagatorem takiego trybu był Robert Owen - brytyjski ojciec socjalizmu, który w 1817 roku rozpoczął kampanię pt. "Osiem godzin pracy, osiem godzin rekreacji, osiem godzin snu". Miało to zapewnić zdrowy oraz zadowalający podział doby dla rozrastającej się klasy robotniczej.

Pomysł nie został jednak szeroko przyjęty, choć zarówno w Europie, jak i Stanach Zjednoczonych narastała liczba wybuchających protestów pracowniczych. Europa natomiast powracała do tematu oszczędności energii - nie tylko ludzkiej, ale i elektrycznej -  kilkukrotnie. Najpierw w czasie wojny, później podczas kryzysu naftowego w latach 70. XX wieku.

W Polsce zmiana czasu została wprowadzona w dwudziestoleciu międzywojennym. Uzasadniona została chęcią maksymalnego wykorzystania światła słonecznego i tym samym oszczędnością energii elektrycznej. Choć podczas okupacji zmiana czasu nie zawsze nas obowiązywała, od 1977 roku zapisała się w tradycji na stałe i jest z nami do dziś.

Mimo tak bogatej historii zmiana czasu już niejednokrotnie była poddawana krytyce oraz licznym dyskusjom. Głosy od zawsze były w tym temacie podzielone. Pewne zamieszanie zostało wprowadzone przez zatwierdzenie przez Parlament Europejski w 2019 roku zniesienia zmiany czasu przez państwa należące do Unii. Plan przewidywał znoszenie zmiany od 2021 roku. W obliczu wybuchu pandemii COVID-19 projekt został zawieszony na czas nieokreślony. Ostatecznie wątpliwości rozwiał wpis Ministerstwa Rozwoju i Technologii opublikowany na Twitterze. 24 października 2021 roku pojawiło się tam oświadczenie, iż Komisja Europejska zaleca kontynuowanie regulacji czasu do 2026 roku włącznie. W związku z tym MRiT nie prowadzi prac nad zniesieniem zmiany czasu.

Zgodnie z treścią komunikatu, likwidacja regulacji czasu letniego i zimowego nie będzie wcześniej niż za 4 lata. Możemy się jednak spodziewać, że ten moment kiedyś nadejdzie. Komisja Europejska nie może przecież w nieskończoność ignorować wyników przeprowadzonych przez nią w 2018 roku badań, które wskazały, że niemal 85 proc. ankietowanych chce zniesienia zmiany czasu.

Przeczytaj również: Zmiana czasu - rząd pracuje nad przepisami

Obecnie czas jest wciąż zmieniany dwukrotnie w ciągu roku w ponad 60 państwach. Regulacje czasu letniego i zimowego obejmują wszystkie kontynenty poza Azją. W Europie ten zwyczaj ignorowany jest jedynie w Islandii, Rosji oraz Białorusi. W przypadku pierwszego kraju wiąże się to z wyjątkowym położeniem geograficznym. Islandia jest równocześnie na tyle daleko od bieguna, że nie obejmuje jej noc polarna oraz na tyle blisko, że w okresie letnim ma tam miejsce zjawisko nazywane Białymi Nocami.

Zegarków nie przestawiają również mieszkańcy większości państw afrykańskich. Wyjątek stanowią tu Maroko, Namibia oraz Sahara Zachodnia. W Ameryce Południowej krajami, które regulują czas wraz ze zmianą pór roku, są: Chile, Brazylia i Paragwaj. Również w obrębie jednego państwa, jakim jest Kanada, zdarzają się wyjątki.

Astronomiczna wiosna rozpocznie się w tym roku 20 marca, o godzinie 16.33. Kalendarzowo pierwszy dzień wiosny przypadnie na poniedziałek - 21 marca. Zegarki przestawimy dopiero w nocy z 26 na 27 marca, wtedy nastąpi zmiana czasu z zimowego na letni. Warto o tym pamiętać zwłaszcza w przypadku zegarów pokojowych oraz na rękę czy budzików starego typu. Urządzenia takie jak te nie mają wbudowanych nowoczesnych mechanizmów, które dokonałyby zmiany czasu za nas. Sprawa jest jednak znacznie prostsza jeśli chodzi o laptopy czy telefony - większość z nich jest wyposażona w oprogramowanie, które posiada dane na temat kiedy i jak zmieniać czas.

W niedzielę, 27 marca zegary w całej Polsce zamiast godziny 2.00 pokażą 3.00. Wynika z tego, że w ostatni weekend marca śpimy godzinę krócej. Nie ma jednak powodów do zmartwień. Dzięki tej zmianie zyskamy więcej czasu na rozmaite aktywności w ciągu dnia, przy naturalnym oświetleniu. Już wkrótce pasjonaci spacerów na świeżym powietrzu będą mogli wydłużyć dystanse, a książkowe mole nie będą potrzebować lamp, by oddać się relaksowi po pracy.

***

Czytaj również: 

Ćwiczenia mięśni wpływają na długość życia. Wystarczy nawet raz w tygodniu

Wiosna w ogrodzie. Jakie nasiona można wysiać w marcu?

Ta wierzba najczęściej zwiastuje wiosnę