Jak wprowadzić dziecko w świat nowych technologii
Obecne pokolenie dzieci jest właściwie pierwszym dorastającym w świecie tak wypełnionym technologią. Już od pierwszych miesięcy życia pociechy widzą rodziców i opiekunów, którzy rozmawiają przez telefony komórkowe, stukają w tablety, zmieniają kanały w telewizorze pilotami i korzystają z komputerów. Ich zainteresowanie technologią i próby naśladownictwa dorosłych używających różnych gadżetów elektronicznych, są zupełnie naturalne i zrozumiałe.
Rodzice maluchów bardzo często nie zdają sobie sprawy, jak czujnych obserwatorów mają obok siebie, dopóki ich kilkunastomiesięczne dziecko nie zacznie "odbierać rozmowy" pilotem do telewizora lub domagać się telefonu komórkowego do rączki, żeby pooglądać bajki na YouTube. Już nawet tak mały brzdąc ma świadomość, że elektronika jest nieodłączną częścią codziennego życia oraz że mogą być źródłem zabawy i przyjemności.
Nie zabraniaj, dostosuj do wieku dziecka
Głównym zadaniem rodzica nie powinno być trzymanie dziecka z daleka od gadżetów jak najdłużej się da, a raczej umiejętne wprowadzenie go w świat nowych technologii wraz z ustaleniem zasad korzystania z jego dobrodziejstw. Pedagodzy zgadzają się, że dzieci jak najbardziej mogą korzystać z narzędzi, które wspierają naukę i rozwój. Jednak kontakt dziecka z urządzeniem takim jak tablet, telewizor, telefon komórkowy lub komputer, powinien być zawsze nadzorowany przez osobę dorosłą oraz dostosowany do etapu rozwoju, na którym jest dziecko.
Umiejętności korzystania z multimediów rosną w miarę intelektualnego, emocjonalnego i fizycznego rozwoju dzieci, a zadaniem dorosłych jest świadome wykorzystanie ich potencjału. Rola opiekunów w procesie poznawania świata nowych technologii jest zatem kluczowa.
Dzieci poniżej 2. roku życia najlepiej uczą się dzięki rzeczywistym doświadczeniom i interakcjom. Każda minuta spędzona przed telewizorem lub monitorem czy tabletem to czas, kiedy maluch nie odkrywa świata, używając wszystkich swoich zmysłów, co jest niezmiernie ważne w procesie jego rozwoju. Dlatego też tak małym dzieciom lepiej zapewniać innego rodzaju rozrywki.
Jednak już w wieku 3 lat dziecko może korzystać z gadżetów elektronicznych z edukacyjną zawartością. Jeśli uwielbia oglądać ciągle tę samą bajkę, możemy wykorzystać ten fakt, by utrwalać wiadomości i uczyć go nowych rzeczy - zadając pytania o bohaterów, o konkretne wydarzenia. Na pewno spodoba mu się też, kiedy rodzic wskaże, że oglądane przez niego postaci umieją wykonywać samodzielnie te same czynności, co on - na przykład samodzielnie jedzą, korzystają z nocnika, sprzątają zabawki do kosza itp.
Nie tylko zabawa, ale i nauka
Starszemu dziecku możemy zaproponować takie korzystanie z gadżetów, które będzie od niego wymagało większego zaangażowania, tzn. będzie musiało odpowiadać na pytania zadawane przez bohatera filmu czy gry, śpiewać lub tańczyć ze swoimi ulubionymi postaciami. Czterolatki zazwyczaj już orientują się, że istnieje jakiś określony plan dnia, który jest w miarę regularnie odtwarzany - to świetny moment, by ustalić z maluchem określony czas w ciągu dnia na oglądanie np. 2 wybranych bajek (co znacznie zmniejsz ryzyko buntu, kiedy nadejdzie koniec przyjemności).
5-latka możemy zaangażować w oglądanie takich programów, bądź grania w takie gry, które będą go uczyć układania, grupowania pewnych przedmiotów według określonej kategorii, sortowania etc. Wszelkie piosenki z wyśpiewywaniem alfabetu, liczeniem różnych rzeczy są dla dziecka w tym wieku wyjątkowo atrakcyjne. Teraz jest też dobry moment na najprostsze aplikacje ze zgadywankami.
Począwszy od 6. roku życia, czyli pierwszych kroków szkolnych, warto wybierać dla dzieci programy, gry czy aplikacje, które będą wspomagać ich umiejętność czytania. Wtedy zabawa z dzieckiem może polegać na czytaniu liter z ekranu i składaniu je w słowa. Możesz też zachęcać malucha do wyszukiwania ulubionych stron internetowych z łamigłówkami, rebusami, zgadywankami, które będą rozwijały jego zainteresowania.
Kiedy dziecko osiąga wiek 7 lat, zaczyna się okres, w którym definiują się tak ważne pojęcia jak dobro i zło. To świetny moment, żeby wyszukać w zasobach internetu filmy i programy, które będą pretekstem do rozmów na ten temat. Jeśli dziecko zobaczy, że naprawdę interesujesz się tym, co jest dla niego ważne, jeśli słuchasz co ma do powiedzenia, nie krytykujesz, tylko zachęcasz do dyskusji, z pewnością ułatwi to wasze kontakty w późniejszym trudnym wieku dojrzewania.
Może zaprocentować w dorosłym życiu
Dla starszych dzieci nowoczesne technologie mogą stanowić znaczące wsparcie w nauce planowania czasu (kalendarze i terminarze), utrzymywaniu kontaktu z rówieśnikami (komunikatory, portale społecznościowe), rozwijaniu pasji, zdobywaniu informacji, poznawaniu i słuchaniu muzyki. Nastolatki, które mają rozwinięte pasje i zainteresowania, możemy namawiać do tworzenia własnych filmików, blogów, stronek, które mogą stać się nawet pomysłem na dorosłe życie.
Dzieci nie zawsze potrafią samodzielnie wykorzystać potencjał nowych technologii, my jako dorośli możemy im w tym pomóc, dbając by trafiały do nich treści odpowiednie do ich wieku i rozwoju. Multimedia, z których mądrze korzystamy, mogą być źródłem wiedzy, sposobem na naukę, a przy okazji fantastyczną zabawą. Ważne jednak jest to, by rodzic najpierw sam dobrze poznał wirtualną rzeczywistość i starannie z niej wybrał to, co dla jego dziecka jest w danym momencie najbardziej odpowiednie. Dodatkowo, powinien towarzyszyć dziecku w zwiedzaniu nowego dla niego świata, tak by dziecko w przyszłości umiało się w nim swobodnie poruszać.
