Imiona na literę "H"

Halina
Wersja imienia -> Helena. ZDROBNIENIA: Hala, Halinka, Halka, Halusia, Hasia, Helinka. INNE FORMY: Alina, Galina, Halena, Halszka, Helena, Helenna, Helina, Lena, Ilona.
NAZWISKA:
Galica, Galicki, Galina, Galiński, Hala, Halaczyński, Halik, Halkiewicz, Hałysa, Hałyszyn.
ZNANE POSTACIE:
Halina Krahelska, pisarka pol., zgin. w obozie w Ravensbrück (12 V 1886–19 IV 1945). Halina Górska, pisarka pol. (4 V 1898–4 VI 1942). Halina Konopacka-Matuszewska-Szczerbińska, zdobywcz. pierwszego złotego medalu olimpijskiego dla Polski (1926), trzykrotna rekordzistka świata w rzucie dyskiem (11 XI 1900–28 I 1989). Halina Auderska, pisarka pol. (3 VII 1904–21 II 2000). Halina Gryglaszewska-Dvorák, pol. aktorka, reżyserka (ur. 13 VI 1917). Halina Czerny-Stefańska, pol. pianistka (31 XII 1922–1 VII 2001). Halina Jurkowska, chemik pol. (ur. 1922). Halina Kurkowska, językoznawca pol. (3 V 1922–22 X 1983). Halina Mikołajska, aktorka pol. (22 III 1925–21 VI 1989). Halina Machulska, pol. aktorka, reżyserka (ur. 1929). Halina Winiarska, aktorka pol. (ur. 1933). Halina Poświatowska, poetka pol. (9 VII 1935–11 X 1967). Halina Kunicka, pol. piosenkarka (ur. 1938). Halina Frąckowiak, piosenkarka pol. (ur. 1947). Halina Łabonarska, aktorka pol. (ur. 1947). Alina Pieńkowska, pol. polityk (ur. 1952).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Halka, tytułowa bohaterka opery S. Moniuszki. Halina z Cudzoziemki M. Kuncewiczowej. Halina z Roksolanek Sz. Zimorowica. Bohaterka powieści Halina i Firlej, czyli niebezpieczne zapały J. Lipińskiego.
AFORYZM:
Wystrojona niby lalka:Majtki, biustonosz i... Halka. Andrzej Morski
W POEZJI:
Przyniosłem kilka dni temuDo domu gałąź kasztanią.Jakie dzielne to dziecko, przyznaj,Halinko — tak długo się nie poddaje.Czy ono przegra, Halinko, powiedz,Czy zwiędnie, Halinko, czy nas samychZostawi? Krzysztof Gąsiorowski, „Halinko”
Halszka
Odmiana imion -> Helena lub -> Elżbieta. ZDROBNIENIA: Hasia, Hasieńka. INNE FORMY: Halena, Halina, Halka, Helena, Helenna.
ZNANE POSTACIE:
Halszka, właśc. Elżbieta Górkowa (19 XI 1539–1582), kniaziówna z Ostroga, dziedziczka jednej z największych fortun w Europie, ostatnie lata życia spędziła zamknięta w wieży zamku w Szamotułach (stąd legenda o „czarnej księżniczce”).
PRZYSLOWIA:
W świętej Halszki dzionek nuci już skowronek.
W POEZJI:
Hasiu Hasieńkonie bój się nicmasz takie ładne ustai takie oczy wiesz —zaciśniesz ładne ustazamkniesz ładne oczyi jeszcze dłoń w niewielką zwiniesz pięść.Halina Poświatowska, „Wiersz dla mnie”Świerszcze umilkły i gwiazdy bez głosu.@Opis Next:Tam Halszka tańczy i na pewno śpiewa,I sama już nie czuje, że wcale jej tam nie ma.Ale te flety, które podają sobie ciszę,Jak nieśmiertelne usta w nieśmiertelnym zachwycie.Zbigniew Jerzyna, „Przez łąkę”
Hanna
Odmiana imienia -> Anna. ZDROBNIENIA: Hania, Hanka, Haneczka, Haniusza, Hanula, Hanusia. INNE FORMY: Anna, Aneta. OBCE FORMY: Anna (łac., ogólnie przyj. forma), Ann, Anne, Nancy (ang.), Anna, Anne (niem.), Anne (fr.), Ana, Anica, Anka, Hana (połud.-słow.).
NAZWISKA:
Hana, Hanacz, Hanaczek, Hanaczewski, Hanaczowski, Hanakowski, Hanalski, Hanański, Hanarz, Hanaszkiewicz, Hanaszyński, Hanecki, Haneczkowski, Hanela, Hania, Haniakiewicz, Haniasz, Hanicki, Haniewicz, Hanin, Haniowicz, Haniszewski, Hankiewicz, Hankowski, Hanosiewicz, Hanowski, Hanulewicz, Hanusiewicz, Hanuszkiewicz, Hanycz, Hanyszkiewicz, Hańkiewicz.
ZNANE POSTACIE:
Hanna Rudzka-Cybisowa, malarka pol. (27 I 1897–3 II 1988). Hanka Ordonówna, aktorka, piosenkarka i tancerka pol. (25 IX 1902–2 lub 8 IX 1950). Hanna Ożogowska, pisarka pol. (20 VII 1904–26 IV 1995). Hanna Januszewska, pisarka pol. (20 IV 1905–18 VII 1980). Hanna Mortkowicz-Olczakowa, pisarka pol. (15 X 1905–9 VIII 1931). Hannah Arendt, amer. filozof pochodz. niem., teoretyk totalitaryzmu (16 X 1906–4 XII 1975). Hanna Malewska, pisarka pol. (21 VI 1911–28 III 1983). Hanna Muszyńska Hoffmannowa, pisarka pol. (26 I 1913–6 V 1995). Anna Hanka Bielicka, aktorka pol. (ur. 9 XI 1915). Hanna Jaraczówna, aktorka pol. (ur. 1916). Hanna Skarżanka, aktorka pol. (8 III 1917–8 XI 1992). Hanna Markowska-Mańkowska, pol. artysta plastyk (ur. 1919). Hanna Adamczewska-Wejchert, pol. architekt (1920–1996). Hanna Romana Dziechcińska, historyk lit. pol. (ur. 1924). Hanna Zofia Kirchner-Ładyka., pol. historyk sztuki (ur. 1930). Hanna Krall, pisarka pol. (ur. 20 V 1935). Hanna Lisowska, pol. śpiewaczka operowa (ur. 1939). Emilia Hanna Freudenreich, malarka pol. (ur. 1941). Hanna Schygulla, niem. aktorka filmowa pol. pochodzenia (ur. 1943). Hanna Suchocka, pol. premier (ur. 3 IV 1946). Hanna Gronkiewicz-Waltz, bankowiec pol. (ur. 4 XI 1952). Hanna Mikuć, aktorka pol. (ur. 1955). Hanna Kowalewska, pisarka pol. (ur. 1960).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Hania z dramatu T. Rittnera Głupi Jakub (1910). Hania Suchowolska z noweli H. Sienkiewicza Stary sługa (1875). Hanka, bohaterka dwóch utworów W. Orkana: powieści W roztokach i dramatu Franek Rakoczy (1908). Hanna Landsberg z powieści M. Frischa Homo Faber.
NA EKRANIE:
Ekranizacja pow. Homo Faber M. Frischa w reż. V. Schloendorffa (1990).
AFORYZM:
Z kuligiem ruszyła Hanna,W pierzynie się skończyła sanna.Włodzimierz ŚcisłowskiHania lubi czytać baśnie i gdy może — to czyta właśnie.
PRZYSLOWIA:
On chce Hanę, a nie ścianę. (Nie dba o posag)Hankam ci ja Matyjaszu, Hanka, a tyś mniemał, że wojewodzianka.
W POEZJI:
Ani ty moja, anim ja twój:Próżno mi, Haniu, o tobie śnić,Pryśnie marzenia pajęcza nićI snów tęczowych prześni się rój,Ja w swoją drogę, ty w swoją idź,Próżno mi, Haniu, o tobie śnić,Ani ty moja, anim ja twój!
Na palcu masz dyjament, w sercu twardy krzemień,Pierścień mi, Hanno, dajesz, już i serce przemień!Jan Kochanowski, „Do Hanny”Na kwitniącej, na jabłoniSłowik dzwoniTak srebrzyście, tak miłośnieO tej wiośnie,O młodości, o kochaniu...— Słyszysz, Haniu?Lucjan Rydel, „Hania”Idź, Hanko, przez dziedziniec.Słyszę tętent na mościeI kurzy się gościniec;Czy nie jadą tu goście?Adam Mickiewicz, „Lilije”
Harold
Pochodzenia starogermańskiego, oznacza: władca wojska lub herold — wysłaniec, poseł. INNE FORMY: Harald, Herold. OBCE FORMY: Harald, Harold, Herold (ogólnie przyj. forma), Hérard, Héraud (fr.), Garaljd (ros., ukr.), Araldos (gr.), Haroldas (litew.).
NAZWISKA:
Harold, Harolt, Herol, Heroliczek, Heroliczko.
ZNANE POSTACIE:
Harold Clayton Urey, amer. chemik, laureat Nagrody Nobla (29 IV 1893–5 I 1981). Harold Rupert Alexander, ang. marszałek (10 XII 1891–16 VI 1969). Harold Laski, politolog bryt. (30 VI 1893–24 III 1950). Harold Lloyd, amer. komik filmowy (20 IV 1893–8 III 1971). James Harold Wilson, bryt. premier, 1964–70, 1974–76 (11 III 1916–24 V 1995).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Wędrówki Childe Harolda, poemat G. Byrona.
Hektor
Pochodzenia greckiego, oznacza: obrońca, wszechwładca. W Polsce używane od XII wieku, również w formach Ektor, Jaktor, Jektor. OBCE FORMY: Hector (łac.), Hector, Hektor (ogólnie przyj. forma), Ettore, Ettorre (wł.), Gektor (ros., ukr.), Hektoras (litew.), Ektor (gr.).
NAZWISKA:
Hektorek, Jakter, Jaktorek, Jaktorski, Jaktorzyn, Jaktoszuk, Jaktuszyk, Jekteryńczyk.
ZNANE POSTACIE:
Hector Berlioz, kompozytor fr. (11 XII 1803–8 III 1869). Hector Guimard, architekt fr. (10 III 1867–20 V 1942).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Hektor, jeden z bohaterów Iliady Homera, obrońca Troi, poległ z ręki Achillesa. Postać wspominiana w Eneidzie Wergiliusza i dramacie Wojny trojańskiej nie będzie J. Giraudoux. Hektor Gonzaga z tragedii G.E. Lesinga Emilia Galotti (1772). Hektor Hulot z powieści Kuzynka Bietka H. Balzaca.
Helena
Pochodzenia greckiego, od słów hele (blask), helane (pochodnia) lub selene (księżyc). Nazwą helene określano również kosz trzcinowy niesiony w procesji podczas święta zwanego helenoforiami. Bardzo popularne w XVIII i XIX wieku. W Polsce notowane od XII wieku jako Alena, Elena, Elenka, Halena, Halenka, Hela, Helena, Helina, Jalana, Jelena. ZDROBNIENIA: Halinka, Hela, Helcia, Helenka, Helka, Helusia, Lena. INNE FORMY: Alena, Elena, Halena, Halina, Halszka, Helenna, Helina, Lena, Ilona. OBCE FORMY: Helena (łac., ogólnie przyj. forma), Helen, Helene, Ellen (ang.), Helen, Helene, Ellen (niem.), Héléne (fr.), Elena (hiszp., wł.), Elena, Gelena (ros.), Elena, Jela, Ela (czes.), Lenka, Jelena (słowac.), Jela, Jelena, Alenka, Elena, Lena, Lenka (połud.-słow.), Elena, Alena, Alina (litew.), Eleni (gr.), Ilona, Ila, Ilka (węg.).
NAZWISKA:
Haleński, Halicki, Halik, Haliński, Halkiewicz, Halski, Hel, Helak, Helanowicz, Helczyk, Helczyński, Helenia, Heleniarz, Helenkiewicz, Helenowski, Helenowicz, Heleński, Helewicz, Helicki, Helin, Helinek, Heliszkowski, Heliński, Helkowski, Heloniak, Helowicz, Helszka, Heluszka, Heł, Hełas, Hełoń, Eleniak, Elenkow.
MITOLOGIA:
Helena, według Iliady najpiękniejsza kobieta na świecie, córka Zeusa i Ledy. Po ojcu, który przybrał postać łabędzia, aby zdobyć królewnę Ledę, odziedziczyła smukłą szyję i olśniewająco białą cerę, po matce zaś piękną twarz i grację. Była żoną Menelaosa i matką Hermione. Porwanie Heleny przez Parysa stało się przyczyną wojny trojańskiej. Po upadku Troi Helena powróciła do Sparty, a wg palinodii Stesichorosa w Troi miał się znajdować tylko jej fantom. Ona sama zaś przebywała w Egipcie, skąd zabrał ją Menelaos powracający spod Troi.
PATRONKA:
Św. Helena, właśc. Flavia Julia Augusta, cesarzowa (ok. 248–ok. 328), żona Konstancjusza, matka (właśc. macocha) Konstantyna Wielkiego, nawrócona przez niego na chrześcijaństwo i ogłoszona cesarzową. Znana z uczynków miłosierdzia. U schyłku życia odbyła pielgrzymkę do Jerozolimy, gdzie wg chrześc. tradycji miała odnaleźć drzewo Krzyża Świętego. W 326 roku ufundowała kilka wspaniałych bazylik w Ziemi Świętej. Pochowana w Konstantynopolu, szczególnie czczona w Kościołach wschodnich. Patronka kustoszów Ziemi Świętej oraz producentów igieł i gwoździ. (Wspomnienie 21 marca i 18 sierpnia).Św. Helena Dziewica (V w.). Pozostało mało danych o jej życiu we Francji. (Wspomnienie 22 maja).Św. Helena (Elin) Szwedzka, pobożna filantropka, która padła ofiarą zemsty rodzinnej w 1164 r. (Wspomnienie 2 marca).
ZNANE POSTACIE:
Helena, pol. królowa, żona Aleksandra Jagiellończyka (19 V 1476–20 I 1513). Helena z Przeździeckich Radziwiłłowa, patronka sztuki (ur. XVIII w.). Petronela Helena Majewska, aktorka pol. (ur. 1828). Helena Bławatska, ros. spirytystka i mistyczka (12 VIII 1831–8 V 1891). Helena Modrzejewska, aktorka pol. (1847–1928). Ellen Alice Terry, aktorka ang. (27 II 1847–21 VII 1928). Helena Rubinstein, potentatka przemysłu kosmetycznego (25 XII 1870–1 IV 1965). Ellen Anderson Glasgow, pisarka amer. (22 IV 1874–21 XI 1945). Helena Radlińska pol. działaczka oświat. (2 V 1879–10 X 1954). Helena Józefa Krzemieniewska, mikrobiolog pol. (13 III 1878–28 V 1966). Helena Mniszkówna, powieściopisarka pol. (24 V 1878–18 III 1943). Helena Sulima, aktorka pol. (ur. 1879). Helen Adams Keller, pisarka amer. (27 VI 1880–1 VI 1968). Helena Boguszewska, powieściopisarka pol. (18 X 1883–11 XI 1978). Helena Bobińska, pisarka pol. (9 V 1887–9 VI 1968). Helena Duninówna, pisarka pol. (ur. 1888). Helen Parkhurst, amer. pedagog, twórca indywidual. systemu nauczania (7 III 1887–1 VI 1973). Helen Hayes, właśc. Helen Brown, aktorka amer. (10 X 1900–17 III 1993). Helene Weigel, niem. aktorka, żona B. Brechta (1900–1971). Helena Syrkus, pol. architekt i urbanista (1900–1982). Helena Bechlerowa, pisarka pol. (ur. 1908). Helena Krajewska, pol. artysta malarz (14 VII 1910–7 V 1998). Lena (Helena) Żelichowska, aktorka pol. (1910–1958). Helena Brodowska-Kubicz, pol. historyk (ur. 1914). Helen Gavronsky Suzman, polityk południowoafr. (ur. 7 XI 1917). Helena Marusarzówna, narciarka, wielokrotna mistrzyni Polski (17 I 1918–12 IX 1941). Ellen Stewart, założycielka amer. teatru eksperymentalnego „La Mama” (ur. 1920). Jelena Bonner, żona A. Sacharowa, ros. dysydentka (ur. 1923). Elena Awramowna Bystricka, aktorka ros. (ur. 1928). Helena Violetta Komorowska, pisarka pol. (ur. 1929). Helen Mirron, aktorka ang. (ur. 1945).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Z wątków mitu o pięknej Helenie korzystały: literatura staroż. (Eurypides i in.) oraz nowoż. (m.in. dramaty Ch.M. Wielanda, J.W. Goethego, E. Verhaerena, poezje O. Wilde’a i in.), malarstwo (m.in. B. Gozzoli, G. Romano, G. Reni, G.B. Tiepolo, H. von Marées) i muzyka (opery Ch.W. Glucka, C. Saint-Saënsa, R. Straussa — do tekstu H. von Hofmannsthala, operetka J. Offenbacha). Helena, tragedia Eurypidesa. Helena w Odprawie posłów greckich J. Kochanowskiego. Helena z komedii Pan Jowialski A. Fredry (1832). Piękna Helena, opera J. Offenbacha. Halszka Kniaziówna Helena, z Ogniem i mieczem H. Sienkiewicza (1884). Helena z komedii W. Perzyńskiego Lekkomyślna siostra (1904). Hela Bertz z Pożegnania jesieni S.I. Witkiewicza (1927). Helena z powieści B. Prusa Emancypantki. Helena Stawska z powieści B. Prusa Lalka (1890). Hela Mizerska z powieści Dzieci Szatana S. Przybyszewskiego. Helena Bartnicka ze sztuki G. Zapolskiej Żabusia (1897). Helena de With z powieści S. Żeromskiego Popioły (1904). Helka z Dobrej pani E. Orzeszkowej (1882). Helena Alving z dramatu Upiory H. Ibsena (1881). Helena z komedii M. Bałuckiego Grube ryby (1881/1900). Ellen Thatcher z powieści Manhattan Transfer J. Dos Passosa. Helena Mniszkówna w książce B. Wachowicz Malwy na lewadach. Helen Holm z powieści J. Irvinga Świat według Garpa (1978). Helena Zemankowa z powieści M. Kundery Żart (1967). Hela z powieści Dziewczęta z Nowolipek Poli Gojawiczyńskiej (1935). Helena z dramatu S. Dygata Disneyland (1965). Helena d’Aiglemont z powieści H. Balzaca Kobieta trzydziestoletnia (1834). Hela z powieści S.I. Witkiewicza Pożegnanie jesieni (1927).
NA EKRANIE:
Film Helena Trojańska w reż. R. Wise’a (1955), rolę Heleny odtwarzała Rossana Podesta. Ekranizacja pow. Popioły S. Żeromskiego w reż. A. Wajdy (1965), w roli Heleny wystąpiła Pola Raksa. Film wg pow. Pożegnanie jesieni S.I. Witkiewicza w reż. M. Trelińskiego (1990), rolę Heli Bertz grała Maria Pakulnis. Ekranizacja pow. Emancypantki B. Prusa w reż. St. Różewicza (1983). Film wg pow. Ogniem i mieczem H. Sienkiewicza w reż. J. Hoffmana (1998), rolę Heleny Kurcewiczówny odtwarzała Izabella Scorupco. Ekranizacja pow. J. Irvinga Świat według Garpa w reż. G.R. Hilla (1982). Ekranizacje pow. Dziewczęta z Nowolipek P. Gojawiczyńskiej: w reż. J. Lejtesa (1937) i B. Sass (1985).
AFORYZM:
Helena cud niewieści,małżonek wojnę wszcząło cześć jej.Dziś by nie poszedł nikt na Troję.Żyliby w zgodzie wszyscy troje.Antoni MarianowiczTakie jest skromne zdanie moje:Przyjemniej było Parysowi zdobywać Helenę,Niż Grekom zdobywać Troję.Wiesław Błach
W POEZJI:
Za kształt boskiej służyła w Grecji Afrodycie.Teraz — ciało bez ducha — idzie wciąż przez życie,oparem obumarłych żądz dzisiejszość trujei na ustach wybrańców własną chuć całuje.Kazimiera Iłłakowiczówna, „Helena”Niebo naturze rozkazałoNa jeden stwór zlać cały darI uformować jedno ciałoWedług najlepszych boskich miar.Heleny piękne ma obliczeI Kleopatry dumny krok,I Atlanty tajemnice,Smutnej Lukrecji czuły wzrok.William Shakespeare, „Jak wam się podoba” (tłum. Cz. Miłosz)Heleno, wobec twej urodyStoję jak dawni Niceanie,Widzący sponad wonnej wodyOjczyste brzegi i ogrodyPo wielu dniach na oceanie.Edgar Allan Poe, „Do Heleny”
LISTY:
„Dogasam, Drogi Panie, i odczuwam to bardzo boleśnie. Jest jednak ten zysk ukryty, że nie będę już cierpliwą poduszką do szpilek, igieł, rozmaitych szydeł i szpikulców, którymi darzyli mnie bardzo hojnie. Zjedli mnie literaci i krytycy tak, że ostatecznie obolała od pocisków i grzmoceń różnego kalibru, wycofałam się dobrowolnie z Towarzystw Literackich i w końcu po corocznym wydawaniu książki, za co mi straszliwie urągano — teraz oto odetchnęli. Przecież kazali mi kury sadzić zamiast pisać książki...”List Heleny Mniszkówny, autorki „Trędowatej”, do Kornela Makuszyńskiego, listopad 1938.
PRZYSLOWIA:
W świętej Halszki dzionek nuci już skowronek.(związane ze świętem 2 marca)
Heliodor
Pochodzenia greckiego, od słów helios (słońce) i doron (dar). Oznacza: ten, który jest darem słońca. ZDROBNIENIA: Heliodorek, Heluś. OBCE FORMY: Heliodor (ogólnie przyj. forma), Heliodorus (ang.), Héliodore (fr.).
PATRON:
Św. Heliodor, biskup Altino (IV/V w.). Walczył przeciw herezji ariańskiej jako sojusznik św. Ambrożego. (Wspomnienie 3 lipca).Św. Heliodor, biskup miasta Fanek nad Eufratem w Mezopotamii (IV w.). Został zabity z rozkazu króla perskiego Sapora, wraz z większą grupą chrześcijan. (Wspomnienie 9 kwietnia).
ZNANE POSTACIE:
Heliodor Święcicki, lekarz, pierwszy rektor uniwersytetu w Poznaniu (1854–1923).
Henrietta
Angielska odmiana imienia Henryka. INNE FORMY: Henrieta, Henriete, Henriette, Henryeta, Henryetta.
ZNANE POSTACIE:
Hrabianka Henrietta Ankwiczówna, niespełniona miłość Adama Mickiewicza. Joan Henrietta Collins, aktorka ang. (ur. 1933).
W POEZJI:
Znasz li ten kraj,Gdzie cytryna dojtrzewa,Pomarańcz blaskMajowe złoci drzewa?Gdzie wieńcem bluszczRuiny dawne stroi,Gdzie buja lauri cyprys cienko stoi?Znasz li ten kraj?Ach, o moja miła!Tam był mi raj,Pokiś ty ze mną była!Adam Mickiewicz, „Wezwanie do Neapolu” (Do Henrietty Ewy Ankwiczówny)
Henryk
Pochodzenia stragogermańskiego, od słowa heim (dom) i richi (bogaty, potężny). Oznacza: właściciel wielkiego, bogatego domu lub władca bogatego kraju. Imię niegdyś bardzo popularne — nosiło je 7 cesarzy i królów niemieckich, 8 królów angielskich, 4 królów francuskich i 1 polski W Polsce notowane od XII w. w różnych wariantach: Andricus, Anricus, Enricus, Hainrich, Hajdrych, Hajnrich, Hajnrych, Hajnryk, Hajrych, Handrych, Hanricus, Heidrich, Heindricus, Heidrych, Heinrich, Heinricht, Heinrych, Hendrich, Handricus, Hendrych, Henrich, Henrik. ZDROBNIENIA: Heniek, Henio, Heniu, Heniuś, Henryczek, Henryś. OBCE FORMY: Henricus (łac.), Harry, Harrison, Henry, Hendrick (ang.), Heinrich, Henrik (niem.), Henri (fr.), Enrique, Enriquez (hiszp.), Enrico, Arrigo (wł.), Genrih (ros.), Jindřich, Hynek, Jindra, Jindřiška (czes.), Henrich, Enrik, Hynek (słowac.), Henrih, Henrik, Heno, Henko (połud.-słow.), Enrikas, Henrikas, Henrichas (litew.), Aalto, Heikki, Henrikki (fin.). Forma żeńska: Henryka.
NAZWISKA:
Hajdrych, Hajndrych, Hajnrych, Hajnrychowski, Handrychowski, Handrysiewicz, Handrysz, Hanrych, Hanryk, Heidrick, Heinrich, Heinrichowski, Heinrych, Heinrychowski, Heinrykowski, Heintze, Hejndrych, Hejnrych, Hendrik, Hendrych, Hendrychowski, Hendrycki, Hendrykowski, Hennig, Henning, Henrych, Henrykiewicz, Henrykowski, Henrysiak, Henryszewski.
PATRON:
Św. Henryk II, cesarz niemiecki. Większość swego życia poświęcił na umacnianie chrześcijaństwa, budowę kościołów i szpitali. Zmarł 14 lipca 1024 r., papież Eugeniusz III zaliczył go w poczet świętych w roku 1145. (Wspomnienie 14 lipca).Św. Henryk, patron Finlandii. Został okrutnie zamordowany w 1160 roku. (Wspomnienie 19. stycznia).Św. Henryk Wolpole i św. Henryk Morse, obaj należą do 40 Męczenników Angielskich (XVI/XVII w.). (Wspólne wspomnienie wszystkich obchodzi się 4 maja).Św. Henryk de Osso de Cervello, katecheta hiszpański (1840). Kanonizowany przez papieża Jana Pawła II w 1993 roku. (Wspomnienie 27 stycznia).
ZNANE POSTACIE:
Henryk, książę sandomierski, syn Bolesława Krzywoustego (ok. 1130–18 X 1166). Henryk Brodaty, książę wrocławski, a następnie krakowski (ok. 1168–19 III 1238). Henryk Pobożny, książę krakowski i wielkopolski (ok. 1200–9 IV 1241). Henryk III Walezy, król pol. (19 IX 1551–2 VIII 1589). Henryk Firlej, prymas Polski (1574–25 II 1626). Henry Purcell, kompozytor ang. (1659–21 XI 1695). Henry Saint John, wicehr. Bolingbroke, ang. polityk i filozof (16 IX 1678–12 XII 1751). Jan Henryk Dąbrowski, generał, twórca Legionów Polskich we Włoszech (2 VIII 1755–6 VI 1818). Henri Stendhal, właśc. Henri Beyle, pisarz fr. (23 I 1783–23 III 1842). Henryk Marconi, architekt Warszawy (7 I 1792–21 II 1863). Niels Henrik Abel, matematyk norw. (5 VIII 1802–6 IV 1829). Heinrich Daniel Ruhmkorff, fr. konstruktor pochodz. niem. (15 I 1803–20 XII 1877). Henryk Michał Kamieński (Filaret Prawdowski), pisarz pol. (24 II 1813–9 I 1865). Henri Frederic Amiel, filozof szwajc. (27 IX 1821–11 V 1881). Henryk Hipolit Rodakowski, malarz pol. (9 VII 1823–28 XII 1894). Henryk Ibsen, norw. dramatopisarz (20 III 1828–23 V 1906). Henryk Wieniawski, pol. kompozytor i skrzypek (10 VII 1835–31 III 1880). Henry Adams, amer. historyk i powieściopisarz (16 II 1838–27 III 1918). Henryk Siemiradzki, malarz pol. (24 X 1843–23 VIII 1902). Henri Rousseau, malarz fr. (21 V 1844–2 IX 1910). Henryk Sienkiewicz, pisarz pol. (5 V 1846–15 XI 1916). Henri Bergson, filozof fr., laureat Nagrody Nobla 1927 (18 X 1859–4 I 1941). Henry O, O’Henry, właśc. William Sydney Porter, amer. nowelista (11 IX 1862–5 VI 1910). Henry Ford, amer. przemysłowiec, otworzył pierwszą na świecie taśmę produkcyjną w fabryce samochodów (Model-T/90) (30 VII 1863–7 IV 1947). Henri Toulouse-Lautrec, właśc. Henri-Marie-Raymonde de Toulouse-Lautrec-Monfa, malarz fr. i grafik (24 XI 1864–9 IX 1901). Enrique Granados, kompozytor hiszp. (27 VII 1867–24 III 1916). Henri Matisse, malarz fr. (31 XII 1869–3 XI 1954). Henryk Melcer, pol. pianista i kompozytor (21 IX 1869–18 IV 1928). Henryk Bronisław Arctowski, pol. geograf i podróżnik (15 VII 1871–21 II 1958). Enrico Caruso, wł. tenor (27 II 1873–2 VIII 1921). Henri Édouard Prosper Breuil, archeolog fr. (28 II 1877–14 VIII 1961). Harry Baur, aktor fr. (ur. 1880). Henryk Raabe, zoolog, pierwszy rektor uniw. w Lublinie (17 XI 1882–28 I 1951). Aalto (Henryk) Alvar, fiń. architekt i projektant (ur. 1889). Henryk Stażewski, pol. malarz i grafik (1894–1988). Henryk Dobrzański (major Hubal), dowódca pierwsz. partyzanckiej jednostki w Polsce (22 VI 1897–30 IV 1940). Henry Moor, ang. rzeźbiarz (30 VII 1898–31 VIII 1986). Henryk Sucharski, pol. major, dowódca obrony Westerplatte (12 XI 1898–30 VIII 1946). Enrico Fermi, amer. fizyk pochodz. wł., laureat Nagrody Nobla (29 IX 1901–28 XI 1954). Henryk Wars (Warszawski), kompozytor pol. (1902–1977). Bing Crosby (Harry Lilli), amer. aktor i piosenkarz (2 V 1904–14 X 1977). Henry Fonda, amer. aktor filmowy (16 V 1905–12 VIII 1982). Henri Georges Cluzot, fr. reżyser filmowy (ur. 1907). Henryk Borowski, aktor pol. (10 II 1910–13 XI 1991). Henryk Musiałowicz, malarz pol. (ur. 1914). Henryk Tomaszewski, grafik pol. (ur. 1914). Heinrich Theodor Böll, pisarz niem. (21 XII 1917–16 VII 1985). Henri Vernevil, reżyser amer. (ur. 1920). Henryk Debich, dyrygent pol., kompozytor, aranżer (18 I 1921–4 VII 2001). Enrico Berlinguer, wł. przywódca komunist. (25 V 1922–11 VI 1984). Henryk Bąk, aktor pol. (1923–1987). Henryk Czyż, dyrygent i kompozytor pol. (16 VI 1923–13 I 2003). Henryk Jaskuła, żeglarz pol. (ur. 22 X 1923). Abp Henryk Józef Muszyński, metropolita gnieźnieński (ur. 20 III 1933). Henryk Bereza, pisarz pol. (ur. 28 X 1926). Kard. Henryk Gulbinowicz, metropolita wrocławski (ur. 17 X 1928). Henryk Albin Lula, rzeźbiarz pol. (ur. 1930). Henryk Samsonowicz, historyk pol. (ur. 23 I 1930). Henryk Bardijewski, pisarz pol. (ur. 7 I 1932). Henryk Mikołaj Górecki, kompozytor pol. (ur. 6 XII 1933). Henryk Bednarski, socjolog pol. (ur. 1934). Harrison Birtwistle, ang. kompozytor awangard. (ur. 15 VII 1934). Henryk Bista, aktor pol. (12 III 1934–8 X 1997). Henryk Bielski, pol. reżyser film. (ur. 1935). Henryk Wujec, pol. polityk (ur. 1 I 1941). Harrison Ford, amer. aktor filmowy (ur. 13 VII 1942). Henryk Waniek, pol. malarz, pisarz (ur. 1942). Henryk Biskup, ks. teolog pol. (ur. 1948).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Biedny Henryk, poemat H. von Aue (ok. 1195). Henryk IV i Życie Henryka V, tragedie W. Shakespeare’a (1598–1600). Henryk VIII, sztuka W. Shakespeare’a i J. Fletchera (1613). Henryk Brulard z powieści Życie Henryka Brularda H. Stendhala. Henryk de Marsay z licznych powieści H. Balzaca. Harry Haller z powieści Wilk stepowy H. Hesse (1927). Hrabia Henryk z dramatu Nie-Boska komedia Z. Krasińskiego (1835). Henryk Ofterdingen, tytułowy bohater powieści Novalisa. Henryk Smith z powieści A. de Musseta Spowiedź dziecięcia wieku. Henryk Lukasz z powieści Przygody dobrego wojaka Szwejka J. Haška (1921–23). Henry Merrivale, bohater kilku powieści kryminalnych J.D. Cara. Henry Higgins z komedii Pigmalion G.B. Shawa (1912). Harry Jekyll z opowiadania Dziwna historia Dra Jekylla i Mr Hyde’a R.L. Stevensona (1886). Henryk Wotton z powieści O. Wilde’a Portret Doriana Graya (1890). Henryk z powieści P.H. Févala Kawaler de Lagardère (1858). Henryk z komedii W. Perzyńskiego Lekkomyślna siostra (1904). Henryk z powieści grozy Frankenstein czyli Nowoczesny Prometeusz M. Wollstonecraft Shelley. Henryk von Hertenstein z powieści W. Berenta Próchno (1903). Henry Fryderyk z powieści Pożegnanie z bronią E. Hemingwaya (1929). Henryk z dramatu Ślub W. Gombrowicza (1944–47). Henryk VIII, sztuka L. Pirandella. Henry Scobie z powieści Sedno sprawy G. Greene’a. Henryk Nowak z powieści Zły L. Tyrmanda (1955). Harry Angstrom z powieści Uciekaj, Króliku J. Updike’a. Henryk Foster z powieści A. Huxleya Nowy, wspaniały świat (1932).
NA EKRANIE:
Ekranizacja sztuki Henryk V w. Shakespeare’a w reż. L. Oliviera (1944), główną rolę grał sam reżyser. Film Prywatne życie Henryka VIII wg sztuki W. Shakespear’a w reż. A. Kordy (1933), w roli króla Henryka wystąpił Charles Laughton. Ekranizacja pow. Spowiedź dziecięcia wieku A. de Musseta w reż. M. Nowickiego (1985). Ekranizacje pow. Pożegnanie z bronią E. Hemingwaya: w reż. F. Borzage’a (1933) rolę Henryka Frederica odtwarzał Gary Cooper, a w reż. Ch. Vidora (1957) — Rock Hudson. Filmy wg komedii Pigmalion G.B. Shawa: rolę Henry’ego Higginsa w wersji z 1938 r. grał Leslie Howard, a w musicalu My Fair Lady w reż. G. Cukora (1964) — Rex Harrison. Ekranizacja powieści Uciekaj, Króliku J. Updike’a w reż. J. Smighta (1970), rolę Harry’ego grał James Caan. Ekranizacje pow. Dziwna historia Dra Jekylla i Mr Hyde’a R.L. Stevensona: rolę Jekylla-Hyde’a (Harry’ego-Edwarda) w reż. J.S. Robertsona (1920) grał John Barrymore, w reż. R. Mamouliana (1932) — Frederic March, a w reż. D. Wickela (1990) — Michael Caine. Ekranizacje pow. P.H. Févala Kawaler de Lagardère: rolę tytułową w reż. J. Delannoya odtwarzał Pierre Blanchar, w reż. A. Hunebelle’a (Garbus, 1959) Jean Marais, a w reż. Ph. de Broca (Na ostrzu szpady, 1997) — Daniel Auteil. Ekranizacja powieści O. Wilde’a Portret Doriana Graya w reż. A. Lewina (1945), w roli Henryka — George Sanders. Film Przejrzeć Harry’ego w reż. W. Allena (1997), rolę Harry’ego Blocka odtwarzał sam reżyser. Film Harry Potter i kamień filozoficzny w reż. Ch. Columbusa (2001).
PRZYSLOWIA:
Rex Henricus spłatał Polsce psikus.(o Henryku Walezjuszu, który 19 VI 1574 r. potajemnie opuścił Polskę)Od świętego Henryka noc umyka,@Opis Next:a Najświętsza Rodzina już sporo dnia przyda.
W POEZJI:
Byłeś mi zawsze cesarzem, wodzem lub rozbójnikiem,czymś uwielbionym, groźnym, bliskim dla serca i dzikim.Byłeś wysoki, barczysty, silny jak Goliat lecz blady...O tobie ręka dziecka pisała najpierwsze ballady.Kazimiera Iłłakowiczówna, „Henryk”
AFORYZM:
Henryk zapowiada mamie, że gdy podrośnie pisarzem zostanie.
Henryka
Żeńska forma imienia -> Henryk. W Polsce częściej nadawane dopiero na początku XX wieku. ZDROBNIENIA: Henia, Henrysia, Heńka, Rysia. OBCE FORMY: Hanrica (łac.), Harriet, Henrietta, Hariette (ang.), Henrike, Hendrina, Heinrike (niem.), Henriette (fr.), Enriqueta (hiszp.), Enrica, Enrichetta, Arriga (wł.), Genrika (ros.), Jindra, Jindřiška (czes.), Henrieta (słowac.), Henrika, Enrika (połud.-słow.), Enrika (gr.), Henna, Henrietta (fiń.).
ZNANE POSTACIE:
Henryka Beyer, malarka pol. (1782–1855). Harriet Elizabeth Stowe, amer. pisarka, sufrażystka (14 VI 1811–1 VII 1896). Henriette Rosine Bernard (Sarah Bernhardt), aktorka fr. (23 X 1844–26 III 1923). Henryka Łucja Kossakowska, pol. scenograf (ur. 1 I 1928). Harriet Andersson, aktorka szw. (ur. 14 I 1932). Henryka Teodora Bochniarz, ekonomista pol. (ur. 1947).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Henryka z komedii Moliera Uczone białogłowy.
Herakles
Odmiana imienia -> Herkules. ZDROBNIENIA: Heruś. INNE FORMY: Herakliusz, Herkulan, Herkules.
NAZWISKA:
Herak, Heral, Herek, Heresz, Herkow, Herkowicz, Hero, Heroń, Heroszkiewicz, Herus, Heryn, Heryński, Hierowski, Hieruszewski, Hirkiewicz, Hirkowski, Hirowicz, Hiruk, Hiryk.
MITOLOGIA:
Herakles, rzym. Herkules, heros grecki, syn Zeusa i Alkmeny, znienawidzony przez Herę. Dotknięty przez nią obłędem, zamordował swych synów z małżeństwa z Megarą. W ekspiacyjnej służbie u Eurysteusza, króla Myken, wykonał 12 słynnych prac: 1) zdusił lwa nemejskiego; 2) zabił hydrę lernejską; 3) złowił łanię kerynejską; 4) wypłoszył potworne ptaki z bagna stymfalijskiego; 5) upolował dzika erymantejskiego; 6) oczyścił stajnie Augiasza; 7) pokonał byka kreteńskiego; 8) uprowadził dzikie klacze Diomedesa; 9) zdobył cudowny pas Hipolity, królowej Amazonek; 10) uprowadził słynne woły Geryona; 11) zdobył złote jabłka z ogrodu Hesperyd; 12) wykradł Cerbera z Hadesu. Po śmierci wzięty na Olimp, gdzie otrzymał za żonę Hebe, symbol młodości towarzyszącej wiecznej sławie. Czczony w Grecji w podwójnej roli — herosa i boga.
PATRON:
Św. Herakles, biskup Aleksandrii (III w.). Stanowczo walczył przeciw herezji. (Wspomnienie 14 lipca).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Mit o Heraklesie od czasów staroż. dostarczał tematów filozofii, literaturze (Sofokles, Eurypides, Seneka Młodszy, F. Dürrenmatt, C. Zuckmayer) i muzyce (m.in. J.S. Bach, G.F. Händel, C. Saint-Saëns, opery G.B. Lully’ego, Ch.W. Glucka i in.). W sztuce przedstawiany z maczugą i lwią skórą na plecach, występował często w rzeźbie staroż. (metopy różnych świątyń: Apollo i Herakles z Wejów, Herakles Farnese) i nowoż. (J. Sansovino, A. de Vries, A. Canova, E.A. Bourdelle), w gr. i rzym. malarstwie ściennym (Pompeje) oraz malarstwie nowoż. (m.in. A. Dürer, Tintoretto, Veronese, G. Reni, P.P. Rubens, J. Jordaens, G.B. Tiepolo). Herakles ze sztuki Eurypidesa Alkestis (438 p.n.e.).
Herakliusz
Odmiana imienia -> Herkules. Oznacza: ten, który sławi imię bogini Hery. ZDROBNIENIA: Heruś. INNE FORMY: Herakles, Herkules, Herkulan. OBCE FORMY: Heraclius (ogólnie przyj. forma), Héraclien, Héraclius (fr.), Heraclio (hiszp.), Eraclio (wł.), Iraklij (ros.), Heraklius (czes., słowac.), Heraklije, Iraklije (połud.-słow.).
ZNANE POSTACIE:
Stanisław Herakliusz Lubomirski, pol. poeta, komediopisarz (4 III 1642–16 lub 17 I 1702). Ira Frederick Aldridge, aktor amer. (24 VII 1807–10 VIII 1867). Ira Sprague Bowen, astrofizyk amer. (21 XII 1898–6 II 1973).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Herakliusz Billewicz z powieści Potop H. Sienkiewicza (1886).
Herbert
Pochodzenia staroniemieckiego, od słów heri (lud, wojsko) i beraht (błyszczący, wyróżniający się). Oznacza: ten, który wyróżnia się w wojsku lub w swoim środowisku. W Polsce używane od XIII wieku w formach: Arbort, Ebord, Erbart, Erbort, Erbot, Herbart, Herbert, Herbord, Herbort, Herbot, Herbund, Herburt, Herbut. ZDROBNIENIA: Bercik, Herbercik. OBCE FORMY: Herbert (ogólnie przyj. forma), Herbert, Harbert, Hebert (ang.), Herbert, Harbert, Heribert (niem.), Herbert, Aribert (fr.), Gerbert (ros.), Herbertas (litew.), Ervertos (gr.), Geréb (węg.), Heripertti (fiń.).
NAZWISKA:
Erbert, Erbertowski, Erbetowski, Herbart, Herbatowicz, Herbatowski, Herberski, Herbert, Herbertowski, Herbest, Herbet, Herbortowicz, Herbot, Herbud, Herburt, Herbut, Herbutowicz.
PATRON:
Św. Herbert, pustelnik angielski (VII w.). Przyjaźnił się ze św. Kutbertem, biskupem Lindisfarne. Obaj zmarli w tym samym dniu. (Wspomnienie 20 marca).
ZNANE POSTACIE:
Herbert z Cherbury, ang. filozof i historyk (3 III 1583–20 VII 1648). Herbert Spencer, ang. filozof (27 IV 1820–8 XII 1903). Horatio Herbert Kitchener, bryt. wojskowy i administrator (24 VI 1850–5 VI 1916). Herbert Henry Asquith, polityk bryt. (12 IX 1852–15 II 1928). Herbert George Wells, pisarz ang. (21 IX 1866–13 VIII 1946). Herbert Clark Hoover, 31 prezydent USA, 1929–33 (10 VIII 1874–20 X 1964). David Herbert Lawrence, pisarz ang. (11 IX 1885–2 III 1930). Herbert Marcuse, filozof niem. (19 VII 1898–29 VII 1979). Herbert Ernest Bates, pisarz ang. (16 V 1905–29 I 1974). Herbert von Karajan, austr. dyrygent (5 IV 1908–16 VII 1989). Herbert A. Hauptman, amer. fizyk, laureat Nagrody Nobla 1985 (ur. 14 II 1917). Herbert Lom, aktor amer. (ur. 1917). Herbie Hanckock, amer. muzyk jazzowy (ur. 1940).
Herkules
Pochodzenia greckiego, od imienia bogini Hery i słowa kleos (sława, wieść). Oznacza: ten, który sławi imię bogini Hery. ZDROBNIENIA: Heruś. INNE FORMY: Herakles, Herakliusz, Herkulan. OBCE FORMY: Herakles, Herkules, Herculan (ogólnie przyj. forma), Hercule (ang.), Heracles, Hercule (fr.), Heraclas (hiszp.), Eracle, Ercole (wł.), Erakl, Erkul (ros.), Herkul, Heraklo, Herkules, Iraklije, Iraklo (połud.-słow.), Heraklis (litew.), Erakleios, Iraklios, Iraklis, Raklis (gr.).
PATRON:
Św. Herkulan, męczennik z miejscowości Porto pod Rzymem (III w.). Został ścięty za panowania cesarza Gallusa. (Wspomnienie 5 września).Św. Herkulan, biskup Perugii (V/VI w.). Został ścięty z rozkazu króla Gotów, Totyli ok. 550 roku. (Wspomnienie 1 marca).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Herkules Poirot, bohater powieści kryminalnych Agathy Christie. Herkules Bell z powieści A. Kubina Po tamtej stronie.
NA EKRANIE:
Film wg powieści Morderstwo w Orient Expressie A. Christie w reż. S. Lumeta (1974), rolę Herkulesa Poirot odtwarzał Albert Finney, a w ekranizacji Śmierci na Nilu w reż. J. Guillermina (1977) — Peter Ustinow.
PRZYSLOWIA:
Wielu i sam Herkules nie zdoła (Nec Hercules contra plures).Obdarzony Herkulesową siłą.
AFORYZM:
Herkules — dziwnie ma chłopak na imię, a ze swej siły słynie.
Herman
Pochodzenia staroniemieckiego, od słów heri (lud, wojsko) i man (człowiek). Oznacza: broniący swego ludu. W Polsce znane od XI wieku w formach: Aman, Erman, Harman, Harmen, Herman, Hermen, Hirzman, Irzman, Kerman, Urzman. ZDROBNIENIA: Hermanek. INNE FORMY: Armin, German. OBCE FORMY: Herman (ogólnie przyjęta forma), Harman (ang.), Hermannn (niem.), Armand (fr.), Armando, Hermino (hiszp.), Ermanno, Armando (wł.), German (ros.), Armin, Herman, Hermin, Armand (czes., słowac.), Herman, German (połud.-słow.), Ermannos (gr.), Ermanas, Ermonas, Ermas (litew.), Armand (węg.), Hermanni, Herkko (fiń.). Forma żeńska: Hermana, Hermina, Herminia.
NAZWISKA:
Chermanowicz, Chermanowski, Erman, Ermanowicz, Ermański, Harman, Harmanowicz, Hermach, Hermacki, Hermakowicz, Herman, Hermanek, Hermaniak, Hermankowski, Hermanowicz, Hermanowski, Hermań, Hermański, Hermaszewski, Hermelin, Hermeliński, Hermeła, Hermenowicz, Hermiński, Hermułowicz, Hernan, Hernanowski, Hormanowicz, Hormański, Hormich, Irzmanowicz, Iżmański, Jarznicki, Jerman, Jermankiewicz, Jermanowski, Jermański, Jermaszewicz, Jermoszkiewicz, Jermus, Jermuszewski, Jerzman, Jeżmański, Wirzman.
PATRON:
Św. Herman Kaleka, benedyktyn niemiecki (1013). Wbrew swoim wadom fizycznym (trudności w poruszaniu się), stał się jednym z najwybitniejszych umysłów epoki. Jest autorem kilku prac ascetycznych i żywotów świętych. Jemu przypisuje się tzw. hymny liturgiczne. (Wspomnienie 24 września).Św. Herman Józef, norbertanin (ok. 1165). Został obdarzony doświadczeniami mistycznymi. (Wspomnienie 7 kwietnia).
ZNANE POSTACIE:
Herman (Arminius), germań. przywódca (ur. 17 p.n.e.). Władysław Herman, ojciec Bolesława Krzywoustego (ok. 1042–1102). Hermann Boerhaave, holend. lekarz i chemik (31 XII 1668–23 IX 1738). Hermann Günther Grassmann, niem. matematyk i fizyk (15 IV 1809–26 IX 1877). Gustaw Herman Marcin Gizewiusz, pol. etnograf, działacz na Mazurach (21 V 1810–7 V 1848). Herman Melville, pisarz amer. (1 VIII 1819–18 IX 1891). Hermann Ludwig Frdinand von Helmholtz, niem. fizyk i filozof (31 VIII 1821–8 IX 1894). Herman Diamand, prawnik pol., działacz PPS (30 III 1860–26 II 1931). Herman Bahr, austr. dramaturg (19 VII 1863–15 I 1934). Hermann Minkowski, niem. matematyk i fizyk (22 VI 1864–12 I 1909). Hermann Broch, austr. pisarz (1 XI 1886–30 V 1951). Hermann Staudinger, niem. chemik, laureat Nagrody Nobla (23 III 1881–8 IX 1965). Herman Hollerith, amer. wynalaz., założyciel firmy IBM (29 II 1860–17 XI 1929). Anthony Herman Gerard Fokker, hol.-amer. konstruktor lotn. (6 IV 1890–23 XII 1939). Herman Joseph Muller, genetyk amer., laureat Nagrody Nobla (21 XII 1890–5 IV 1967). Herman Hesse, pisarz niem., laureat Nagrody Nobla 1946 (2 VII 1877–9 VIII 1962). Hermann Göring, niem. marszałek, zbrodniarz hitlerowski (12 I 1893–15 X 1946).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Herman z poematu Herman i Dorota J.W. Goethego. Hermann z opowiadania A. Puszkina Dama pikowa (1833). Herman z opery P. Czajkowskiego Dama pikowa. Herman z dramatu J. Słowackiego Mindowe.
NA EKRANIE:
Film wg opowiadania A. Puszkina Dama pikowa w reż. J. Protazanowa (1916), rolę Hermana odtwarzał Iwan Mozżuchin, a w wersji R. Tichomirowa (1960) — Oleg Striżenow.
PRZYSLOWIA:
Chudy jak Herman(chodzi o bardzo chudego Jerzego Hermana, właściciela pensji żeńskiej na Nowogródczyźnie w początkach XIX wieku).
Hermana
Żeńska forma imienia -> Herman. INNE FORMY: Armanda, Hermina, Herminia. Obce formy: Hermana, Hermina, Ermina (ogólnie przyjęta forma), Arminel, Hermine (ang.), Hermine, Herma, Mina (niem.), Hermine (fr.), Ermina (hiszp., wł.), Germina, Ermina (ros.), Armina, Armanda (słowac.), Hermina (połud.-słow.).
ZNANE POSTACIE:
Herminia Naglerowa, pisarka pol. (28 X 1890–9 X 1957).
Hermenegild
Męska forma imienia -> Hermenegilda. INNE FORMY: Hermenegildiusz. OBCE FORMY: Hermenegild (ogólnie przyj. forma), (niem.), Herménégilde (fr.), Hermenegildo (hiszp.), Ermenegildo (wł.).
PATRON:
Św. Hermenegild, syn króla Wizygotów. Sprzeciwił się ojcu, gdy ten zażądał od niego porzucenia wiary Pokonany w walce z wojskami ojca i osadzony w więzieniu, został ścięty w 585 roku. (Wspomnienie 13 kwietnia).
Hermenegilda
Pochodzenie trudne do ustalenia. W Polsce spopularyzował je K.I. Gałczyński, który stworzył postać Hermenegildy Kociubińskiej. ZDROBNIENIA: Hercia. ZDROBNIENIA: Gilda, Hercia. OBCE FORMY: Ermenilda, Ermenhild (ang.), Hermenegilda (hiszp.), Ermenegilda (wł.), Erminingelda (ros.), Irmhild (fiń.). Forma męska: Hermenegild, Hermenegildiusz.
PATRONKA:
Św. Hermenegilda, córka króla Kentu (ok. 640–700). Nawróciła na chrześcijaństwo swego męża Wultfera, króla Mercji. (Wspomnienie 13 lutego).
BOHATEROWIE SZTUKI:
Hermenegilda Kociubińska z groteskowych miniatur dramatycznych K.I. Gałczyńskiego, pisanych dla Teatrzyku Zielona Gęś (1946/50).

Horoskopy zodiakalne

Horoskopy alternatywne oraz symbolika