Czy warto jeść czerwone mięso?
Od lat toczy się spór co do tego, czy czerwone mięso jest zdrowe, czy szkodzi zdrowiu. Dietetycy i lekarze zalecają unikać go w diecie i ostrzegają, że może znacząco przyczyniać się do chorób serca, cukrzycy i nowotworów. Tymczasem okazuje się, że wołowina czy wieprzowina nie są niezdrowe, za to niekorzystne może być spożywanie ich w nadmiarze i przygotowywanie w nieodpowiedni sposób. Faktem jest też to, że najbardziej szkodliwe są wysokoprzetworzone produkty z czerwonego mięsa np. kiełbasy, szynki czy konserwy. Natomiast nieprzetworzone czerwone mięso zawiera w sobie wiele cennych składników odżywczych, przede wszystkim białko i żelazo. Czy zatem warto jeść ten rodzaj mięsa i jak ono wpływa na zdrowie?
Mięso czerwone, czyli jakie?
Mięso pozyskiwane ze zwierząt hodowlanych lub dzikich dzieli się na czerwone i białe. Do najpopularniejszych gatunków czerwonego mięsa zalicza się wołowinę, wieprzowinę, baraninę i jagnięcinę. Należą do niego również dziczyzna, konina oraz mięso z kaczki i gęsi. Mięso czerwone różni się od białego (mięsa z kurczaka, indyka, cielęciny, królika) wyższym stężeniem mioglobiny (białka) we włóknach mięśniowych, co nadaje mu właśnie czerwoną barwę. Ma też większą zawartość tłuszczu i cholesterolu, przez co uważa się je za bardziej szkodliwe.
Czy czerwone mięso szkodzi zdrowiu?
Występujące w czerwonym mięsie nasycone kwasy tłuszczowe uznaje się za tłuszcze niezdrowe, które przyczyniają się do chorób serca, nadwagi, otyłości i cukrzycy. Jednak są one potrzebne do prawidłowego funkcjonowania organizmu, a jedynie ich nadmiar może zaszkodzić. W 2010 roku naukowcy z Harvardu udowodnili, że spożywanie czerwonego mięsa w umiarkowanych ilościach (100 g dziennie) nie zwiększa znacznie ryzyka wystąpienia tych schorzeń. Szkodliwe może być natomiast spożywanie go w nadmiarze, codziennie lub kilka razy w tygodniu w dużych porcjach. Większe zagrożenie dla zdrowia niesie jednak przetworzone mięso takie jak kiełbasy, szynki, konserwy mięsne, parówki, pasztety i gotowe potrawy. Tego typu produkty zawierają więcej konserwantów, soli i często też tłuszczu, a do tego, zazwyczaj, jest to mięso gorszej jakości. Mięso konserwowane, peklowane czy wędzone zawiera azotany, które przekształcają się w nitrozoaminy o działaniu rakotwórczym. Ważny jest również sposób przygotowywania surowego mięsa czerwonego. Podczas jego smażenia i grillowania wydzielają się związki (z dymu i spalania tłuszczu), zwiększające ryzyko chorób nowotworowych.
Jakie korzyści niesie spożywanie czerwonego mięsa?
Czerwone mięso ma sporo cennych wartości odżywczych. To przede wszystkim bogate źródło łatwo przyswajalnego, pełnowartościowego białka, które jest budulcem mięśni i zapewnia prawidłowy rozwój organizmu. Tak samo wartościowe białko można znaleźć również w produktach roślinnych, jednak wtedy trudno dostarczyć je z jednej rośliny. Należy więc komponować jak najbardziej różnorodną dietę, by zapewnić organizmowi wszystkie ważne składniki odżywcze. W czerwonym mięsie znajduje się także bardzo dużo żelaza (łatwiej przyswajalnego niż to obecne w roślinach), chroniącego przed anemią, a także witamin z grupy B – szczególnie witaminy B1, B3 (niacyny) i B12. Ta ostatnia jest obecna jedynie w produktach zwierzęcych, a pełni istotne funkcje w organizmie. Korzystnie wpływa na układ nerwowy, pomaga radzić sobie ze stresem i poprawia koncentrację oraz bierze udział w przemianach metabolicznych białek, węglowodanów i tłuszczów. Czerwone mięso zawiera również cynk, fosfor, siarkę, magnez czy miedź, a także witaminy A, E i D. Wartość składników odżywczych różni się od rodzaju mięsa, na przykład lepiej pod tym względem wypada wołowina niż wieprzowina.
Czy można jeść czerwone mięso?
Czerwone mięso nie jest zatem tak szkodliwe dla zdrowia, jak się powszechnie uważa. Tak jak z każdym rodzajem żywności należy jednak zachować umiar w jego spożyciu. Najlepsza jest bowiem zróżnicowana dieta, która dostarcza wszystkich, niezbędnych makroskładników. Można więc jeść czerwone mięso 2-3 razy w tygodniu, jednak nie powinno się przekraczać 350-500 g na tydzień. Ważne jest też to, w jaki sposób przyrządzamy czerwone mięso. Lepiej zrezygnować z jego smażenia i długiego grillowania, a wybierać gotowanie na parze lub pieczenie. Zdrowszym wyborem będzie również spożywanie mięsa nieprzetworzonego. W naszej diecie dla urozmaicenia powinny znaleźć się też inne produkty dostarczające białka i innych składników pokarmowych, np. ryby, warzywa strączkowe, orzechy czy grzyby.